„James Callaghan“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 28:
|undirskrift =
}}
'''Leonard James Callaghan, Callaghan barón af Cardiff''' (27. mars 1912 – 26. mars 2005), oft kallaður '''Jim Callaghan''', var forsætisráðherra [[Bretland|Bretlands]] úr [[Verkamannaflokkurinn (Bretland)|Verkamannaflokknum]] frá 1976 til 1980. Callaghan er enn þann dag í dag eini breski stjórnmálamaðurinn sem hefur gegnt öllum fjórum „stóru“ stjórnmálaembættum ríkissins: Hann var fjármálaráðherra (1964–1967), innanríkisráðherra (1967–1970) og utanríkisráðherra (1974–1976) áður en hann varð forsætisráðherra. Sem forsætisráðherra vann hann nokkra sigra en hans er þó aðallega minnst fyrir
Þegar Callaghan steig á neðri deild breska þingsins árið 1945 heyrði hann hann til vinstri væng flokksins. Callaghan færðist smám saman til hægri en var áfram þekktur sem „varðmaður tauhúfunnar“ þar sem hann þótti beita sér fyrir sterkum tengslum milli Verkamannaflokksins og stéttarfélaga. Embættistíð Callaghan sem fjármálaráðherra var stormasamt tímabil í breskum efnahag og einkenndist af neikvæðum viðskiptajöfnuði. Árið 1967 var breska pundið gengisfellt. Callaghan gerðist þá innanríkisráðherra. Hann sendi breska herinn til að styðja lögregluna í Norður-Írlandi að beiðni norður-írsku ríkisstjórnarinnar.
Þegar Verkamenn töpuðu í þingkosningunum árið 1970 varð Callaghan virkur í stjórnarandstöðu. Þegar Verkamenn komust í ríkisstjórn á ný árið 1974 gerðist hann utanríkisráðherra, samdi um nýja skilmála að inngöngu Bretlands í [[Evrópusambandið|evrópska efnahagsbandalagið]] og studdi áframhaldandi aðild að því í þjóðaratkvæðagreiðslu árið 1975. Þegar [[Harold Wilson]] forsætisráðherra sagði af sér árið 1976 sigraði Callaghan fimm aðra frambjóðendur og gerðist eftirmaður hans. Verkamenn höfðu þegar glatað naumum meirihluta sínum á neðri deild þingsins þegar hann varð forsætisráðherra og frekari ósigrar í kosningum neyddu Callaghan til þess að semja við smærri flokka eins og [[Frjálslyndi flokkurinn (Bretland)|Frjálslynda flokkinn]] um stjórnarsamstarf frá 1977 til 1978. Deilur við stóriðju og verkföll á
Callaghan var áfram formaður Verkamannaflokksins fram að nóvember 1980 og kom á umbótum í formannskjöri flokksins. Síðan steig hann til hliðar úr stjórnmálum og fékk síðar aðalsnafnbót sem Callaghan barón af Cardiff. Callaghan dó árið 2005 og var þá elstur allra forsætisráðherra Bretlands.
|