„Fitusýra“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Merki: 2017 source edit
Stonepstan (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
 
Lína 1:
[[Mynd:Rasyslami.jpg|thumb|250px|Þrívíddarlíkön af ólíkum fitusýrum.]]
 
'''Fitusýra''' er [[karboxylsýra]] sem samanstendurhefur afvatnssækinn vatnssæknum „hausi“„haus“ og vatnsfælinnivatnsfælna [[kolefniskeðja|kolefniskeðju]] (eða „hala“) með jöfnumjafnri fjöldatölu kolefnisfrumeinda, allt frá 4 að 28. Fitusýra getur ýmist verið [[mettun|mettuð]] eða ómettuð. Fitusýrur eru myndaðarmyndast afúr [[þríglýseríð]]um eða [[fosfólípíð]]um.
 
Fitusýrur eru mikilvægurmikilvægar orkugjafidýrum fyrirsem dýrorkugjafi því þær gefa frá sér mikið magn af [[Adenósínþrífosfat|ATP]] þegar þær umbrotnaumbreytast. Margar frumutegundirgerðir frumna geta notað annaðhvort [[glúkósi|glúkósa]] eða fitusýrur sem orkugjafa. Fitusýrur með langri keðju geta ekki flust í gegnum [[heilatálmi|heilatálmann]] og nýtast því geta ekki verið notaðar sem orkugafi í [[miðtaugakerfið|miðtaugakerfinu]], en það á ekki við ólíktum fitusýrur með meðallangri eða stuttri keðju sem geta færst í gegnum heilatálmann.
 
Franski efnafræðingurinn [[Michel Eugène Chevreul]] var fyrsti vísindamaðurinn til að nota hugtakið „fitusýra“.