„Normandí“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Endurbætur
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Flag of Normandy Olaf Cats.jpgpng|alt=|thumb|right|Fáni Normandí.]]
'''Normandí''' eða '''Norðmandí''' <ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2780925 Íslenzk tunga; grein í Þjóðviljanum 1958]</ref> ([[normanska]]: ''Normaundie;'' [[franska]]: ''Normandie'') skiptist í dag í héraðið Normandí sem er í Frakklandi og Ermasundseyjar (Þær skiptast í tvö umdæmi: [[Guernsey]]<nowiki/>og [[Jersey]]. Bæði umdæmin eru breskar krúnunýlendur þótt hvorugt þeirra sé hluti af [[Bretland|Bretlandi]]).
 
'''Normandí''' eða '''Norðmandí''' <ref>[http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2780925 Íslenzk tunga; grein í Þjóðviljanum 1958]</ref> ([[normanska]]: ''Normaundie;'' [[franska]]: ''Normandie'') skiptist í dag í héraðið Normandí sem er í Frakklandi og Ermasundseyjar (Þær skiptast í tvö umdæmi: [[Guernsey]]<nowiki/>og [[Jersey]]. Bæði umdæmin eru breskar krúnunýlendur þótt hvorugt þeirra sé hluti af [[Bretland|Bretlandi]]).
 
Íbúar Normandí heita ''Norðmandingar'' eða ''[[Normannar]].'' Í [[Gerpla|Gerplu]] eftir [[Halldór Laxness]] segir svo í upphafi 28. kafla: ''Normandíbúar, þeir er vér köllum rúðubændur''...
[[Mynd:Le Mont-Saint-Michel, Normandie, France.jpg|thumb|Le Mont Saint Michel er í Normandí.]]
 
[[Mynd:Camembert de Normandie (AOP) 10.jpg|thumb|Camembert er frægasti ostur Normandí.]]
Áður var Normandí sjálfstætt [[hertogadæmið Normandí|hertogadæmi]] sem náði yfir ósa [[Signa (á)|Signu]] frá [[Pays de Caux]] að [[Cotentin]]-skaganum. [[Ermarsundseyjar]] voru hluti af hertogadæminu og fylgdu titlinum (sem [[Bretadrottning]] ber nú sem hertoginn af Normandí) þótt normannska meginlandið væri innlimað í Frakkland. Lénið var upphaflega sett á stofn af [[Karl einfaldi|Karli einfalda]] sem lausnargjald handa [[víkingar|víkingnum]] [[Göngu-Hrólfur|Göngu-Hrólfi]] og mönnum hans sem herjuðu á Franka árið [[911]]. Nafnið Normandí er dregið af því að þar settist að norrænt fólk.
[[Mynd:Tapestry by unknown weaver - The Bayeux Tapestry (detail) - WGA24163.jpg|thumb|Bayeux-refillinn var gerður í lok 10. aldar og segir frá því þegar Normannar lögðu undir sig England árið 1066.]]
 
[[Vilhjálmur sigursæli]], lagði [[England]] undir sig árið [[1066]] í [[orrustan við Hastings|orrustunni við Hastings]] og gerðist þar konungur. Áhrif Normanna á England urðu mikil. Þeir reistu kirkjur og kastala (sá frægasti er án efa Lundúnaturn) og tungumál þeirra blandaðist við tungumál heimamanna. Englendingar tóku einnig upp normönnsk mannanöfn eins og Williame sem varð að William. Á svipuðum tíma lögðu Normannar einnig undir sig á Suður-Ítalíu og önnur landsvæði.