„Nytjahænsni“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Cessator (spjall | framlög)
Það þarf að endurskrifa þessa grein því hún er allt of lík heimildinni á Vísindavefnum (í raun höfundarréttarbrot)
Lína 14:
|trinomial=''Gallus gallus domesticus''|author=[[Carolus Linnaeus|Linnaeus]]|date = [[1758]]
}}
'''Nytjahænsni''' ([[fræðiheiti]]: ''Gallus gallus domesticus'') nútímans eru komin af [[bankívahænsni|bankívahænsnum]] ([[Gallus gallus]]) sem er ein fjögurra tegunda innan ættkvíslar [[kambhænsni|kambhænsna]] ([[Gallus]]). Hinar tegundirnar sem teljast til kambhænsna eru [[seylonhænsni|seylonhænsni]] ([[Gallus lafayetii]]), [[leppahæna]] ([[Gallus sonneratii]]) og [[jövuhæna]] ([[Gallus varius]]). Nytjahænsnin eru flokkuð sem [[deilitegund]] frá ''Gallus gallus'' ísem kallast ''Gallus gallus domesticus'' ogen þaðanaf íhenni eru fjölmörg [[ræktunarafbrigði]]. Eitt þeirra er íslenska [[landnámshænan]].
<!--Það þarf að endurskrifa þessa grein því hún er allt of lík heimildinni á Vísindavefnum (í raun höfundarréttarbrot)
 
==Saga hænsnaræktar==
Vitað er að í [[Grikkland hið forna|Grikklandi til forna]] og í [[Rómaveldi]] var umtalsverð [[hænsnarækt]]. [[Rómverjar]] tengdu hænsni [[trúarbrögð]]um og [[ræktun|ræktuðu]] í [[hof]]um sínum heilög hænsni. Þeir notuðu hænsnin sem [[spásagnardýr]] og [[fórn]]uðu þeim fyrir stórorrustur. Hænsni voru flutt í búrum með [[stórfylki|stórfylkjum]] [[Rómarher]]s til spáiðkunar og til að fá ferskt fuglakjöt handa [[hermaður|hermönnum]]. Nytjahænur dreifðust þannig um hið víðfeðma Rómarveldi.
Lína 30:
Fáum sögum fer af hænsnarækt fyrr á tímum en í ''[[Ferðabók Eggerts og Bjarna]]'' frá ofanverðri [[18. öld]] er minnst á sérkennilegt svart hænsnakyn. Þetta kyn hélst einangrað í [[Öræfi|Öræfum]]. Þegar dr. [[Stefán Aðalsteinsson]] tók að safna saman þessum hænsnfuglum árið [[1974]] til að tryggja [[varðveisla|varðveislu]] þeirra var engin slík hæna þar en nokkrar á afskekktum stöðum á [[Austfirðir|Austfjörðum]].
 
Íslenska hænan þótti ekki henta sem [[varp]]hæna og um miðja [[20. öldin|síðustu öld]] hófst markviss ræktun erlendra tegunda. Sú tegund sem aðallega gefur okkur [[egg]] og [[kjöt]] í dag er upprunnin við [[Miðjarðarhafið]] og kallast „[[hvítur Ítali]]“.-->
 
== Heimildir: ==