„Sun Yat-sen“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 28:
|undirskrift = Sun Yat Sen Signature.png
}}
'''Sun Yat-sen''' ([[12. nóvember]] [[1866]] – [[12. mars]] [[1925]]) var [[Kína|kínverskur]] [[læknir]], [[Bylting|byltingarmaður]] og [[Stjórnmál|stjórnmálaleiðtogi]]. Hann er gjarnan álitinn einn af stofnfeðrum kínverska lýðveldisins og er virtur bæði í [[Lýðveldið Kína|Lýðveldinu Kína]], þar sem hann er kallaður „faðir þjóðarinnar“, og í [[Alþýðulýðveldið Kína|Alþýðulýðveldinu Kína]], þar sem hann er talinn „forveri lýðræðisbyltingarinnar“. Sun lék lykilhlutverk í því að steypa [[Tjingveldið|Tjingveldinu]] af stóli í byltingu[[Xinhai-byltingin|Xinhai-byltingunni]] árið 1911. Eftir byltinguna var hann útnefndur bráðabirgðaforseti Lýðveldisins Kína við stofnun þess árið 1912. Síðar stofnaði hann og gerðist fyrsti leiðtogi Þjóðernisflokks Kína.<ref>Derek Benjamin Heater. [1987] (1987). Our world this century. Oxford University Press.</ref> Sun varð sameiningartákn í Kína eftir keisaratímann og er einn fárra kínverskra stjórnmálamanna sem er enn dáður beggja megin við Taívansund.
 
Þótt Sun sé í dag talinn einn ástsælasti leiðtogi Kínverja einkenndist stjórnmálaferill hans af stöðugri baráttu og fjölmörgum útlegðum. Eftir að byltingin heppnaðist sagði Sun fljótt af sér sem forseti vegna þrýstings frá herforingjastéttinni. Hann leiddi síðar byltingarstjórnir sem stóðu gegn stríðsherrum sem höfðu lagt undir sig mikinn hluta Kína. Sun lifði ekki nógu lengi til að sjá flokkinn sinn sameina Kína á ný í norðurherförinni sem [[Chiang Kai-shek]] leiddi. Flokkur Suns, sem hafði á hans dögum verið í bandalagi við kínverska kommúnista, klofnaði í tvennt eftir dauða hans.