„Patrice Lumumba“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 29:
| undirskrift =
}}
'''Patrice Émery Lumumba''' (2. júlí 1925 – 17. janúar 1961) var [[Kongó|kongóskur]] sjálfstæðisleiðtogi og fyrsti lýðræðislega kjörni forsætisráðherra [[Austur-Kongó|lýðveldisins Kongó]]. Lumumba var lykilmaður í sjálfstæði Kongó frá [[Belgía|Belgíu]] og var stofnandi og leiðtogi kongósku þjóðernishreyfingarinnar (''Mouvement national congolais''; MNC).
 
Stuttu eftir að Kongó hlaut sjálfstæði árið 1960 gerði herinn uppreisn sem markaði upphaf [[Kongódeilan|Kongódeilunnar]]. Lumumba biðlaði til [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]] og [[Sameinuðu þjóðirnar|Sameinuðu þjóðanna]] um hjálp við að kveða niður aðskilnaðarsinnana í Katanga en hafði ekki erindi sem erfiði. Því leitaði hann þess í stað til [[Sovétríkin|Sovétríkjanna]]. Þetta leiddi til ágreinings Lumumba við [[Joseph Kasa-Vubu]] forseta og starfsmannastjórann [[Mobutu Sese Seko|Joseph-Desiré Mobutu]] auk þess sem ákvörðunin styggði mjög Bandaríkin og Belgíu. Í kjölfarið var Lumumba handtekinn af ráðamönnum undir stjórn Mobutu, framseldur katönsku aðskilnaðarsinnunum og tekinn af lífi. Lík hans var síðan bútað í sundur og líkamshlutarnir leystir up í sýru.<ref>{{cite web | url=http://www.ruv.is/frett/forsaetisradherra-myrtur-og-leystur-upp-i-syru | title = Forsætisráðherra myrtur og leystur upp í sýru | author =Vera Illugadóttir| publisher =RÚV | year =2018}}</ref> Eftir dauða sinn fóru sjálfstæðissinnar í Afríku að líta á Lumumba sem píslarvott.