„Robert Peel“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 37:
Peel gekk í ríkisstjórn í fyrsta sinn sem innanríkisráðherra árið 1822. Sem slíkur kom hann á umbótum í breskri lögsögu og bjó til nútímalögreglusveitir. Nýju lögregluembættin voru gjarnan nefnd eftir honum sem „bonnies“ og „peelers“ í daglegu tali. Peel felldi niður verndartolla til þess að kynda undir milliríkjaverslun og kom þeirra í stað á þriggja prósenta tekjuskatti árið 1842. Hann átti mikinn þátt í því að koma á frjálsri verslun á fimmta áratugnum og setti á fót nútímabankakerfi. Eftir að [[Robert Jenkinson, jarl af Liverpool|Liverpool lávarður]] sagði af sér sem forsætisráðherra tók lærifaðir Peel, hertoginn af Wellington, við embættinu og réð Peel á ný sem innanríkisráðherra eftir stutt hlé hans frá embættinu. Peel studdi í fyrstu áframhaldandi lagalega mismunun gegn breskum kaþólikkum en féllst að endingu á að styðja það að kaþólskir hlytu öll lagaleg réttindi á ný þeð þeim rökum að frelsun kaþólikkanna væri hættuleg en enn hættulegra yrði að steypa Bretlandi í óeirðir.
Árið 1830 komust Viggar aftur til valda og Peel gekk í stjórnarandstöðu í fyrsta sinn. Eftir að Íhaldsmenn töpuðu kosningum í annað sinn tók Peel smám saman við stjórnartaumum flokksins af Wellington. Þegar [[Vilhjálmur 4. Bretakonungur]] bað Wellington að gerast forsætisráðherra á ný í nóvember 1834 afþakkaði hann og Peel tók hans í stað við embættinu. Peel gaf út Tamworth-ávarpið árið 1834 og lagði í því drög að öllum helstu gildum sem breski Íhaldsflokkurinn átti að beita sér fyrir. Fyrsta ríkisstjórn Peel var minnihlutastjórn sem sat með stuðningi Vigga. Peel gengdi þar bæði embætti forsætisráðherra og fjármálaráðherra. Eftir aðeins fjóra mánuði sprakk ríkisstjórnin og Peel gekk aftur í stjórnarandstöðu í stjórnartíð [[William Lamb,
Ríkisstjórn Peel leið fyrir það að mikið var um hatur á Írum og kaþólikkum í Bretlandi, sér í lagi eftir að ríkisstjórnin hækkaði fjárframlög til Írlands árið 1845. Þegar [[Hallærið mikla (Írland)|hallærið mikla]] braust út á Írlandi gekk Peel til liðs við Vigga og Róttæklinga og nam úr gildi [[Kornlögin]] svokölluðu, sem höfðu skattlagt innflutning á korni til Írlands og stuðlað að hungursneyðinni sem geisaði þar. Peel neyddist í kjölfarið til að segja af sér. Hann var þó áfram áhrifamikill í breskum stjórnmálum þar til hann lést árið 1850.
| |||