„Ógnarstjórnin“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ný síða: thumb|right|Teikning af aftöku Gírondínanna. '''Ógnarstjórnin''' var tímabil í sögu Franska byltingin|frönsku byltingarinn... |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 2:
'''Ógnarstjórnin''' var tímabil í sögu [[Franska byltingin|frönsku byltingarinnar]] sem einkenndist af alræðistilburðum ríkisstjórnarinnar<ref>[http://hypo.ge-dip.etat-ge.ch/www/cliotexte/html/france.revolution.1789.html Cliotexte, recueil de textes sur la Révolution française dont la décision du 11 octobre 1793].</ref> og fjöldaaftökum á meintum gagnbyltingarmönnum.<ref name="f253-254">Émile Fournier, ''La terreur bleue'', Albin Michel, 1984, bls. 253-254.</ref><ref name="Dupuy_268-269">Roger Dupuy, ''Nouvelle histoire de la France contemporaine'', bls. 268-269</ref><ref name="Hussenet_140_466">Jacques Hussenet (dir.), « Détruisez la Vendée ! », bls. 140 et 466.</ref><ref name="Clénet 221">Louis-Marie Clénet, Les colonnes infernales, Perrin, coll. « Vérités et Légendes », 1993.</ref> Þar sem Ógnarstjórnin varð til smám saman er deilt um það hvenær hún hófst í reynd: ýmist er miðað við stofnun byltingardómstólsins í mars árið 1793, við septembermorðin árið 1792 eða við fyrstu aftökurnar í júlí árið 1789.<ref name="Martin1" /> Ógnarstjórnin og aftökurnar sem fylgdu henni stóðu sem hæst eftir að Fjallbúahópurinn svokallaði tók við stjórn [[Fyrsta franska lýðveldið|franska lýðveldisins]] árið 1793. Almennt er miðað við að henni hafi lokið þegar leiðtoga Fjallbúanna, [[Maximilien Robespierre]], var steypt af stóli og hann hálshöggvinn á [[Fallöxi|fallöxinni]] þann 28. júlí 1794.<ref name="Martin1">Jean-Clément Martin, La Terreur, part maudite de la Révolution, Découvertes/Gallimard, 2010, bls. 14-15.</ref>
Eftir að franska konungdæmið var leyst upp þann 10. ágúst 1792 og fulltrúar [[Gírondínar|Gírondína]] á franska stjórnlagaþinginu handteknir frá 31. maí til 2. júní næsta ár<ref>''Archives parlementaires de 1787 à 1860'', Paris, P. Dupont, 1897-1913, [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k49580t/f695.image.pagination.r=Archives+parlementaires+de+1787+%C3%A0+1860.langFR bls. 708].</ref> tók Fjallbúahópurinn (''les Montagnards'') við stjórn fyrsta franska lýðveldisins. Franska lýðveldið var þá í miðju [[Frönsku byltingarstríðin|fyrsta franska byltingarstríðinu]] og jafnframt í miðri borgarastyrjöld gegn konungssinnum og sambandssinnum. Því var því stjórnað með valdbeitingu og bælingu á öllu andófi sem talið var til „gagnbyltingarsinna“.<ref>Définition de J. Tulard, J.-F. Fayard, A. Fierro, ''Histoire et dictionnaire de la Révolution française, 1789-1799'', 1987,
Á tíma Ógnarstjórnarinnar voru um 500.000 manns fangelsaðir og um 100.000 drepnir, ýmist í opinberum aftökum eða stjórnlausum fjöldamorðum. Um 17.000 manns voru hálshöggnir undir fallöxinni og 20.000 til 30.000 voru skotnir til bana. Frá júní 1793 til júlí 1794 voru 16.594 manns formlega dæmdir til dauða í Frakklandi, þar af 2.639 í París.<ref name=Linton,port.ac>{{cite web|last=Linton|first=Marisa|title=The Terror in the French Revolution|url=http://www.port.ac.uk/special/france1815to2003/chapter1/interviews/filetodownload,20545,en.pdf|publisher=Kingston University|accessdate=2 December 2011}}</ref>
| |||
