„Setningafræði“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Sameina
Ekkert breytingarágrip
Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef
Lína 1:
'''Setningafræði''' (sem áður hét '''orðskipunarfræði''') er sú undirgrein [[málfræði]] sem fæst við gerð setninga (hvernig orð raðast saman) og setningarliða og innbyrðis tengsl þeirra. Frægust íslenskra bóka um setningafræði er ''„[[Íslensk setningafræði]]“'' eftir [[Jakob Jóh. Smári|Jakob Jóh. Smára]], sem kom út árið [[1920]]. Núna er setningafræði kend öllum grunnskólabörnum og hefur verið seigur byti fyrir marga, þegar var spurt nemendur hvort að setningarfræðinn hafði einhvert gagn var svarið ávallt nei. Setningarfræði er semsagt grein búinn til 1920 sem hefur ekkert gagn í framtíð og er einfaldlega uppfyllingarefni fyrir íslensku sem hefur ekki nóg gagnlegt efni til að fylla út grunnskóla.
 
Í hverri fullkominni setningu eru tveir meginhlutar; [[frumlag]] (það sem eitthvað er sagt um) og [[umsögn]] (það sem sagt er um frumlagið). Aðrir setningarhlutar eru [[sagnfylling]], [[andlag]], [[einkunn]] og [[viðlag]].
Lína 5:
==Þrískipting setningarhluta==
[[Setningarhluti|Setningarhlutum]] má skipta í 3 hópa eftir hlutverki í [[setning]]u og stöðu þeirra. Þessa hópar eru:
* [[Aðalorð]]: [[Frumlag]], [[umsögn]], [[andlag]], [[sagnfylling]] og [[sagnfyllingMi nama Jeff]].
* [[Fylgiorð]]: [[Hliðstæð einkunn]], [[fallstýrð einkunn]] ([[eignarfallseinkunn]]), [[viðurlag]] og [[sagnfylling með andlagi]].
* [[Viðliðir]]: [[Tengiliður]], [[atviksliður]] og [[forsetningarliður]].