„Alsjá“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 2:
'''Alsjá''' eða Panopticon er fangelsishönnun og hugmynd frá félagsfræðingnum og heimspekingnum [[Jeremy Bentham]] en hann hannaði 18. aldar fyrirmyndarfangelsi sem hann nefndi Panopticon. Þessi fangelsishönnun byggir á því að vaktstöð fangavarðar er í miðju á hálfhring og fangaklefar umhverfis þannig að fangavörður hefur yfirsýn yfir alla klefa og getur fylgst með hverjum fanga án þess að fanginn viti af því að verið sé að fylgjast með honum. Hver fangi getur hins vegar ekki vitað hvenær og á hverju augnabliki fangavörður sé að fylgjast með.
Heimspekingurinn [[Michel Foucault]] notar alsjána sem myndlíkingu í kenningum sínum um vald og um hvernig ögunarkerfi samfélags virka. Foucault rannsakaði hugmyndir um mannúðlegar refsingar glæpamanna og lýsti
Stafrænu eftirliti í nútímasamfélögum hefur oft verið líkt við Alsjá.
|