„Jacques Chirac“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[MyndFile:ChiracPresident ABr62200Chirac (cropped).jpegjpg|thumb|right|Jacques Chirac - Ljósmynd tekin árið [[20042007]].]]
'''Jacques René Chirac''' (f. [[29. nóvember]] [[1932]]) er [[Frakkland|franskur]] stjórnmálamaður og fyrrverandi [[forseti Frakklands]]. Hann var kosinn í embætti árið [[1995]] og aftur [[2002]] en síðara kjörtímabil hans rann út árið [[2007]]. Í krafti embættis síns var hann einnig [[meðfursti Andorra]] og stórmeistari [[franska heiðursfylkingin|Frönsku heiðursfylkingarinnar]]. Áður var Chirac [[borgarstjóri Parísar]] [[1977]] til [[1995]] auk þess að gegna embætti [[forsætisráðherra Frakklands|forsætisráðherra]] tvívegis; fyrst [[1974]] til [[1976]] og aftur [[1986]] til [[1988]]. Áður en hann náði kjöri sem forseti hafði Chirac boðið sig fram án árangurs í forsetakosningunum árin 1981 og 1988.
 
Chirac sigraði frambjóðanda sósíalistaflokksins, [[Lionel Jospin]], í forsetakosningunum árið 1995. Í byrjun forsetatíðar sinnar viðurkenndi Chirac ábyrgð og þátttöku franskra stjórnvalda í [[Vichy-stjórnin|Vichy-stjórninni]] í ofsóknum á gyðingum á meðan á þýska hernáminu stóð í [[Seinni heimsstyrjöldin|seinni heimsstyrjöldinni]]. Hann neyddist síðar til að hefja stjórnarsamband við sósíalistanna og gera Jospin að forsætisráðherra eftir ósigur hægrimanna í þingkosningum árið 1997. Á kjörtímabilinu var haldin þjóðaratkvæðagreiðsla um stjórnarskrárbreytingar þar sem kjörtímbabil forsetans var stytt úr sjö árum í fimm. Chirac vann endurkjör til forseta árið 2002 í seinni umferð með 82,2 % á móti [[Jean-Marie Le Pen]], frambjóðanda frönsku Þjóðfylkingarinnar. Þetta er enn í dag stærsti kosningasigur sem unninn hefur verið í forsetakosningum fimmta franska lýðveldisins. Á seinna kjörtímabili Chirac fóru vinsældir hans nokkuð dalandi en jukust á ný þegar Chirac neitaði að taka þátt í [[Íraksstríðið|Íraksstríðinu]] fyrir hönd Frakklands. Hann mælti einnig fyrir því í atkvæðagreiðslu að ný stjórnarskrá fyrir [[Evrópusambandið]] yrði samþykkt en hún var að endingu felld. Chirac sóttist ekki eftir þriðja kjörtímabili og settist í helgan stein þegar kjörtímabilinu lauk árið 2007.
 
Sem fyrrverandi forseti fékk Chirac síðan sæti í stjórnarskrárráði Frakklands og sat þar þar til í mars árið 2011, en þá sagði han sig úr því af heilsufarsástæðum. Í desember sama ár var Chirac dæmdur til tveggja ára fangelsisvistar vegna spillingarmála sem komu upp frá borgarstjóratíð hans í París.
 
{{Töflubyrjun}}