„Fyrra franska keisaraveldið“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[File:Europe 1812 map en.png|thumb|right|Landamæri franska keisaraveldisins á hápunkti þess árið 1812. Frakkland er sýnt í fjólubláum lit og leppríki þess í bláum. Rauða línan markar endimörk áhrifasvæðis þess við byrjum Rússlandsherfarar Napóleons.]]
'''Franska keisaraveldið''', síðar kallað '''fyrra keisaraveldið''' (''l'Empire français'' eða ''le Premier Empire''), var stjórnarfyrirkomulag [[Frakkland|Frakklands]] frá 18. maí 1804, þegar [[Napóleon Bónaparte]] var lýstur [[Frakkakeisari]], til 14. apríl 1814 þegar hann sagði af sér, og síðan aftur í [[Hundrað daga ríkið|tæpa hundrað daga]] árið 1815. Keisaraveldið tók við af konsúlaveldi [[Fyrsta franska lýðveldið|fyrsta franska lýðveldisins]] og á eftir því kom endurreisn franska konungdæmisins undir stjórn [[Búrbónar|Búrbónanna]].
Fyrra keisaraveldið var óvenjulegt meðal annarra ríkja Frakklands að því leyti að keisari hafði aldrei ríkt í Frakklandi áður og vegna herskárrar utanríkisstefnu þess: Í [[Napóleonsstyrjaldirnar|Napóleonsstyrjöldunum]] voru fimm bandalagsstríð háð gegn Frakklandi frá 1805 til 1815. Í þessum stríðum lagði Napóleon undir sig meirihluta evrópska meginlandsins fyrir utan [[Norðurlöndin]] og [[Balkanskagi|Balkanskaga]]. Áhrifasvæði keisaraveldisins reis hæst árið 1812 og náði þá frá [[Lissabon]] til [[Moskva|Moskvu]]. Á hápunkti landfræðilegrar stærðar sinnar spannaði keisaraveldið 860.000 ferkílómetra og Frakkland taldi heilar 135 sýslur. Stórborgir eins og [[Róm]], [[Hamborg]], [[Barselóna]], [[Amsterdam]] og [[Dubrovnik]] urðu franskar stjórnsýslueiningar.
| |||