„El Salvador“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Lúdó11tjbjtj (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
allnokkrar orðalagsbreytingar
Lína 37:
 
== Borgarastríð ==
Borgarastríðið í El Salvador (1979 – 1992) voru átök á milli hers ríkisstjórnar El Salvador, sem studdurBandaríkin var af Bandaríkjunumstuddu, og uppreisnarmanna í bandalaginu Farabundo Martí National Liberation Front (FMLN). En, þaðsem var bandalag fimm vinstrisinnaðra skæruliðahópa. Kúba og önnur kommúnistaríki studdu við uppreisnarmennina. Veruleg spenna og ofbeldi höfðu verið til staðar áður en að borgarastríðið skall á og varði í tólf ár.
 
Borgarastríð El Salvador er önnur lengsta borgarastyrjöld í Suður-Ameríku en sú lengsta var í Guatemala. Átökunum lauk árið 1990. Ekki er vitað hve margir hurfu á meðan stríðinu stóð en meira en 75 þúsund manns voru drepnir.
 
Árið 1979 tók herforingjastjórnin við völdum í El Salvador. Það er að segja, hún steypti af stóli þáverandi forseta El Salvador, Carlos Humberto Romero hershöfðingja. Bæði öfgasinnaðir hægri- og vinstrimenn voru á móti nýju ríkisstjórninni. Spenna jókst og landið var á barmi uppreisnar. Illa þjálfaðir hermenn hers El Salvador tóku þátt í kúgun og morðum. ÞaðAlræmdust eftirtektarverðasta varvoru El Mozote fjöldamorðin í desember 1981. Á næstu tveimur árum (1982 – 1983) vorumyrti herliði stjórnvalda um það bil átta þúsund óbreyttiróbreytta borgararborgara myrtir af herliði stjórnvalda.
 
Um 1985 var minna um morð af völdum herliðannaherliðsins en við og við var manneskja drepin og skilin eftir fyrir allaallra augum sjá meðí þeim tilgangi að halda þeimfólki í hræddumótta við hvað gæti gerst ef þauþað snérustsnerist gegn þeimhernum. Dauðasveitum ríkisins hafði tekist að gereyða mörgum stéttarfélögum og stjórnmálasamtaka. Þeir sem lifðu af neyddust til að flýja landið eða bætastganga í lið viðmeð skæruliðahópanaskæruliðahópunum.
 
Í lok áratugsins hafðihöfðu lífskjörumlífskjör íbúanna dregist saman um 30% frá árinu 1983. Fæstir höfðu aðgang að hreinu vatni eða heilsugæslu. Atvinnuleysi varð um það bil 50% og kaupmáttur lækkaði um 54% frá árinu 1979 fyrir þá sem héldu vinnu.
 
Á þessum tólf árum varfrömdu bæði ríkisstjórnin og vinstrisinnaðir skæruliðar hömlulaus mannréttindabrot. framinBorgarastyrjöldinni bæðilauk afárið ríkisstjórninni1992 ogmeð vinstrisinnuðum skæruliðahermönnumfriðarsamningum. UmboðiðÍ lýstiaðdraganda þeirra var því lýst yfir að þeir sem frömdu þessi mannréttindabrot yrðu fjarlægðir úr stjórnvalda-eðastjórnsýslunni herstöðuog hernum. BorgarastyrjöldinniFrá laukþeim áriðtíma 1992hefur meðsannleiksnefnd friðarsamningumverið að störfum og fjallað um grimmdarverk þau sem framin voru á meðan borgarastyrjöldin stóð yfir.
 
{{Stubbur|landafræði}}