„Armed Forces Radio and Television Service Keflavik“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip
m Breyti uppsetningu - vonandi til bóta
Lína 1:
[[Image:Navy broadcasting keflavik.png|thumb|right|Merki af póstkortum sem send voru frá útvarpsstöðinni til útvarpsáhugamanna sem létu vita af móttöku útvarpsmerkis.]]
'''Armed Forces Radio and Television Service Keflavik''' eða '''AFRTS Keflavik''' (áður '''Radio TFK''') eða '''Kanaútvarpið/Kanasjónvarpið''' eða '''Keflavíkursjónvarpið''', eins og það var almennt nefnt af [[Ísland|Íslendingum]], var [[útvarp]]sstöð [[Varnarliðið á Íslandi|Varnarliðsins]] á [[Keflavíkurstöðin]]ni á [[Suðurnes]]jum. Stöðin hóf útsendingar á [[miðbylgja|miðbylgju]] með 25 [[wött|watta]] styrk í [[nóvember]] [[1951]] og fékk síðan leyfi íslenskra stjórnvalda til reksturs útvarpsstöðvar allan sólarhringinn í [[maí]] [[1952]]. Um leið var krafturinn aukinn í 250 wött og var stöðin alla tíð ein sú öflugasta á stóru svæði kringum Ísland. Áður hafði [[Bandaríkjaher]] rekið útvarpsstöð við [[Keflavíkurflugvöllur|Keflavíkurflugvöll]] í [[Síðari heimsstyrjöldin]]ni. Stöðin var hluti af útvarpsnetinu [[Armed Forces Network]] sem starfar á herstöðvum Bandaríkjamanna um allan heim. Stöðin starfaði frá [[1951]] til [[2006]] þegar Keflavíkurstöðinni var lokað. Frá [[1974]] voru sjónvarpsútsendingarnar um [[kapalsjónvarp|kapal]]. Rekstraraðili stöðvarinnar var ''Navy Media Center (NMC) Broadcasting Detachment'' í Keflavík.
 
Skilgreint hlutverk stöðvarinnar var að senda út skemmtiefni til upplyftingar hermönnum og starfsfólki hersins á starfsstöðvum hersins á Íslandi. Dagskrá stöðvarinnar byggðist fyrst og fremst upp af vinsælu bandarísku útvarpsefni, en hluti dagskrárinnar voru sérstakir upplýsingaþættir framleiddir af [[Pentagon]] sem af þótti nokkur [[áróður]]skeimur. Einnig framleiddi stöðin sitt eigið efni, aðallega [[fréttir]] og [[veðurfréttir]]. Stöðin var hluti af útvarpsnetinu [[Armed Forces Network]] sem starfar á herstöðvum Bandaríkjamanna um allan heim. Rekstraraðili stöðvarinnar var ''Navy Media Center (NMC) Broadcasting Detachment'' í Keflavík en megnið af efninu var fengið frá AFRTS sem sá um innkaup og framleiðslu á efni.
 
==Útvarpsútsendingar==
Stöðin hóf útsendingar á [[miðbylgja|miðbylgju]] með 25 [[wött|watta]] styrk í [[nóvember]] [[1951]] og fékk síðan leyfi íslenskra stjórnvalda til reksturs útvarpsstöðvar allan sólarhringinn í [[maí]] [[1952]]. Um leið var krafturinn aukinn í 250 wött og var stöðin alla tíð ein sú öflugasta á stóru svæði kringum Ísland. Áður hafði [[Bandaríkjaher]] rekið útvarpsstöð við [[Keflavíkurflugvöllur|Keflavíkurflugvöll]] í [[Síðari heimsstyrjöldin]]ni. Útvarpsstöðin sendi út samfellt frá [[1951]] til [[2006]] þegar Keflavíkurstöðinni var lokað.
 
==Sjónvarpsútsendingar==
Lína 10 ⟶ 13:
Brátt kom í ljós að sjónvarpsmerkið frá stöðinni náðist á Suðurnesjum, [[Hafnarfjörður|Hafnarfirði]] og [[Reykjavík]] og ýmsir urðu sér út um [[sjónvarpsviðtæki]] og [[sjónvarpsloftnet]] til að geta fylgst með dagskrá stöðvarinnar. Viðtækin voru dýr og því fá heimili sem leyfðu sér slíkan munað, en [[áhorfið]] hefur líklega verið meira en fjöldi tækja gaf til kynna vegna hópáhorfs á vinsæla dagskrárliði.
 
==Deilan um Keflavíkursjónvarpið==
[[1961]] sótti stöðin um að útsendingarstyrkur yrði aukinn úr 50w í 250w og var það leyfi veitt [[17. apríl]].
[[1959]] lögðu tveir þingmenn [[Alþýðubandalagið|Alþýðubandalagsins]] fram tillögu um lokun sjónvarpsstöðvarinnar en hún var ekki samþykkt. Málið[[1961]] komsótti síðanstöðin afturum upp áriðútsendingarstyrkur yrði aukinn úr 50w í 250w og var það leyfi veitt [[196217. apríl]]. þegarÞegar stöðin jók útsendingastyrk sinn, þegarárið þingmaðureftir kom málið aftur upp á alþingi. Þingmaður [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokksins]] gagnrýndi þá að utanríkisráðherra hefði veitt erlendri sjónvarpsstöð í reynd [[einokun]]arstöðu í sjónvarpsútsendingum á Íslandi. Málið varð enn sárara þar sem ekki hafði enn tekist að koma á fót íslensku sjónvarpi þrátt fyrir umræður um nauðsyn þess í meira en áratug. [[Danska ríkisútvarpið]] hóf t.d. sjónvarpsútsendingar árið [[1951]]. Deilan hlóð upp á sig eftir þetta og [[13. mars]] árið [[1964]] birtu sextíu þekktir Íslendingar skjal þar sem skorað var á íslensk stjórnvöld að takmarka útsendingar stöðvarinnar. Andstæðingar stöðvarinnar höfðu meðal annars áhyggjur af því að íslensk ungmenni myndu taka upp ameríska menningu og jafnvel glata [[íslenska|íslenskunni]]. Ýmsir urðu þó til að koma „Kanasjónvarpinu“ til varnar og yfir 14.000 manns skrifuðu undir [[undirskriftalisti|undirskriftalista]] þar sem þess var óskað að stöðin fengi áfram að senda út á Íslandi.
 
Deilan hlóð upp á sig eftir þetta og [[13. mars]] árið [[1964]] birtu sextíu þekktir Íslendingar grein þar sem skorað var á íslensk stjórnvöld að takmarka útsendingar stöðvarinnar. Andstæðingar stöðvarinnar höfðu meðal annars áhyggjur af því að íslensk ungmenni myndu taka upp ameríska menningu og jafnvel glata [[íslenska|íslenskunni]]. Ýmsir urðu þó til að koma „Kanasjónvarpinu“ til varnar og yfir 14.000 manns skrifuðu undir [[undirskriftalisti|undirskriftalista]] þar sem þess var óskað að stöðin fengi áfram að senda út á Íslandi.
[[15. september]] [[1967]] var síðan útsendingarstyrkur stöðvarinnar minnkaður mikið, vegna kröfu framleiðenda sjónvarpsefnis í Bandaríkjunum, til að takmarka móttöku við Keflavíkurstöðina og næsta nágrenni hennar.
 
[[1974]] var sjónvarpsútsendingum frá stöðinni veitt í kapal og [[1976]] voru teknar upp útsendingar í [[litasjónvarp|lit]].
 
Á [[1980-1990|9. áratugnum]] var farið að [[endurvarp]]a sjónvarpsefni frá [[gervihnattasjónvarp|gervihnöttum]] í kapalkerfinu sem á endanum taldi 40 sjónvarpsrásir og 11 útvarpsrásir.
 
==Deilur==
[[1959]] lögðu tveir þingmenn [[Alþýðubandalagið|Alþýðubandalagsins]] fram tillögu um lokun sjónvarpsstöðvarinnar en hún var ekki samþykkt. Málið kom síðan aftur upp árið [[1962]] þegar stöðin jók útsendingastyrk sinn, þegar þingmaður [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokksins]] gagnrýndi að utanríkisráðherra hefði veitt erlendri sjónvarpsstöð í reynd [[einokun]]arstöðu í sjónvarpsútsendingum á Íslandi. Málið varð enn sárara þar sem ekki hafði enn tekist að koma á fót íslensku sjónvarpi þrátt fyrir umræður um nauðsyn þess í meira en áratug. [[Danska ríkisútvarpið]] hóf t.d. sjónvarpsútsendingar árið [[1951]]. Deilan hlóð upp á sig eftir þetta og [[13. mars]] árið [[1964]] birtu sextíu þekktir Íslendingar skjal þar sem skorað var á íslensk stjórnvöld að takmarka útsendingar stöðvarinnar. Andstæðingar stöðvarinnar höfðu meðal annars áhyggjur af því að íslensk ungmenni myndu taka upp ameríska menningu og jafnvel glata [[íslenska|íslenskunni]]. Ýmsir urðu þó til að koma „Kanasjónvarpinu“ til varnar og yfir 14.000 manns skrifuðu undir [[undirskriftalisti|undirskriftalista]] þar sem þess var óskað að stöðin fengi áfram að senda út á Íslandi.
 
==Takmörkun sjónvarpsútsendinga==
Þegar Ríkissjónvarpið hóf útsendingar árið [[1966]] kom fram sú skoðun framleiðenda sjónvarpsefnis í Bandaríkjunum að sjónvarpsstöð varnarliðsins ætti að greiða sambærileg gjöld fyrir útsendingu á aðkeyptu efni þar sem áhorfendahópurinn á Íslandi væri stærri en sem næmi varnarstöðinni sjálfri. Í framhaldi af því óskaði flotaforinginn eftir því við íslensk stjórnvöld að dregið yrði verulega úr útsendingarstyrk stöðvarinnar þannig að hann takmarkaðist við stöðina og næsta nágrenni hennar enda hefði rekstrarkostnaður stöðvarinnar ella margfaldast. [[15. september]] [[1967]] voru svo sjónvarpsútsendingar takmarkaðar þannig að þær náðust aðeins á Suðurnesjum og sunnanverðum Hafnarfirði. Dagskrá stöðvarinnar var t.d. birt í héraðsblöðum á Suðurnesjum til [[1972]]. Þannig héldu útsendingar áfram til [[1974]] þegar allar sjónvarpsútsendingar stöðvarinnar voru færðar í [[kapalsjónvarp|kapalkerfi]].
 
Á árunum 1972 til 1974 birtust reglulega greinar í íslenskum [[dagblöð]]um um að Keflavíkursjónvarpið væri að brjóta [[íslensk útvarpslög]] með útsendingum sínum þar sem þau lög kváðu á um einkarétt Ríkisútvarpsins til sjónvarpsútsendinga. Á móti kvörtuðu margir undan takmörkunum á móttöku sjónvarpsins.
 
Í [[nóvember]] 1974 urðu miklar deilur á þingi um [[þingsályktunartillaga|þingsályktunartillögu]] [[Albert Guðmundsson|Alberts Guðmundssonar]] sem fjallaði meðal annars um að opna bæri fyrir útsendingar Keflavíkursjónvarpsins. Tillagan var felld með 40 atkvæðum gegn 5 og þannig ljóst að þverpólitísk samstaða var um lokun þess.
 
==Litasjónvarp og gervihnattasjónvarp==
[[1974]] var sjónvarpsútsendingum frá stöðinni veitt í kapal ogÁrið [[1976]] voru teknar upp útsendingar í [[litasjónvarp|lit]].
 
Á [[1980-1990|9. áratugnum]] var farið að [[endurvarp]]a sjónvarpsefni frá [[gervihnattasjónvarp|gervihnöttum]] í kapalkerfinu sem á endanum taldi 40 sjónvarpsrásir og 11 útvarpsrásir.
 
{{stubbur}}
 
[[Flokkur:Íslenskar sjónvarpsstöðvar]]
[[Flokkur:Bandarískar sjónvarpsstöðvar]]
[[Flokkur:Bandarískar útvarpsstöðvar]]
[[Flokkur:Bandaríkjaher]]
[[Flokkur:Íslenskir fjölmiðlar]]