„Sisimiut“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Dexbot (spjall | framlög)
m Removing Link GA template (handled by wikidata)
nokkrar orðalagsbreytingar
Lína 1:
{{Hnit dm|66|55|N|53|40|W}}
'''Sisimiut (''', á [[danska|dönsku]] '''Holsteinsborg)''' er næst stærstinæststærsti bær á [[Grænland]]i með tæplega 5500 íbúa. Bærinn er á vesturströndinni um 100 km norðan við [[Heimskautsbaugur|heimskautsbaug]]. Sisimiut er aðalbyggð í sveitarfélaginu [[Qeqqata]]. Bæjarstæðið er á allmiklum tanga, eins og flestir bæir á Grænlandi, þvert yfir tangann rísen fjallið Nasaasaaq í, 784 m hæðhátt, nær þvert yfir tangann.
 
Sisimiut er nyrsta höfn á Grænlandi sem erísalög siglingarfærhamla áekki vetrumsiglingum vegnatil á íslagnaveturna.
 
Elstu fundirminjar um mannlíf í Sisimiut eru frá 2500 f. Kr. og koma frá svo nefndu [[Saqqaq]]-fólki. Fundist hafa minjar um flestflestöll öll menningartímabilmenningarskeið á Grænlandi á svæðinu, Saqqaq, [[Dorset]] I og II og einnig [[Thule-inuítar|Thule-inuíta]]. Þar að auki má gera ráð fyrir að norrænir menn á miðöldum hafi stundað veiðiskap þar þó svo aðþótt engar minjar hafi fundist um það. Í hafinu á SisimiutAlltaf hefur alltaf verið mikið afum [[Hvalir|hval]], [[Selaætt|sel]] og [[Rostungar|rostungumrostung]] í hafinu við Sisimiut og þessþar vegnahefur því verið tilvalið veiðisvæði. Þar eru einnig [[hreindýr]], þó þau hafi aldrei verið jafn algeng og sunnar í landinu. [[Sauðnaut]] voru hins vegar flutt inn upp úr 1980 frá Kanada og hafa dafnað vel. Jökulbreiðurnar milli [[Qaanaaq]] og [[Upernavik]] hindruðu að sauðnautin gætu numið land á vesturströnd landsins án hjálpar.
 
[[Mynd:Sisimiut.jpg|thumb|250px|left|Götumynd frá Sisimiut 1980]]
Hvalveiðimenn, aðallega frá [[Skotland]]i og [[Holland]]i, hófu veiðar á hval á Sisimiut-svæðinu í lok [[15. öld|15. aldar]]. Evrópumenn stunduðu einnig talverðatalsverða skiptiverslunvöruskiptaverslun við [[Inuítar|Inuíta]], í skiptum áfyrir perlumperlur, nálum nálar, þræðigarn og ofnumofnar voðumvoðir fengu þeir skinn og spik. Árið [[1724]] gerði [[Hans Egede]] tilraun til að setja upp verslunar- og trúboðsstöð í Sisimiut en Hollenskirhollenskir hvalveiðimenn brenndu staðinn í tvígang þar sem þeir álitu sig eina hafa einir rétt átil hvalveiðumhvalveiða og verslunverslunar á svæðinu. Það var ekki fyrr en [[1764]] sem Dönum tókst að koma sér upp bækistöð sem þeir nefndu Holsteinsborg. Bærinn var miðstöð hvalveiða fram í lok 19. aldar. Uppfrá því tók fiskveiði og fiskverkun við sem aðalatvinnugreinaraðalatvinnuvegur. [[Togari|Togarar]] og minni bátar landa [[Rækjur|rækju]], [[Þorskur|þorsk]], [[Lúða|lúðu]] og [[RauðsprettaSkarkoli|rauðsprettuskarkola]].
 
Sisimiut er syðsti bær á Grænlandi þar sem [[Hundasleði|hundasleðar]] eru notaðir. Gelt [[Hundar|hundanna]] setur svip á bæinn og þá má sjá um allt. Hundasleðarnir eru notaðir bæði í atvinnuskyni og til skemmtunar. Engin vegtenging er við aðra staði.