„Riddarasögur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Sylgja (spjall | framlög)
Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Riddarasögur''' eru sögur sem voru annað hvort þýddar í Noregi og á Íslandi á síð-[[miðaldir|miðöldum]] (þýðingar á ''romans courtois'', ''chansons de geste'', ''lais'' og tengdum bókmenntagreinum) eða frumsamdar á Íslandi í sama stíl.
 
Orðið „riddarasögur“ kemur fyrir í ''Mágus sögu jarls'', þar sem segir: „Frásagnir...svo sem...Þiðreks saga, Flóvenz saga eður aðrar riddarasögur“. Stundum eru þær kallaðar „lygisögur“, sem er einnig notað um aðrar sögur með miklum ævintýrablæ, svo sem [[fornaldarsögur]]. Sumar þýddar riddarasögur fjalla þó ekki um ævintýri og ástir riddara, heldur atburðiratburði á borð við [[Trójustríðið]] og afleiðingar þess. Loks má nefna að [[Gustaf Cederschiöld]] notar nafnið „Fornsögur Suðurlanda“ í útgáfu fimm riddarasagna 1884.
 
== Einkenni riddarasagna og uppruni ==
Frumsamdar íslenskar riddarasögur einkennast oft af frásögnum af hirðlífi og ástum, glæsilegum konum og köppum, svakalegum bardögum og yfirnáttúrulegum hetjudáðum. Hugprýði, drengskapur, háttvísi, hreysti, [[kurteisi]] og [[rómantík]] eru áberandi í sögunum og sönn kristileg hegðun er mikilvæg. Skýr skil eru gerð á milli góðs og ills og eru það oft kristnir menn sem eru hetjurnar og þeir slæmu [[heiðni]]r, frá þjóðum í suðri og norðri. Hetjunum er yfirleitt lýst á afar jákvæðan hátt, bæði persónuleika og útliti. Þó eru þær ekki alltaf gallalausar, t.d. er Dínus (''Dínus saga drambsamadrambláta'') hégómagjarn og Konráð (''Konráðs saga keisarasonar'') vanræktar kunnáttu í erlendum málum.
 
Erlendu riddarasögurnar voru yfirleitt í [[Bundið mál|bundnu máli]] (kappakvæði eða riddarasöngvar), en voru þýddar í óbundið mál í [[Noregur| Noregi]]. Talið er að upphaf norrænna riddarasagna megi rekja til þess að [[Hákon gamli|Hákon konungur gamli]] lét [[Bróðir Róbert|bróður Róbert]] (þ.e. Róbert munk) þýða ''Tristrams sögu og Ísöndar'', um [[1226]]. Hefur sú þýðing mikið gildi, því að franski frumtextinn er að mestu glataður. ''Elís saga og Rósamundu'' var þýdd af Róbert ábóta, sem talinn er sami maður og bróðir Róbert. Hákon konungur lét þýða fleiri riddarasögur, t.d. ''Möttuls sögu'', einnig er líklegt að sagnaflokkur eftir [[Chrétien de Troyes]] hafi verið þýddur að hans frumkvæði, þ.e. ''Erex saga'', ''Ívents saga'', ''Parcevals saga'' og ''Valvens þáttur''.