„Jón skalli Eiríksson“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
+ tengill í Orm Ásláksson
Lína 1:
'''Jón skalli Eiríksson''' var biskup á [[Hólar í Hjaltadal|Hólum]] [[1358]] – [[1390]], eða í 32 ár. Hann var fyrsti [[biskup]] á [[Ísland]]i með páfaveitingu, sjá [[páfabiskupar]].
 
Jón skalli var Norðmaður eins og fyrirrennari hans, [[Ormur Ásláksson]]. Hann hefur líklega verið fæddur á árabilinu 1310–1320. Ekki er vitað um ætt hans eða uppruna, en hann virðist hafa verið af áhrifamönnum kominn. Gottskálk EinarssonEiríksson, bróðir hans, var forfaðir Hólabiskupanna [[Gottskálk Keniksson | Gottskálks Kenikssonar]], [[Ólafur Rögnvaldsson|Ólafs Rögnvaldssonar]] og [[Gottskálk grimmi Nikulásson|Gottskálks Nikulássonar]].
 
Jón skalli hlaut biskupsvígslu til [[Garðar (Grænlandi)|Garða]] á [[Grænland]]i árið 1343, en fór aldrei þangað. Við fráfall Orms Áslákssonar árið 1356 fór Jón til [[Avignon]] til þess að fá páfaleyfi fyrir biskupsembætti á Hólum, og hlaut viðhlítandi skilríki með fulltingi Ólafs erkibiskups í [[Niðarós]]i. Hlaut hann síðan staðfestingu erkibiskups, sem lýst var í kór [[Niðarósdómkirkja | Niðarósdómkirkju]]. Hann kom út til Íslands árið 1358 og tók við Hólastað. Var honum fyrst vel tekið, en brátt varð hann fyrir andstöðu ýmissa presta, sem báru því við að hann hefði ekki bréf upp á embætti sitt. Árið 1361 afsögðu prestar í [[Eyjafjarðarsýsla|Eyjafirði]] og meginhluta [[Þingeyjarsýsla|Þingeyjarsýslu]] hlýðni við hann. Jón biskup [[bannfæring|bannfærði]] þessa presta, en þeir sungu messur sem áður. Jón biskup fór utan 1362, sat í Niðarósi um veturinn og kom aftur heim til Hóla sumarið 1363. Andstæðingar Jóns biskups héldu áfram þverúð sinni, þó að þeir hefðu misst foringja sinn, Þorstein Hallsson á [[Hrafnagil]]i. Jón Skalliskalli fór þá til Avignon 1369 og kom aftur sumarið 1370 með staðfestingu [[Úrbanus V|Úrbanusar 5.]] [[páfi|páfa]] á embættinu. Tóku prestar norðanlands hann þá í sátt.
 
Skiptar skoðanir hafa verið á því af hverju þessi andstaða prestanna stafaði. Sumir telja að þeir hafi verið á móti Jóni biskupi af því að hann var útlendur eins og Ormur Ásláksson, sem hafði verið illa þokkaður. Einnig var hann Grænlandsbiskup og án fullra skilríkja fyrir embætti á Hólum. Aðrir telja að Jón skalli hafi skipt sér meira af fjármálum og stjórn kirkjustaða en menn sættu sig við.