„Móðuharðindin“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Bætti við efnið
Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef
mEkkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Móðuharðindin''' voru hörmungar eða áhrif náttúruhamfara sem urðu á [[Ísland]]i í [[Skaftáreldar|Skaftáreldum]] [[1783]] – [[1785]]. Móða eða eiturgufa lagðist á jörðina, [[gras]] sviðnaði og [[búfé]]naður féll. Talið er að um 75% búfjár hafi þá fallið og fimmti hver maður eða um 10.000 ÍslendingaÍslendingar hafi dáið. Móðuharðindin hófust með [[eldgos]]i [[8. júní]] [[1783]] í [[Lakagígar|Lakagígum]] en þeir urðu til í einhverju mesta [[hraungos]]i á jörðunni á [[sögulegur tími|sögulegum tímum]]. Samtímalýsing eldsumbrotanna og áhrifa þeirra í nærliggjandi sveitum eru í [[Eldrit]]i séra [[Jón Steingrímsson|Jóns Steingrímssonar]], síðar nefndur ''eldklerkur'', sem hann lauk við að skrifa árið [[1788]].
 
[[Loftslag|Veðurfar]] breyttist á meðan á hörmungunum stóð. Gosið var svo kröftugt að [[brennisteinsoxíð]] náði upp í [[heiðhvolf]] og [[hiti]] lækkaði. Einnig minnkaði inngeislun sólar til jarðar vegna ösku. Áhrifa gossins gætti víða um heim. Hugsanlega má rekja uppskerubrest sem varð víða í Evrópu sumarið 1783 til gossins en slæmt sumar og kuldavetur í kjölfarið juku vandræði Frakka í aðdraganda [[Franska byltingin|frönsku byltingarinnar]].