„1. september“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Alpinu (spjall | framlög)
m →‎Dáin: French spelling (-> François)
mEkkert breytingarágrip
Lína 13:
* [[1870]] - [[Orrustan við Sedan|Orrustunni við Sedan]] lauk með sigri [[Prússland|Prússa]] á [[Frakkland|Frökkum]].
* [[1892]] - Fyrsti leikur [[Liverpool FC]] á [[Anfield]] fór fram.
* [[1901]] - [[Oddur Björnsson]] stofnarstofnaði prentsmiðju sína í [[Aðalstræti (Akureyri)|Aðalstræti]] 17 á [[Akureyri]].
* [[1910]] - Fyrstu [[Gaslýsing|gasljósin]] við götur í [[Reykjavík]] voru tendruð, knúð af [[Gasstöð Reykjavíkur]], og þusti fólk út á götur með blöð og bækur til þess að athuga hvort lesbjart væri við ljósin.
* [[1910]] - [[Vífilsstaðaspítali]] var opnaður.
* [[1910]] - Brasilíska íþróttafélagið [[Sport Club Corinthians Paulista]] var stofnað í [[São Paulo]].
* [[1923]] - Geysiharður [[jarðskjálfti]], 7.9 á Richter, skók [[Tokyo]] og [[Yokohama]] í Japan. Um 140.000 manns létust í skjálftanum og miklum [[Eldsvoði|eldsvoða]] sem fylgdi í kjölfar hans.
* [[1930]] - Í [[Reykjavík]] hófu bæði [[kvikmyndahús]]inkvikmyndahúsin sýningu [[talmynd]]atalmynda. Í [[Gamla bíó]]i var sýnd ''Holliwood-revían'' og í [[Nýja bíó]]i var það ''Sonny Boy''. Voru sýningar fjölsóttar, en fæstir skildu hvað sagt var.
* [[1939]] - [[Síðari heimsstyrjöldin]]: [[Þýskaland|Þjóðverjar]] réðust inn í [[Pólland]].
* [[1951]] - [[ANZUS]]-varnarsamningurinn var gerður milli Ástralíu, Nýja-Sjálands og Bandaríkjanna.
* [[1958]] - [[Fiskveiðilögsaga]] [[ÍslandÍslands]]s var færð út í tólf [[Sjómíla|sjómílur]] en var áður fjórar. [[Bretland|Bretar]] [[Þorskastríð|mótmæltu harkalega]] og lauk þeim deilum með samkomulagi í [[mars]] [[1961]].
* [[1966]] - [[Norræni menningarsjóðurinn]] var stofnaður af [[Norðurlandaráð]]i.
* [[1971]] - Bann við [[hundahald]]i gekk í gildi í [[Reykjavík]]. Þrettán árum síðar var hundahald leyft með skilyrðum.
* [[1972]] - [[Fiskveiðilögsaga Íslands]] var færð úr tólf mílum í fimmtíu og mótmæltu [[Bretland|Bretar]] [[Þorskastríð|á sama veg og fyrr]] og reyndu [[fiskveiðar]] undir [[herskip]]averndherskipavernd. Samkomulag var gert [[haust]]iðhaustið [[1973]].
* [[1972]] - [[Bobby Fischer]] sigraði [[Boris Spasskí]] í „[[einvígi aldarinnar]]“ í [[Reykjavík]] með 12,5 [[vinningur|vinningum]] gegn 8,5.
<onlyinclude>
* [[1975]] - [[Concorde]]-þota fór fyrst flugvéla fjórum sinnum yfir [[Atlantshaf]]ið á einum degi.
* [[1976]] - Annar [[ebóla]]faraldur hófst í Saír.
* [[1978]] - [[Síðari [[ríkisstjórn]] [[Ólafur Jóhannesson|Ólafs Jóhannessonar]] tók við völdum. Að henni stóðu [[Framsóknarflokkurinn]], [[Alþýðuflokkurinn]] og [[Alþýðubandalagið]]. Þessi stjórn sat tilí [[15.rúmt október]] [[1979]]ár.
* [[19841978]] - Matvælafyrirtækið [[VerkmenntaskóliSómi Akureyrar(fyrirtæki)|Sómi]] var setturstofnað í fyrsta skiptiKópavogi.
* [[1979]] - Bandaríska geimfarið ''[[Pioneer 11]]'' komst fyrst allra geimfara í návígi við [[Satúrnus (reikistjarna)|Satúrnus]].
* [[1983]] - Farþegaþotan [[Korean Air Lines-flug 007]] var skotin niður í sovéskri lofthelgi. 269 voru um borð, þar á meðal bandaríski þingmaðurinn [[Larry McDonald]].
* [[1984]] - [[Verkmenntaskólinn á Akureyri]] var settur í fyrsta skipti.
* [[1984]] - 1492 fórust á Filippseyjum þegar [[Ike (fellibylur)|fellibylurinn Ike]] gekk yfir þær.
* [[1985]] - Flakið af ''[[Titanic]]'' fannst á 3800 metra dýpi í fransk-bandarískum leiðangri undir stjórn [[Robert Ballard]] og [[Jean-Louis Michel]].
* [[1986]] - [[Vísinda- og tækniskóli Jórdaníu]] var stofnaður.
<onlyinclude>
* [[1988]] - Fyrsta kona sem gegndi [[embætti]] [[ráðuneyti]]sstjóra tók til starfa sem slík. Var það [[Berglind Ásgeirsdóttir]], þá 33 ára gömul.
* [[1990]] - [[Jóhannes Páll 2.]] páfi hóf opinbera heimsókn sína til Tansaníu, Búrúndí, Rúanda og Fílabeinsstrandarinnar.
* [[1990]] - Neðanjarðarlestarstöðin við [[Unter den Linden]] í [[Berlín]] var opnuð á ný eftir 29 ár.
* [[1992]] - Lögreglan í Peking handtók [[Shen Tong]] fyrir að hafa átt þátt í að skipuleggja [[mótmælin á Torgi hins himneska friðar]].
* [[1996]] - Ný norsk ríkissjónvarpsstöð, [[NRK2]], hóf reglulegar útsendingar.
* [[1998]] - [[Kio Briggs]] var handtekinn í Leifsstöð með yfir 2000 e-töflur í farangri sínum.
* [[2002]] - [[Heyrnleysingjaskólinn]] sameinaðist [[Hlíðaskóli|Hlíðaskóla]].
* [[2004]] - [[Hryðjuverk]]amennHryðjuverkamenn tóku [[skóli|skólabörn]] í gíslingu í [[Beslan]] í [[Rússland]]i. Skömmu síðar réðst herinn til inngöngu í skólann og kostaði sú aðgerð fjöldamörg mannslíf.
</onlyinclude>
* [[2004]] - [[Norðurlandasamningur um almannatryggingar]] tók gildi.
* [[2006]] - [[Hannes Hlífar Stefánsson]], [[stórmeistari]], sigraði [[Héðinn Steingrímsson|Héðin Steingrímsson]] í einvígi um [[Ísland]]smeistaratitilÍslandsmeistaratitil í [[skák]]. Með því setti hann tvö met: Hann varð Íslandsmeistari í áttunda sinn, en enginn hefurhafði áður unnið þann titil svo oft,; einnigEinnig varð hann Íslandsmeistari í sjötta sinn í röð og ervar það einniglíka met.
* [[2009]] - Útvarpsstöðin [[K100|Kaninn]] hóf útsendingar á Íslandi. (Í dag heitir stöðin K100 og er starfrækt af fjölmiðlafyrirtækinu Skjánum).</onlyinclude>
 
== Fædd ==
* [[1525]] - [[Christoffer Valkendorf]], danskur embættismaður (d. [[1601]]).
* [[1593]] - [[Torsten Stålhandske]], finnskur herforingi (d. [[1644]]).
* [[1611]] - [[William Cartwright]], enskt leikskáld og predikari (d. [[1943]]).
* [[1711]] - [[Vilhjálmur 4. af OrangeÓraníu]] (d. [[1751]]).
* [[1867]] - [[Geir Sæmundsson]], íslenskur prestur (d. [[1927]]).
* [[1875]] - [[Edgar Rice Burroughs]], bandarískur rithöfundur (d. [[1950]]).
* [[1899]] - [[Vilhjálmur Þór]], íslenskur stjórnmálamaður (d. [[1972]]).
* [[1904]] - [[Guðmundur Böðvarsson]], íslenskt skáld og þýðandi (d. [[1974]]).
Lína 53 ⟶ 65:
* [[1957]] - [[Gloria Estefan]], kúbversk-bandarísk söngkona.
* [[1960]] - [[Brynjar Þór Níelsson]], íslenskur stjórnmálamaður.
* [[1976]] - [[Takashi Fukunishi]], japanskur knattspyrnumaður.
* [[1988]] - [[Sigurjón Friðbjörn Björnsson]], íslenskur handknattleiksmaður.
 
Lína 68 ⟶ 81:
* [[1991]] - [[Hannibal Valdimarsson]], íslenskur stjórnmálamaður (f. [[1903]]).
* [[1992]] - [[Árni Böðvarsson]], íslenskur málfræðingur (f. [[1924]]).
* [[2004]] - [[Sidney Morgenbesser]], bandarískur heimspekingur (f. [[1921]]).
 
== {{hátíðisdagar}} ==