„Benito Juárez“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Lína 7:
Juárez var við völd í stormasaman áratug þegar frjálslyndisumbætur stóðu sem hæst og [[Frakkland|Frakkar]] gerðu [[Innrás Frakka í Mexíkó|innrás í Mexíkó]]. Árið 1858 tók Juárez, sem gegndi þar til stöðu hæstaréttardómara, við sem forseti Mexíkó eftir að mexíkóskir íhaldsmenn neyddu hófsama frjálslyndismanninn Ignacio Comonfort til að segja af sér. Juárez var forseti Mexíkó til dauðadags árið 1872. Hann stóð af sér umbótastríðið (1858–60), borgarastyjöld milli frjálslyndra og íhaldsmanna, og síðan innrás Frakka í Mexíkó (1862–67) sem íhaldsmenn studdu. Juárez sagði aldrei af sér, jafnvel þegar hann neyddist til að flýja í útlegð til afdala Mexíkó sem Frakkar höfðu ekki náð að leggja undir sig. Juárez batt frjálsynda stjórnmálastefnu og mexíkóska [[Þjóðernishyggja|þjóðernishyggju]] traustum böndum og hélt því staðfast fram að hann væri lögmætur þjóðhöfðingi Mexíkó en ekki [[Maximilian 1. Mexíkókeisari|Maximilian keisari]], sem Frakkar studdu. Þegar mexíkóska keisaraveldið sem Frakkar höfðu sett á fót hrundi árið 1867 komst mexíkóska lýðveldið með Juárez sem forseta aftur til valda.<ref>D.F. Stevens, "Benito Juárez" in ''Encyclopedia of Latin American History and Culture'', 3. bindi, bls. 333-35. New York: Charles Scribner's Sons 1996.</ref><ref>Brian Hamnett, "Benito Juárez" in ''Encyclopedia of Mexico'', 1. bindi, bls. 718-21. Chicago: Fitzroy Dearborn 1997.</ref><ref name="Presidencia">{{cite web|url=http://zedillo.presidencia.gob.mx/welcome/PAGES/culture/note_21mar.html|title=Juárez' Birthday|publisher=Sistema Internet de la Presidencia|accessdate=2017-07-15}}</ref> Íbúar [[Rómanska Ameríka|rómönsku Ameríku]] litu á sigur Juárez gegn Evrópumönnum sem „annað sjálfstæðisstríð, annan ósigur Evrópuveldanna og annan viðsnúning hernámsins.“<ref>Hamnett, ''Juárez'', bls. xii.</ref>
 
Hann er í dag „táknmynd mexíkóskrar þjóðernishyggju og andspyrnu á móti erlendum afskiptum.“<ref>Stevens, "Benito Juárez", 333.</ref> Juárez var raunsær og kænn stjórnmálamaður sem þó var umdeildur bæði á meðan hann lifði og eftir hans daga. Hann gerði sér grein fyrir mikilvægi þess að Mexíkó ætti í vinsamlegu sambandi við [[Bandaríkin]] og tókst að tryggja stuðning þeirra við frjálslyndisstjórn hans á meðan umbótastríðinu stóð. Hann hagræddi oft stjórnmálaskoðunum sínum á ferli sínum en veik aldrei frá gildum eins og yfirburðum veraldlegs valds yfir [[Kaþólska kirkjan|kaþólsku kirkjunni]] og hernum; virðingu við lögum; og afpersónuvæðingu stjórnmálalífs.<ref>Hamnett, ''Juárez''. bls. 238-39.</ref> Á ævi hans reyndi hann að styrkja ríkisstjórnina og miðstjórn alríkisins yfir fylkjunum, sem gerði hann lítt vinsælan meðal frjálslyndra manna á landsbyggðinni og róttæklinga.<ref>Hamnett, "Benito Juárez" bls. 721.</ref> Þótt hann hafi verið harðlega gagnrýndur á líftíma sínum hefur hlutverk hans í stöðusögu Mexíkó gert hann að þjóðhetju landsins.<ref>Charles A. Weeks, ''The Juárez Myth in Mexico''. Tuscaloosa: University of Alabama Press 1987.</ref>
 
Afmælisdagur Juárez er almennur frídagur í Mexíkó og hátíð föðurlandsvina þar í landi. Mexíkóski sagnfræðingurinn Enrique Krauze segir um hann: „Án þes að taka tillit til ævisögu Juárez getum við hvorki vonast til að skilja sigur frjálslyndra í umbótastríðinu né farveg sögu Mexíkó á nítjándu öldinni.“<ref>Krauze, ''Mexico: Biography of Power'', chapter 8, "The Indian Shepherd and the Austrian Archduke," bls. 160.</ref>