„Anne Boleyn“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[File:Anne boleyn.jpg|thumb|right|Anne Boleyn]]
'''Anne Boleyn''' ([[1501]] – [[19. maí]] [[1536]]) var [[Englandsdrottning|drottning Englands]] frá árinu 1533 til 1536 sem önnur eiginkona [[Hinrik 8.|Hinriks 8.]] [[Konungur Englands|Englandskonungs]] og markgreifynja af Pembroke að auki.<ref>Ives,
==Æviágrip==
Anne var dóttir Thomas Boleyn jarls af Wiltshire, og eiginkonu hans, Elizabeth Boleyn greifynju af Wiltshire. Hún var menntuð í Hollandi og Frakklandi, aðallega sem þerna fyrir [[Claude af Bretagne|Claude]] Frakkaprinsessu. Anne sneri aftur til Englands árið 1522 til að giftast írskum frænda sínum, James Butler jarli af Ormond. Wolsey kardínáli lét aflýsa brúðkaupi þeirra og Anne varð þes í stað heiðursþerna eiginkonu Hinriks 8., [[Katrín af Aragóníu|Katrínar af Aragóníu]].
Lína 8 ⟶ 9:
Hinrik og Anne giftust þann 25. janúar 1533 eftir leynilegt brúðkaup þann 14. nóvember 1532. Þann 23. maí 1533 lýsti hinn nýi erkibiskup Kantaralands, Thomas Cranmer, því yfir að hjónaband Hinriks og Katrínar væri ógilt; fimm dögum síðar löggilti hann hjónaband Hinriks og Anne. Stuttu síðar lét páfinn [[Bannfæring|bannfæra]] bæði Hinrik og Cranmer. Vegna hjónabandsins og bannfæringanna klofnaði [[enska biskupakirkjan]] frá rómversk-kaþólsku kirkjunni og enska biskupakirkjan var færð undir yfirvald konungsins. Anne var krýnd Englandsdrottning þann 1. júní 1533. Þann 7. september fæddi hún dótturina Elísabetu sem síðar átti eftir að verða [[Elísabet 1.]] Englandsdrottning. Hinrik varð fyrir vonbrigðum um að hann skyldi hafa eignast dóttur en ekki son en vonaðist til að sonur kæmi næst og lýsti því yfir að hann elskaði Elísabet. Anne átti eftir að verða fyrir þremur fósturlátum og í mars 1536 var Hinrik farinn að stíga í væng við Jane Seymour. Til þess að geta kvænst Jane Seymour varð Hinrik að finna sér tylliástæðu til að binda enda á hjónaband sitt við Anne.
Hinrik hélt Anne grunaðri fyrir landráð í apríl árið 1536. Þann 2. maí var hún handtekinn og látin dúsa í [[Lundúnaturn|Lundúnaturni]] þar sem ýmsir kunningjar hennar – þ.á.m. fyrrverandi unnusti hennar, Henry Percy, og frændi hennar, Thomas Howard – réttuðu yfir henni og lýstu yfir sekt hennar þann 15. maí. Hún var hálshöggvin fjórum dögum síðar. Nútímasagnfræðingar telja ásakanirnar gegn henni, m.a. um framhjáhald, sifjaspell og áætlanir um að koma konungnum fyrir kattarnef, illa rökstuddar og ósannfærandi. Stundum er því haldið fram að Anne hafi verið sökuð um að vera [[norn]] en á þetta er ekki minnst í ákærunum.<ref>
Eftir að Elísabet dóttir hennar var krýnd drottning var Anne endurmetin sem [[píslarvottur]] og hetja ensku siðaskiptanna, sérstaklega í verkum John Foxe.<ref>{{cite web|url=http://www.copperfieldreview.com/reviews/life_and_death_of_anne_boleyn.htm |title=Review: The Life and Death of Anne Boleyn |publisher=Copperfieldreview.com |date= |accessdate=26 April 2010 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101101192001/http://copperfieldreview.com/reviews/life_and_death_of_anne_boleyn.htm |archivedate=1 November 2010}}</ref> Í gegn um aldirnar hefur hún birst eða verið getið í fjölmörgum listaverkum og skáldsögum. Hennar er minnst sem „áhrifamesta og mikilvægasta maka einvalds í sögu Englands“<ref>Ives, bls. xv.</ref> því það var hennar vegna sem Hinrik 8. lét ógilda hjónaband þeirra Katrínar af Aragóníu og lýsti yfir sjálfstæði frá Páfagarði.
| |||