„Enver Pasja“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[Mynd:Ismail Enver.jpg|thumb|right|Ísmael Enver Pasja]]
'''Ísmael Enver Pasja''' ('''اسماعیل انور پاشا''' á ottómantyrknesku; '''İsmail Enver Paşa''' á nútímatyrknesku; 22. nóvember 1881 – 4. ágúst 1922) var [[Tyrkland|tyrkneskur]] hernaðarleiðtogi og foringi [[Ungtyrkjabyltingin|Ungtyrkjabyltingarinnar]] árið 1908. Hann var helsti leiðtogi [[Tyrkjaveldi|Tyrkjaveldisins]] í [[Balkanstríðin|Balkanstríðunum]] (1912–13) og [[Fyrri heimsstyrjöldin|fyrri heimsstyrjöldinni]] (1914–18). Á ferli sínum var hann þekktur undir æ háleitari heiðurstitlum, þ.á.m. '''Enver Efendi''' (انور افندي), '''Enver Bey''' (انور بك) og loks '''Enver Pasja''', en [[pasja]] var heiðursnafnbót sem herleiðtogar Tyrkjahers fengu þegar þeim hlotnaðist háhershöfðingjatign.
Eftir valdarán árið 1913 varð Enver þann 4. janúar hermálaráðherra Tyrkjaveldis og myndaði þremenningabandalag „pasjanna þriggja“ (ásamt [[Talaat Pasja]] og [[Djemal Pasja]]) sem réð lögum og lofum í veldinu frá árinu 1913 til loka fyrri heimsstyrjaldarinnar árið 1918. Sem hermálaráðherra og óformlegur yfirleiðtogi hersins (hið formlega yfirvald hersins lá hjá [[Soldán|soldáninum]]) var Enver voldugasti stjórnmálamaður í ríkisstjórn Tyrkjaveldis. Það var hann sem tók ákvörðunina um inngöngu Tyrkja í fyrri heimsstyrjöldina í bandalagi við [[Þýskaland]] og [[Miðveldin]]. Ásamt Talaat og Djemal var Enver heilinn á bak við [[þjóðarmorð Tyrkja á Armenum]] og er því talinn ábyrgur fyrir dauða 800.000 til 1.800.000 Armena.
| |||