„Balkanskagabandalagið“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[Image:Balkans at 1913.jpg|thumb|right|250px|Landamæri Balkanríkjanna fyrir og eftir Balkanstríðin.]]
'''Balkanskagabandalagið''' var herbandalag sem sett var á fót árið [[1912]] með sáttmálum milli Balkanríkjanna [[Grikkland|Grikklands]], [[Búlgaría|Búlgaríu]], [[Serbía|Serbíu]] og [[Svartfjallaland|Svartfjallalands]] og beindist gegn [[Tyrkjaveldi]]<ref name="OnWar-first">{{cite web|url=http://www.onwar.com/aced/data/bravo/balkan1912.htm|title=Wars of the World; First Balkan War 1912-1913|date=December 16, 2000|publisher=OnWar.com|accessdate=2009-08-14}}</ref>, sem réð á þeim tíma enn yfir stórum svæðum á [[Balkanskagi|Balkanskaga]]. Ófremdarástand hafði ríkt á Balkanskaga frá byrjun 20. aldarinnar vegna margra ára stríðsástands í [[Makedónía|Makedóníu]], [[Ungtyrkjabyltingin|Ungtyrkjabyltingarinnar]] í Tyrklandi og umdeildrar
== Bakgrunnur ==
Lína 6:
Eftir [[Krímstríðið]] (1853–1856) gerðu Rússar sér grein fyrir að hin stórveldin svífðust einskis til að koma í veg fyrir að [[Rússaveldi]] hefði aðgang að [[Miðjarðarhaf|Miðjarðarhafinu]]. Fóru Rússar því að leggja á ráðin um að þenja út veldi sitt á óbeinan hátt með stuðningi og bandalögum við smærri ríki á Balkanskaga. Í þessu skyni nýttu þeir sér [[Slavar|slavneska]] [[Þjóðernishyggja|þjóðernishyggju]] sem miðaði við að stofna sjálfstæð ríki Slava á Balkanskaganum. Stuðningur við Slava einkenndi því rússneska utanríkisstefnu alveg fram að endalokum rússneska keisaraveldisins árið 1917.<ref name="Tuminez1">{{cite book | last = Tuminez | first = Astrid S. | title =Russian nationalism since 1856: ideology and the making of foreign policy | publisher = Rowman & Littlefield Publishers, Inc. | year =2000 | isbn =978-0-8476-8884-5 | page =89 }}</ref> Eftir sigur Rússa á Tyrkjum í stríði árin 1877–78 settu Rússar á fót sjálfstætt búlgarskt ríki. Á svipaðan hátt neyddu Rússar Tyrkjaveldi til að viðurkenna sjálfstæði og útþenslu Serbíu árið 1878.<ref name="Frucht1">{{cite book | last = Frucht | first = Richard C. | title =Eastern Europe: An Introduction to the People, Lands, and Culture | publisher = ABC-CLIO | year =2005 | isbn =978-1-57607-801-3 | pages =538–9 }}</ref> Þessi tvö ríki viðurkenndu bæði áhrif Rússa á svæðinu en hagsmunaárekstrar þeirra leiddu til mikillar óvinsemdar og jafnvel stutts stríðs á milli þeirra. Þar sem óvild Evrópuveldanna í garð Rússa færðist stöðugt í aukana og áríðandi var að ná sér niðri á Austurríkismönnum fyrir að innlima Bosníu vildi Rússland ekkert frekar en að til yrði „Slavablokk“ vinveitt þeim á Balkanskaga. Ætti hún að beinast bæði gegn Austurríki-Ungverjalandi og Tyrkjaveldi. Rússneskir erindrekar fóru því að hvetja Serbíu og Búlgaríu til að miðla málum og mynda með sér bandalag.
Annar stuðull að myndun bandalagsins var uppreisn í [[Albanía|Albaníu]] árið 1911. Svo virðist sem samningaviðræður Serba og Búlgaríumanna hafi gengið í takt við framgang uppreisnarinnar. Í maí 1912 tókst Albönum að neyða Tyrki til að veita Albaníu aukna sjálfsstjórn. Þetta var reiðarslag fyrir Serba því nú var úti um von þeirra til að þenja út ríki sitt til suðurs þar sem albanskt sjálfsstjórnarhérað átti að vera. Serbar þurftu nú að
[[Image:Balkans at 1905.jpg|thumb|250px|left|Balkanskagi við stofnun Balkanskagabandalagsins, fyrir Balkanstríðin.]]
|