„Balkanstríðin“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 2:
'''Balkanstríðin''' voru tvö stríð sem áttu sér stað á [[Balkanskagi|Balkanskaga]] í Suðaustur-Evrópu árin [[1912]] og [[1913]]. Fjögur Balkanríki sigruðu [[Tyrkjaveldi]] í fyrra stríðinu; en eitt ríkjanna fjögurra, [[Búlgaría]], var sigrað í hinu seinna. Tyrkjaveldi tapaði meirihluta landsvæða sinna í Evrópu. [[Austurríki-Ungverjaland]] tapaði nokkrum áhrifum á svæðinu þar sem stríðið leiddi til útþenslu [[Serbía|Serbíu]] og viðleitni Serba til að stofna sameiginlegt ríki með suðurslavnesku fólki innan austurríska keisaradæmisins. Stríðin ruddu veginn fyrir morðunum á [[Frans Ferdinand erkihertogi|Frans Ferdinand erkihertoga]] í Sarajevo árið 1914 og þar með fyrir [[Fyrri heimsstyrjöldin|fyrri heimsstyrjöldinni]].
Snemma á tuttugustu öld höfðu [[Búlgaría]], [[Grikkland]], [[Svartfjallaland]] og [[Serbía]] öðlast sjálfstæði frá Tyrkjaveldi en mikill hluti þjóðflokka þeirra bjó enn á yfirráðasvæði Tyrkja. Árið 1912 stofnuðu löndin fjögur
# Tyrkjaveldi hafði ekki tekist að ná fram umbótum, nútímavæðast, né kveða niður ríg milli ólíkra þjóðflokka og þjóðernishyggju innan veldisins.
# Stórveldi Evrópu áttu í eigin deilum og tókst ekki að sjá til þess að Tyrkir næðu fram umbótum. Balkanríkin tóku því til eigin ráða.
# Mikilvægast var að eftir að
Tyrkjaveldi glataði öllum evrópskum landsvæðum sínum vestan við Maritsafljót vegna stríðanna tveggja. Þannig voru línurnar dregnar að vestanverðum landamærum [[Tyrkland|Tyrklands]] í dag. Stríður straumur tyrkneskra flóttamanna flúði til tyrkneska meginlandsins vegna landmissisins í kjölfarið. Árið 1915 hafði íbúafjöldi á miðhluta Tyrkjaveldis hækkað um u.þ.b. 2.5 milljónir manna vegna flóttamannastraumsins frá Balkanskaga.
Lína 12:
Í Tyrklandi er Balkanstríðanna minnst sem eins mesta harmleiks í sögu þjóðarinnar. Óvæntur ósigurinn og landmissirinn skóku Tyrkjaveldi svo mjög að talið er að línurnar hafi verið dregnar fyrir hruni veldisins fimm árum síðar. Nazim Pasja, yfirmaður tyrkneska hersins, var gerður ábyrgur fyrir ósigrinum og var drepinn þann 23. janúar 1913 þegar Ungtyrkirnir svokölluðu tóku sér alræðisvald yfir Tyrkjaveldi.
Fyrra Balkanstríðið byrjaði með árás
== Heimild ==
|