„Gamli sáttmáli“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
m Tók aftur breytingar 157.157.93.86 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Rotlink
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Gamli sáttmáli''' (eða '''Gissurarsáttmáli''' vegna aðkomu Gissurar Þorvaldssonar að honum) var samkomulag [[Ísland|Íslendinga]] við [[Hákon gamli|Hákon gamla]], [[Noregskonungar|Noregskonung]]. Sáttmálinn var gerður [[1262]] og fól hann það í sér, að konungur [[Noregur|Noregs]] væri jafnframt konungur Íslands og að Íslendingar væru skattþegnar Noregskonungs. Á móti skuldbatt Noregskonungur sig til þess að halda uppi [[Siglingar|siglingum]] til Íslands og skyldu ekki færri en sex skip koma til Íslands frá Noregi árlega með nauðsynjavarning. Þótti þetta vera misjafnlega efnt af hálfu Noregskonungs. Ekki var lokið við að undirrita samninginn fyrr en [[ár]]ið [[1264]] þegar [[Magnús lagabætir]] var orðinn konungur í Noregi, og er því venjan að tala um að Íslendingar hafi gengið Noregskonungi á hönd árið [[1262]]/[[1264|64]].
 
Konungur taldi '''Gamla sáttmála''' fallinn úr gildi eftir [[Kópavogsfundurinn|Kópavogsfundinn]] [[1662]] og þegar frelsisbarátta Íslendinga stóð sem hæst á 19. öld undir forystu [[Jón Sigurðsson (forseti)|Jóns Sigurðssonar]] forseta, vísaði hann oftar en ekki til ákvæða Gamla sáttmála og hélt því alltaf fram að hann væri í fullu gildi, þó að það væri mjög umdeilt. Þetta var samt hans sterkasta vopn og ásamt öðrum reyndist það bíta.