„25. maí“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip |
|||
Lína 4:
== Atburðir ==
* [[1225]] - [[Hákon gamli]] og [[Margrét Skúladóttir]] gengu í hjónaband í Noregi.
* [[1300]] - [[Dante Alighieri]] hélt niður til [[Víti]]s í ''[[Hinn guðdómlegi gleðileikur|Hinum guðdómlega gleðileik]]''.
* [[1420]] - [[Hinrik sæfari]] varð stórmeistari [[Kristsreglan|Kristsreglunnar]].
* [[1455]] - [[Vopnahlé]]i lauk milli [[Kristján 1.|Kristjáns 1.]] og [[Karl Knútsson Bonde|Karls Knútssonar Bonde]] og stríð braust út í [[Svíþjóð]].
* [[1521]] - [[Þingið í Worms|Þinginu í Worms]] lauk og [[Karl V (HRR)|Karl 5.]] lýsti [[Marteinn Lúther|Martein Lúther]] útlægan.
<onlyinclude>▼
* [[
* [[1606]] - [[Har Gobind]] tók við af föður sínum [[Ardjan Dev]] sem sjötti [[síkagúrú]]inn.
* [[1660]] - Konungdæmið var endurreist í [[England]]i með krýningu [[Karl 2. Englandskonungur|Karls 2.]].▼
* [[1609]] - [[Sigmundur 3. Vasa]] flutti úr konungshöllnni í [[Wawel]] til [[Varsjá]]r.
* [[1627]] - [[Gústaf 2. Adolf]] særðist við [[Danziger Haupt]] í orrustu við [[Pólsk-litháíska samveldið]].
* [[1659]] - [[Richard Cromwell]] sagði af sér stöðu lávarðs enska samveldisins.
▲* [[1660]] -
* [[1759]] - ''[[Tilskipun um ferminguna]]'' var fest í lög á Íslandi. Meðal annars var þar ákvæði um að börn skyldu vera orðin 14-15 ára þegar þau [[ferming|fermdust]] en áður hafði verið heimilt að ferma allt niður í 10 ára börn.
* [[1787]] - [[Stjórnlagaþing Bandaríkjanna]] hófst í Fíladelfíu.
* [[1810]] - Uppreisnarmenn í [[Argentína|Argentínu]] ráku spænska varakonunginn úr landi.
* [[1920]] - [[Guðjón Samúelsson]] var skipaður húsameistari ríkisins.
* [[1929]] - [[Sjálfstæðisflokkurinn]] stofnaður af þingmönnum [[Íhaldsflokkurinn|Íhaldsflokksins]] og [[Frjálslyndi flokkurinn (1)|Frjálslynda flokksins]]. Fyrsti formaður var [[Jón Þorláksson]].
* [[1946]] - [[Jórdanía]] varð til sem sjálfstætt ríki.
* [[
* [[1966]] - [[Félag kvikmyndagerðarmanna]] var stofnað á Íslandi.
* [[1977]] - Kvikmyndin ''[[Stjörnustríð]]'' var frumsýnd í [[BNA|Bandaríkjunum]].
* [[1978]] - Fyrsta árás [[Unabomber]] átti sér stað í [[Northwestern University]] í Illinois.
* [[1979]] - Flugvél frá [[American Airlines]] hrapaði á [[O'Hare-flugvöllur|O'Hare-flugvelli]] í Chicago með þeim afleiðingum að allir um borð (271 manns) létust og 2 á jörðu niðri.
* [[1981]] - [[Persaflóasamstarfsráðið]] var stofnað.
* [[1983]] - Kvikmyndin ''[[Stjörnustríð: Jedinn snýr aftur]]'' var frumsýnd.
* [[1985]] - [[Hitabeltisfellibylur]] og [[áhlaðandi]] ollu því að um 10.000 manns létust og 250.000 misstu heimili sín í [[Bangladess]].
* [[1986]] - [[Hands Across America]]: 6,5 milljónir manna mynduðu mannlega keðju í þágu baráttu gegn hungri, fátækt og heimilisleysi.
* [[1986]] - 600 fórust þegar ferju hvolfdi á ánni [[Meghna]] í Bangladess.
* [[1987]] - Mesti [[jarðskjálfti]] á [[Suðurland]]i síðan [[1912]] varð í [[Vatnafjöll]]um, suður af [[Hekla|Heklu]], 5,7 [[Richter|stig]].
▲<onlyinclude>
* [[1991]] - [[Erik Weihenmayer]] var fyrsti [[blinda|blindi]] maðurinn til ad ná tindi [[Everestfjall]]s.</onlyinclude>▼
* [[1993]] - [[Alþjóðlegi stríðsglæpadómstóllinn fyrir fyrrverandi Júgóslavíu]] tók til starfa í [[Haag]].
* [[1995]] - [[Ísafjarðarkirkja]] var vígð.
* [[1997]] - [[Johnny Paul Koroma]] rændi völdum í [[Síerra Leóne]].
* [[2000]] - [[Ísrael]] dró herlið sitt frá [[Líbanon]] eftir 22 ára hersetu.
▲* [[
* [[2001]] - [[Handklæðisdagurinn]] var fyrst haldinn hátíðlegur.
* [[2002]] - [[Sveitarstjórnarkosningar á Íslandi 2002|Sveitarstjórnarkosningar]] voru haldnar á Íslandi.
* [[2002]] - [[Skagabyggð]] varð til við sameiningu [[Skagahreppur|Skagahrepps]] og [[Vindhælishreppur|Vindhælishrepps]].
* [[2005]] - [[Liverpool F.C.]] sigraði [[A.C. Milan]] í [[Úrslitaleikur meistaradeildar Evrópu 2005|úrslitaleik meistaradeildar Evrópu 2005]].
* [[2007]] - Bandaríska kvikmyndin ''[[Bug]]'' var frumsýnd.
* [[2008]] - [[Knattspyrnufélagið Valur]] vígði [[Vodafonevöllur|Vodafonevöllinn]] við Hlíðarenda.
* [[2008]] - Geimfarið ''[[Phoenix (geimfar)|Phoenix]]'' lenti á Mars.
* [[2009]] - [[Norður-Kórea]] tilkynnti að landið hefði gert vel heppnaða [[kjarnorka|kjarnorkutilraun]]. [[Sameinuðu þjóðirnar]] fordæmdu tilraunina.
* [[2009]] - [[Ungmenna- og íþróttasamband Fjallabyggðar]] var stofnað.
* [[2013]] - [[Hallsteinsgarður]] í Grafarvogi var vígður.</onlyinclude>
== Fædd ==
* [[1334]] - [[Sukō Japanskeisari]] (d. [[1398]]).
* [[1347]] - [[Heilög Katrín frá Siena]] (d. [[1380]]).
* [[1616]] - [[Carlo Dolci]], ítalskur listmálari (d. [[1686]]).
* [[1677]] - [[Françoise-Marie de Bourbon]], hertogaynja af Orléans (d. [[1749]]).
* [[1803]] - [[Ralph Waldo Emerson]], bandarískur heimspekingur (d. [[1882]]).
* [[1864]] - [[Samúel Eggertsson]], íslenskur kortagerðarmaður og skrautritari (d. [[1949]]).
* [[1865]] - [[Pieter Zeeman]], hollenskur eðlisfræðingur og [[Nóbelsverðlaun í eðlisfræði|nóbelsverðlaunahafi]] (d. [[1943]]).
* [[1868]] - [[Friðrik Friðriksson (prestur)|Friðrik Friðriksson]], prestur og stofnandi [[KFUM og KFUK]] á
* [[1868]] - [[Páll Einarsson]], lögmaður og hæstaréttardómari (d. [[1954]]).
* [[1913]] - [[Donald Duart Maclean]], breskur njósnari, einn af [[fimmenningarnir frá Cambridge|fimmenningunum frá Cambridge]] (d. [[1983]]).
* [[1926]] - [[Miles Davis]], tónlistarmaður (d. [[1991]]).
* [[1927]] - [[Robert Ludlum]], bandarískur rithöfundur (d. [[2001]]).
* [[1930]] - [[Jón frá Pálmholti]], íslenskur rithöfundur (d. [[2004]]).
* [[1938]] - [[Raymond Carver]], bandarískur rithöfundur (d. [[1988]]).
* [[1939]] - [[Ian McKellen]], enskur leikari.
Lína 30 ⟶ 68:
* [[1963]] - [[Mike Myers]], kanadiskur leikari og uppistandari.
* [[1968]] - [[Kristjana Stefánsdóttir]], íslensk söngkona.
* [[
* [[1974]] - [[Frank Klepacki]], bandarískur tónlistarmaður.
* [[1984]] - [[Unnur Birna Vilhjálmsdóttir]], íslenskur lögfræðingur og Ungfrú heimur 2005.
* [[1992]] - [[Jón Daði Böðvarsson]], íslenskur knattspyrnumaður.
== Dáin ==
* [[
* [[1401]] - [[María Sikileyjardrottning]] (f. [[1363]]).
* [[1555]] - [[Hinrik 2. Navarrakonungur]] (f. [[1503]]).
* [[1693]] - [[Marie-Madeleine de La Fayette]], franskur rithöfundur (f. [[1634]]).
* [[1786]] - [[Pétur 3. Portúgalskonungur|Pétur 3.]] Portúgalskonungur, eiginmaður [[María 1. Portúgalsdrottning|Maríu 1.]] Portúgalsdrottningar (f. [[1717]]).
* [[1789]] - [[Anders Dahl]], sænskur grasafræðingur (f. [[1751]]).
* [[1840]] - [[Oddur Hjaltalín]], íslenskur læknir (f. [[1782]]).
* [[1863]] - [[Peter Andreas Munch]], norskur sagnfræðingur (f. [[1810]]).
* [[1915]] - [[Gísli Hjálmarsson]], kallaður þingmaður Bolvíkinga.
* [[1925]] - [[Stefán Baldvin Stefánsson]], alþingismaður og hreppstjóri (f. [[1863]]).
* [[1934]] - [[Gustav Holst]], breskt tónskáld (f. [[1874]]).
* [[1958]] - [[Steinn Steinarr]], íslenskt ljóðskáld (f. [[1908]]).
* [[2006]] - [[Desmond Dekker]], tónlistarmaður frá
* [[2014]] - [[Wojciech Jaruzelski]], pólskur leiðtogi (f. [[1923]]).
{{commons|Category:25 May}}
| |||