„Dulmálsfræði“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[Mynd:Encoded letter of Gabriel Luetz d Aramon after 1546 with partial deciphering.jpg|thumb|right|Dulritað bréf Gabriel de Luetz (dó 1553), sendiherra Frakka í [[Ottómanveldið|Ottómanveldinu]].]]
'''Dulmálsfræði''' eða '''dulritunarfræði''' kallast sú fræðigrein sem fjallar stærðfræðilegar aðferðir sem tengjast einhverri hlið [[upplýsingaöryggi]]s, eins og til dæmis trúnaðarstigi gagnanna, heilleika gagnanna, sannvottun eininda og óhrekjanleikja aðgerða eininda.<ref>[http://cacr.uwaterloo.ca/hac/about/chap1.pdf Handbook of Applied Cryptography], bls 4</ref> Upplýsingar sem þarf að senda leynilega eru [[dulritun|dulritaðar]] eða dulkóðaðar, það er að segja að upplýsingunum er breytt þannig að þær verði óráðanlegar þeim sem búa ekki yfir ákveðnum lykli. Hægt er að breyta textanum með mismunandi [[dulritunaraðferð]]um sem byggja á <!--[[málvísindi|málvísindalegum]] eða ??-->[[stærðfræði]]. Við notum upplýsingar sem hafa verið dulritaðar í daglegu lífi, til dæmis [[debetkort|debet-]] og [[kreditkort]]supplýsingar og [[aðgangsorð]] fyrir tölvur og [[tölvunet]].▼
▲'''Dulmálsfræði''' eða '''dulritunarfræði''' kallast sú fræðigrein sem fjallar stærðfræðilegar aðferðir sem tengjast einhverri hlið [[upplýsingaöryggi]]s, eins og til dæmis trúnaðarstigi gagnanna, heilleika gagnanna, sannvottun eininda og óhrekjanleikja aðgerða eininda.<ref>[http://cacr.uwaterloo.ca/hac/about/chap1.pdf Handbook of Applied Cryptography], bls 4</ref> Upplýsingar sem þarf að senda leynilega eru [[dulritun|dulritaðar]] eða dulkóðaðar, það er að segja að upplýsingunum er breytt þannig að þær verði óráðanlegar þeim sem búa ekki yfir ákveðnum lykli. Hægt er að breyta textanum með mismunandi [[dulritunaraðferð]]um sem byggja á <!--[[málvísindi|málvísindalegum]] eða ??-->[[stærðfræði]].
Dulritun hefur með einhverju móti verið notuð í margar aldir, sögulega hefur notkun hennar aðallega verið bundin við samskipti háttsettra opinberra aðila sem kröfðust trúnaðs og innan herja. Með aukinni tækniþróun, sem stundum er tengd við [[hnattvæðing]]u hefur notkun dulritunar orðið almennari. Við notum upplýsingar sem hafa verið dulritaðar í daglegu lífi, til dæmis [[debetkort|debet-]] og [[kreditkort]]supplýsingar og [[aðgangsorð]] fyrir tölvur og [[tölvunet]].
== Tilvísanir ==
Lína 5 ⟶ 9:
== Tengill ==
{{commonscat|Cryptography|Dulmálsfræði}}
* [http://cacr.uwaterloo.ca/hac/ Handbook of applied cryptography] (2001), eftir Alfred J. Menezes, Paul C. van Oorschot og Scott A. Vanstone er vinsæl handbók um dulmálsfræði í [[opinn aðgangur|opnum aðgangi]].
| |||