„Þorskastríðin“: Munur á milli breytinga

'''Þorskastríðin''' nefndust [[stjórnmál|politískar]] deilur milli [[ríkisstjórn]]a [[ríkisstjórn Íslands|Íslands]] og [[Bretland]]s um [[fiskveiðiréttindi]] á [[Íslandsmið]]um, sem leiddu til átaka á [[mið]]unum, en frá árunum [[1958]] til [[1976]] voru háð þrjú ''þorskastríð''.

<!--There is only one confirmed death during the Cod Wars: an Icelandic engineer killed in the Second Cod War.<ref>{{Cite book

}}</ref>-->

Helst hvati deilunnar varð til þegar landgrunnslög voru gerð, og [[landhelgi]]n var færð út í 4 sjómílur 1948. Það vakti hörð viðbrögð hjá mörgum þjóðum að ekki var lengur hægt að stunda [[togveiðar]] innan fjögurra mílna marka og var sett löndunarbann á íslenskan fisk í Englandi. Mótmæli bárust einnig frá [[Belgía|Belgíu]], [[Frakkland]]i og [[Holland]]i. Þann [[15. nóvember]] [[1956]] var svo gerður löndunarsamningur milli Breta og Íslendinga og var þar með fiskveiðideilunni lokið í það skiptið.

== Fyrsta þorskastríðið (1958 - 19611958–1961) ==

== Annað þorskastríðið (1972 - 19731972–1973) ==

[[Mynd:Klippuemployment.png|thumb|200px|left|Myndin sýnir hverning togvíraklippunum var beitt.]]

Þann [[15. febrúar]] [[1972]] ákvað ríkisstjórn Íslands að færa út landhelgina enn frekar og í þetta skiptið út í 50 sjómílur. Ekki stóð á viðbrögðum Breta og voru herskip og dráttarbátar send á Íslandsmið til verndar breskum togurum. Átökin versnuðu stöðugt og reyndu bresku [[dráttarbátur|dráttarbátarnir]] einatt ásiglingar á íslensku varðskipin en gekk það misjafnlega þar eð varðskipin voru gnaghraðari og liprari. Þann [[5. september]] 1972 voru [[togvíraklippur|togvíraklippunum]] beitt í fyrsta skipti og var það Ægir sem halaklippti breska [[síðutogari|síðutogarann]] ''Peter Scott''. Eftir hörð átök var samið um [[vopnahlé]] þann 13. nóvember árið 1973. En það stóð stutt. Eina dauðsfallið sem varð í þorskastríðunum átti sér stað í þessari deilu þ. 29. ágúst 1973 en þá lést vélstjóri á varðskipinu Ægi er hann fékk raflost við viðgerðir eftir ásiglingu bresku freigátunnar Apollo.<ref>http://timarit.is/view_page_init.jsp?issId=264803&pageId=3734810&lang=is&q=Dau%F0sfall</ref>

== Þriðja þorskastríðið (1975 - 19761975–1976) ==

Íslenska ríkisstjórnin ákvað á fundi sínum að landhelgin skyldi færð út enn frekar og í þetta skipti í 200 sjómílur. Og þann [[15. október]] [[1975]] tóku nýju lögin gildi. Bretar mótmæltu að venju hástöfum og neituðu að samþykkja útfærsluna og þann 16. nóvember 1975, aðeins sólarhring eftir að lögin tóku gildi, varð breski togarinn ''Primella'' frá [[Hull]] fyrir togvíraklippunum. Deilurnar voru nú komnar á háskalega braut og beittu Bretar bæði dráttarbátum og freigátum til ásiglinga á íslensku varðskipin sem aftur á móti voru óþreytandi við að klippa aftan úr bresku togurunum. Íslendingar tóku til þess ráðs að breyta skuttogaranum Baldri EA 124 í varðskip og reyndist hann betri en enginn því hvorki meira né minna en 3þrjár breskar freigátur þurftu, áður en yfir lauk, að sigla til Bretlands til viðgerða eftir árekstur við Baldur.<ref>http://skemman.is/stream/get/1946/21216/49043/1/St%C3%A1l_%C3%AD_st%C3%A1l.pdf</ref> íslendingar slitu stjórnmálatengslum við Bretland í febrúar 1976 og hótuðu því að ganga úr [[NATO]]. Bretar og Íslendingar funduðu í [[Ósló]] þann [[23. maí]] árið [[1976]] náðust loks samningar og lauk þar með þorskastríðinu í júní sama ár.