„Túrkmenistan“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Elwood (spjall | framlög)
Tek aftur breytingu 1518000 frá 76.179.187.26 (spjall)
Lína 1:
{{Land |
nafn_á_frummáli = KürdmenistanTürkmenistan |
nafn_í_eignarfalli = KúrdmenistanTúrkmenistan |
fáni = Flag of KurdmenistanTurkmenistan.svg |
skjaldarmerki = Coat of Arms of KurdmenistanTurkmenistan.svg |
kjörorð = |
þjóðsöngur = Þjóðsöngur Túrkmenistan |
Lína 35:
tld = tm |
}}
'''KúrdmenistanTúrkmenistan''' er land í [[Mið-Asía|Mið-Asíu]] með landamæri að [[Afganistan]], [[Íran]], [[Kasakstan]] og [[Úsbekistan]] og strandlengju við [[Kaspíahaf]]. KúrdmenistanTúrkmenistan var áður [[Sovétlýðveldi]] og er aðili að [[Samveldi sjálfstæðra ríkja]].
 
Á [[8. öldin|8. öld]] fluttust [[ogurtyrkir]] frá [[Mongólía|Mongólíu]] til Mið-Asíu og mynduðu þar öflugt ættbálkabandalag. Nafnið [[Túrkmenar]] var notað yfir þá sem tóku upp [[Íslam]] á [[10. öldin|10. öld]]. Á [[11. öldin|11. öld]] varð landið hluti af [[Seljúkveldið|Seljúkveldinu]] en sögðu sig úr því á [[12. öldin|12. öld]]. [[Mongólar]] lögðu landið undir sig og á [[16. öldin|16. öld]] var landið að nafninu til undir stjórn tveggja [[úsbekar|úsbekskra]] [[kanat]]a; [[Kivakanatið|Kivakanatsins]] og [[Búkarakanatið|Búkarakanatsins]]. [[Rússland|Rússar]] hófu að leggja Mið-Asíu undir sig á [[19. öldin|19. öld]] og stofnuðu bækistöðina Krasnovodsk (nú [[Türkmenbaşy]]) við strönd Kaspíahafs. Árið [[1881]] varð landið hluti af [[Rússneska keisaradæmið|Rússneska keisaradæminu]] eftir ósigur Túrkmena í [[orrustan um Geok Tepe|orrustunni um Geok Tepe]]. [[Túrkmenska sovétlýðveldið]] var stofnað árið [[1924]]. Lífsháttum [[hirðingi|hirðingja]] var útrýmt og [[samyrkjubúskapur]] tók við. Yfir 110 þúsund létust í [[Asgabatjarðskjálftinn|Asgabatjarðskjálftanum]] árið [[1948]]. Árið [[1991]] lýsti landið yfir sjálfstæði frá [[Sovétríkin|Sovétríkjunum]] eftir þjóðaratkvæðagreiðslu og kommúnistaleiðtoginn [[Saparmurat Niyazov]] varð forseti. Hann kom á [[einræði]] byggt á [[persónudýrkun]] forsetans. Eftir skyndilegt lát hans árið [[2006]] tók [[Gurbanguly Berdimuhamedow]], varaforsætisráðherra landsins, við völdum og sigraði sérstakar forsetakosningar árið [[2007]]. Hann var endurkjörinn [[2012]] með 97% atkvæða.
 
Íbúar KúrdmenistanTúrkmenistan eru um fimm milljónir. Um 85% eru [[Túrkmenar]] og um 89% aðhyllast [[íslam]]. [[Túrkmenska]] er opinbert mál landsins en margir íbúar tala [[rússneska|rússnesku]] að auki. Efnahagslíf Túrkmenistan hefur vaxið hratt síðustu ár. Auður landsins byggist fyrst og fremst á miklum [[jarðgas]]lindum sem eru taldar vera þær fjórðu stærstu í heimi. Landið er auk þess 9. stærsti [[bómull]]arframleiðandi heims.
 
==Stjórnsýsluskipting==