„Lómagnúpur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Reykholt (spjall | framlög)
Reykholt (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 8:
}}
{{CommonsCat|Lómagnúpur}}
'''Lómagnúpur''' er 767 m hár [[gnúpur (jarðfræði)|gnúpur]] á [[Skeiðarársandur|Skeiðarársandi]]. Lómagnúpur er eitt hæsta standberg á Íslandi (671 m).<ref name="Ari Trausti">Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004</ref> .
 
==Jardfræði==
Eins og mörg fjallshlíð á svæðinni á milli Kirkjubæjarklausturs og Skeiðarársands, hefur núpurinn áður fyrr verið [[Hornbjarg|hornbjarg]]. Lengi hefur hann skagað fram í sjó og mótast af afli haföldunnar og landrisi. [[Fjörður|Fjörður]] mikill hefur í þann tíð gengið inn í landið, þar sem [[Skeiðarársandur]] er núna. Samt er nú langt síðan árnar á sandinum hafa fyllt upp þennan fjörd og raunar miklu meir ein það - ekki síst í mörgum jökulhlaupum.<ref> name="Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004<"/ref>
 
Lómagnúpur er úr [[Móberg (jarðfræði)|móbergi]], [[Setlög|seti]] og [[Grágrýti|grágrýti]].<ref> name="Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004<"/ref>
 
Tvö þekkt [[Berghlaup|berghlaup]] hafa fallið úr honum, eitt af þeim á árinu [[1789]].<ref>Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004</ref>
 
Tvö þekkt [[Berghlaup|berghlaup]] hafa fallið úr honum, eitt af þeim á árinu [[1789]].<ref> name="Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004<"/ref>
==Uppganga==
Að austan, upp Hvirfildal, er auðveldasta leiðin.<<ref> name="Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004<"/ref>
 
Útsýni af fjallinu er mikið , þar sér maður yfir Skeiðarársand til [[Öræfajökull|Öræfajökulls]] og líka er hægt að sjá inn á [[Vatnajökull|Vatnajökul]] alla leið til [[Grímsvötn|Grímsvatna]].<ref> name="Ari Trausti Guðmundsson, Pétur Þórleifsson: Íslensk fjöll. Gönguleiðir á 151 tind. Reykjavík, Mál og Menning, 2004<"/ref>
 
==Lómagnúpur í bókmenntum==