„Berlínarmúrinn“: Munur á milli breytinga

Innrás Þjóðverja í Pólland þann 1. september 1939 markaði upphaf seinni heimstyrjaldarinnar.heimsstyrjaldarinnar. Þjóðverjar gerðu innrásir í fleiri lönd, þara sem þeir hugðu á frekari landvinninga. HeimstyrjöldinHeimsstyrjöldin síðari var hafin.

Bandamenn,  stórveldin Bandaríkin, Sovétríkin, Stóra- Bretland og Frakkland báru sigur úr býtum gegn Þjóðernisöflunum þýsku. Árið 1945 funduðu Sigurvegararnir í Jalta á Krímskaga, þar sem Evrópu var skipt í valdasvæði. Einnig var Þýskalandi skipt niður í valda-- og stjórnunarsvæði.  BerlinBerlín var skipt upp í Austur- Berlín og Vestur-Berlín.  Rússar réðu í austurhlutanum. Eftir stríðið má segja, að Þýskaland hafi verið rústir einar.  Landið var skaðað,  fólk ýmist látið eða slasað..Að reisa landið úr rústum  eftir stríðið var erfitt.

Fljótlega sýndi sig, að enginn einhugur  ríkti meðal sigurvegaranna. Sovétríkin voru engan veginn sammála stefnu  Veturveldanna og hugmyndafræðin var gerólík. Fyrrum bandamenn urðu andstæðingar og kepptu um yfirráð í Evrópu og  víðar í heiminum. Atvinnulífið í Sovéthlutanum var í rúst.  Rússar guldu sjálfir mikið afhroð í strínu, en Bandaríkjamenn  báru af því ekkert tjón. Meðan lífskjör í vesturhlutanum bötnuðu, meðal annars vegna Marshal aðstoðarinnar, uxu erfiðleikarnir í austurhlutanum.    Það var þung byrði að gjalda Rússum stríðsskaðabætur.  Þar var heldur ekki um að ræða Marshalaðstoð.

Í austurhlutanum, þar sem Sovétmenn stjórnuðu, var mönnum ljóst, að eitthvað varð að gera til að sporna við fólksflóttanum.  Enginn hafði búist við því sem gerðist. Sunnudaginn 13. ágúst 1961 slokknuðu ljósin við Brandenborgarhliðið.  Hermenn og landamæraverðir hófu þegar, í skjóli skriðdreka og  vopnaðra hermanna að fjarlægja malbik og reisa varnargirðinu úr vírneti. Víðsvegar á borgarmörkunum blasti hið sama við: Vopnaðir landamæraverðir, bryndrekar?, vírnet og steinsteypustólpar.  Bygging Berlínarmúrsins var hafin. Að endingu var múrinn orðinn svo rammgerður, að enginn komst í gegn eða yfir, nema fuglinn fljúgandi.  Á milli sjálfs múrsins og vírnetsgirðingarinnar var svonefnt “dauðasvæðí”. Stjórnarmenn í austurhlutanum  nefndu múrinn varnargarð gegn fastistaöflunum. Við múrinn voru hundruð manna skotin.  Alls létu meira en þúsund manns lífið á flóttanum frá Austur-Berlín til Vestur-BerlínaBerlínar.

Berlínarmúrinn var nokkurs konar táknmynd deilunnar milli austurs og vesturs og kalda stríðsins. Múrinn féll 9. nóvember 1989. Hann var sem sé í 28 ár táknmynd skiptingar Þýskalands og fall múrsins var líka að vissu leyti til marks um endalok kalda stríðsins. Múrinn var frá annarri hliðinni séð nokkurs konar táknmynd andfasísks varnarveggs en það var litið á hann frá hinni hliðinni sem kommúnísk landamæri. Það eru margar ástæður fyrir falli múrsins sem þróuðust um langa hríð. (Chronik des Mauerfalls, Die dramatischen Ereignisse um den 9. November 1989, Hans-Hermann Hertla, Ch. Links Verlag, berlinBerlin 1999). Fall var hvorki skipulagt né beinlínis undirbúið en múrnum varð einfaldlega ofaukið. (Berlin im Wandel, August 1989 bis Oktober 1991, Ralf Melzer, s. 23).