„Bretton Woods-kerfið“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Tók út texta í byrjun stofnaði sjálf greinina án þess að vera innskráð
m leiðrétti stafsetningu
Lína 1:
'''Bretton woods''' kerfið var alþjóðlegt hagkerfi sem til varð eftir að kreppuna miklu á fjórðaáratugnum.   Kerfið varð til eftir að fundað hafði verið í brettonBretton woods í newNew hampshireHampshire bandaríkjunum árið 1944. koma átti á fót nýju peningakerfi þar sem hægt væri að ná fram stöðugleika án þess þó að nýta sér "the gold standard" sem var það kerfi sem áður hafði verið nýtt til þess að ná fram jafnvægi í penningamálumpeningamálum þjóða. Það kerfi virkaði þannig að þegar keyptir væru peningar í öðrum gjaldmiðli væri notað verð í ákveðnu magni á gulli,dæmi 1000 krónur eru virði jafnmikilsmagnsjafn mikils magns af gulli og 100 pund, þannig gátu fjárfestar og aðrir borgað fyrir erlenda hluti.   Kerfið féll þó úr gildi og við tók brettonBretton woodsWoods kerfið, kerfið markar upphaf alþjóða gjaldeyrisjóðsinnsgjaldeyrisjóðsins og alþjóðabankanns en bæði tvennt var stofnað á þessum fundi. GaldeyrisjóðnumGaldeyrisjóðinum var ætlað að halda utanumutan um reglur og lög tengdum gjaldeyrismálum þjóða en bankanum að fjármagna þróunarverkefni tengdum stofnlöndum kerfisinnskerfisins.
 
== Upphaf kerfisins og grunn markmið ==
Kerfið var frá upphafialltaf viðhaldið með ákvðenumsömu grunnmarkmiðummarkmiðum semog sett voru fram átil Bretton Woodsbyrja fundinum við stofnun kerfisinns. Markmiðinn voru þaumeð, að vinna samana að uppbyggingu nýs velferðaríkis í öllum aðildalöndumaðildarlöndum. Samvinnu stjórnvalda að félagslegum úrbótum með forystu bandaríkjanna í vestrænum samstarfi. Áður hafði samfélagið litið á aðildaríkinaðildardíkin sem algjörar andstæður sem ekki gátu unnið sama. Nasistana í þýskalandi, fasista á ÍalíuÍtalíu, jafnaðarmanna í svíðjóðSvíþjóð, hernaðarveldið í japanJapan, erfileikum bretaBreta og frjálsu bandaríkjunum. En eftir að samningurinn hafði verið gerður höfðu nú þessi lönd samegilegrasameiginlegra hagsmuna að gæta. Nú var því svo komið að best var að vinna saman til þess að endurbyggja alþjóðahagkerfi. Voru hornsteinar þess kerfi að viðhalda ríkistjórnum og innlendum stjórnmálum landa en vera í mikil alþjóðlegu samstarfi þegar koma átti að utanríkismálum, Alþjóðlega samkeppni þrátti fyrir að hlúa vel að innlendri framleiðslu og loks að stuðla að frjálsum markaði og félagslegur lýðræði. Milliríkjaviðskiptu uxu mikið á þessum tíma og uxu stærri fyrirtækin ört þrátt fyrir að mikið væri lagt upp með það passa einnig vel uppá þau sem minni voru.   Passað var vel uppá vinnuafl og var leitast eftir því að halda bæði launum starfsfólk sem og hagnaði fyrirtækisinnsfyrirtækisins góðum. Allir unnu saman hverskyns stjórnmálastefnu löndi aðhilltust.  
 
== Þróun Japans á tíma Bretton Woods ==
 
Á Tíma brettonBretton woodsWoods þróuðust mörg lönd til hins betra en ekkert komst þó nálægt þeirri þróun sem átti sér stað í Japan á þessum tíma. Framleiðsla landsins jókst áttfalltáttfalt á 25 árum og náðu því á þeim tíma takmarki í þróun efnahags sem ætti að taka um 100 ár almennt. Líklega er hægt að rekja byrjun þess til Kóreu stríðsinnsstríðsins en bandarískinbandaríski herinn sendi þá herlið sitt til japanJapan þar sem japanirJapanir kynntust þeim þróunarvörum sem bandaríkjamenn höfðu þá þegar skapað. Japanir lærðu nýjar aðferðir og kynntumst nýjum iðngreinum, þeir aðlöguðust fljótt að þeim tækniframförum sem höfðu átt sér stað annarstaðar í heiminum en hingað til ekki náð til þeirra. Ríkið veitti mikla fjármuni í þróunar og rannsókarvinnurannsóknarvinnu á erlendri tækni. Þeir löggðulögðu niður skatta á á framleiðendur auk þess að bjóða upp á há lán og styrki til þess að stuðla að nýsköpun innan landsinnslandsins. Þetta allt gerði það að verkum að fljótlega urðu þeir mjög sterkir á sviði utanríkisviðskipta og höfðu loksinnsloksins lokað á áratuga kreppu í landinu.
 
== Heimildir og ítarefni ==