„Hjólreiðar“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip
mEkkert breytingarágrip
Lína 2:
'''Hjólreiðar''' eru notkun [[reiðhjól]]a til [[samgöngur|samgangna]], [[ferðalag]]a, [[afþreying]]ar eða [[íþrótt]]aiðkunar. Reiðhjól komu fyrst fram á sjónarsviðið á 19. öld. Talið er að yfir milljarður reiðhjóla séu í notkun í heiminum, sem er rúmlega tvöfalt meira en fjöldi bifreiða<ref>http://www.worldometers.info/bicycles/</ref>. Reiðhjól eru helsti samgöngumáti fólks víða um heim.
 
Reiðhjól eru almennt talinn mjög [[orkunýtni|orkunýtinn]] samgöngumáti á stuttum og meðallöngum leiðum. Hjólreiðar hafa þannig ýmsa kosti samaborið við [[vélknúið ökutæki|vélknúin ökutæki]], sérstaklega í og við [[þéttbýli]], eins og aukna hreyfingu[[hreyfing]]u hjólreiðafólks, minni notkun [[kolefniseldsneyti]]s og orku almennt, og minni [[mengun]]. Þau taka minna pláss en bifreiðar[[bifreið]]ar, bæði á leiðinni, ekki síst þegar talin eru helgunarsvæði stofnbrauta, og á upphafs- og áfangastað í formi bílastæða. Þau draga þannig úr álagi á [[umferð]] og [[umferðarmannvirki]]. Ókostir hjólreiða eru einkum þeir að hjólreiðafólk er berskjaldaðra í árekstri og gagnvart veðri, auk þess sem hjólreiðar á lengri leiðum eru aðallega á færi fólks í sæmilegri líkamsþjálfun. Þá er erfiðara að ferja stærri hluti á reiðhjóli, en í löndum þar sem mikið er hjólað sést fólk með ísskápa og stök húsgögn á reiðhjólum eða í hjólakerrum.
 
[[Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin]] hefur smíðað reiknilíkan sem gerir borgaryfirvöldum kleift að reikna út þann sparnað sem hlýst af því að fleiri stunda hjólreiðar til samgangna.<ref>http://heatwalkingcycling.org</ref> Reiknilíkanið tekur einungis á fækkun ótímabærra dauðsfalla og reiknar út frá því peningagildi hvers mannárs sem ekki tapast. Umhverfisávinningur, fækkun veikindadaga og annar sparnaður er því ekki talinn með í líkaninu. Líkanið skilar þeim niðurstöðum að núverandi hjólreiðar á Íslandi koma í veg fyrir nokkur ótímabær dauðsföll árlega. Líkanið byggir á viðamiklum rannsóknum og tekur mið af samanburði á öllum dánarorsökum hjólreiðafólks (enska: ''all-cause mortality'') og ber saman við fólk sem hjólar ekki. Það tekur því líka tillit til hættu vegna umferðarslysa.