„Hlaupár“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Addbot (spjall | framlög)
m Bot: Flyt 116 tungumálatengla, sem eru núna sóttir frá Wikidata á d:q19828
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Hlaupár''' eru [[ár]] þar sem auka [[Sólarhringur|degi]] eða [[mánuður|mánuði]] er bætt við [[almanaksár]] til að leiðrétta skekkju í [[tímatal]]i, sem orsakast af því að [[árstíðaár]]ið er í raun og veru um 365,2422... dagar. Í [[GregoríanskaGregoríska tímatalið|GregoríanskaGregoríska tímatalinu]] koma þau að meðaltali upp á rúmlega 4 [[ára]] og 45 daga fresti.
 
== Hlaupár í ýmsum tímatölum ==
[[Eratosþenes]] stakk fyrstur manna upp á hlaupári, en [[Júlíus Caesar]] keisari innleiddi það árið [[46]] f.Kr. Hlaupársdegi var síðan bætt inn eftir vorhátíðina [[Terminalia]] sem haldin var [[23. febrúar]] hvert ár en það var síðasti mánuður ársins í Rómverska keisaraveldinu og 1. [[mars (mánuður)|mars]] var [[nýársdagur]]. Hlaupárið varð síðan alltaf 4. hvert ár. Þetta tímatal var kallað Júlíanska tímatalið og var í gildi á Íslandi þar til í október árið 1700.
 
Með [[Gregoríanska tímatalið|GregoríanskaGregoríska tímatalinu]] var hlaupársskipulaginu breytt þannig að eingöngu aldamótaár, sem talan 400 gekk upp í varð hlaupár en að öðru leyti var alltaf hlaupár 4. hvert ár. Þetta tímatal er kennt við [[GregoriusGregoríus 13. páfi|GregoriusGregoríus 13. páfa]], sem lét reikna það út og tók upp notkun þess og breiddist það svo smám saman út um heiminn.
 
Á [[Ísland]]i var GregoríanskaGregoríska tímatalið tekið upp í byrjun [[október]] árið [[1700]]. Þá var 10 dögum sleppt úr, svo að í stað 1. október kom 11. október. Dagarnir 1. til 10. október árið 1700 hafa því aldrei verið til á Íslandi.
 
== Heimild ==
Lína 15:
 
[[Flokkur:Tímatöl]]
[[Flokkur:Dagatal]]
[[Flokkur:Ár]]