„Hafstraumur“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
m Skipti út Corrientes-oceanicas.gif fyrir Corrientes-oceanicas.png.
mEkkert breytingarágrip
 
Lína 2:
'''Hafstraumur''' er samfelld bein hreyfing [[haf|sjávar]] af völdum afla eins og [[vindur|vinds]], [[hitastig]]s, seltu og [[sjávarfall]]a sem stafa af aðdráttarafli [[Tunglið|tunglsins]] og [[Sólin|sólarinnar]].
 
Flæði hafstrauma er táknað með einingunni [[Sverdrup]] (Sv) og er ein slík eining jafnt og 1 milljón rúmmetrar á sekúndu. Samanlagt rennsli til sjávar úr öllum ám og fljótum jarðar er rúmmlegarúmlega 1 Sv. [[Golfstraumurinn]] er meira en 100 Sv þegar hann er sterkastur en sú grein hans sem nefnd er Irmingerstraumur[[Irmingerstraumurinn]] og flæðir í norðurátt vestan Íslands[[Ísland]]s og inn á norðurmið, er aðeins um 1 Sv.
 
Loft- og hafstraumar vinna saman að því að dreifa þeirri [[sólarorka|sólarorku]] sem jörðinni berst um yfirborð hennar. Vindarnir toga í yfirborðssjó og koma af stað vindstraumum. [[Snúningur jarðar]], dýpi og lögun sjávarbotnins[[sjávarbotn]]ins hefur áhrif á stefnu straumanna og upphitun eða kæling á yfirborðssjó og seltubreytingar vegna uppgufunar eða úrkomu breyta [[eðlismassi|eðlismassa]] sjávar og sú eðlismassadreifing kemur af stað straumum.
 
Djúpsjávarstraumur er hafstraumur á dýpi neðar en 100 m. Djúpstraumar í heimshöfunum sem eru fyrir neðan 1000 m eru knúðir í ferli sem nefnt er [[hita-seltuhringrás ]] einkum á tveimur svæðum, við [[Suðurskautslandið]] og í Norður-Atlantshafi[[Atlantshaf]]i þar sem saltur hlýsjór flæðir norður Norður-Atlantshaf (Golfstraumurinn) og varmi berst frá honum til umhverfisins og kælir hann. Kælingin eykur eðlismassa sjávarins svo að hann sekkur að lokum og myndar djúpsjó, einkum í Norður-Grænlandshafi[[Grænlandshaf]]i (milli [[Jan Mayen]] og [[Svalbarði|Svalbarða]]), Labradorhafiog [[Labradorhaf]]i (milli Grænlands[[Grænland]]s og [[Labrador]]). Til að djúpsjór myndist verður selta yfirborðssjávarins að haldast há. Kaldi djúpsjórinn flæðir suður á bóginn en við yfirborðið flyst hlýsjór norður í stað þess sem sökk. Djúpsjávarflæðið yfir hryggina milli Grænlands, Íslands, [[Færeyjar|Færeyja]] og Skotlands[[Skotland]]s nemur samtals um 6 Sv.
 
== Heimild ==