„Stafræn borgaravitund“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Sighaukur (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
Lína 1:
[[Mynd:Woman-typing-on-laptop.jpg|thumbnailthumb|ÞúMaður berðber ábyrgð á því sem þúskrifað skrifarer á netið.]]
'''Stafræn borgaravitund''' (e. ''digital citizenship'') er að hafa þekkingu, færni og viðhorf sem þarf til að sýna ábyrga og virðingaverða hegðun þegar [[tækni]] er notuð eða þegar tekið er þátt í [[Stafræn tækni|stafrænu]] umhverfi.
Hún er víðtækari en almennar [[siðareglur]] í tölvupóstsamskiptum og snýst um að forðast [[ritstuldur|ritstuld]], hvernig á að finna og meta upplýsingar, virða [[Höfundaréttur|höfundarétt]], vernda [[persónuupplýsingar]], örugga netnotkun, og vita hvernig á að takast á við [[neteinelti]].
 
Við erum að undirbúa nemendur til þrífast á [[21. öldin|21. öldinni]]. Stafræn borgaravitund, með áherslu á bæði [[siðferði|siðferðilega]] hegðun og öryggi, er lykilþáttur í að kenna nemendum að nota stafræna tækni til að nemendur nýti sem best möguleika sína í námi.
[[Mynd:Woman-typing-on-laptop.jpg|thumbnail|Þú berð ábyrgð á því sem þú skrifar á netið.]]
==== Hægt er að skipta stafrænu borgaravitundinni í níu hluta: ====
===== 1. Aðgengi: =====
Full þátttaka í stafrænu [[Samfélag|samfélagi]]. Til að tryggja öllum nemendum þessi grunn mannréttindi þarf að hafa í huga sama tækni hentar ekki öllum. Það þarf að hafa í aldur notandans í huga og taka tillit til fötlunar sé hún til staðar. Nemandi sem er sjónskertur/blindur getur ekki nýtt sér allt það sama og heilbrigður nemandi og getur þá þurft að velja tæki sem hentar honum.
 
===== 2. Verslun: =====
Kaup og sala á netinu.Ólöglegt niðurhal, fjárhættuspil.
 
===== 3. Samskipti: =====
Rafræn umferð upplýsinga.
 
===== 4. Læsi: =====
Þekking á því hvenær og hvernig viðeigandi er að nota stafræna tækni. Miðlalæsi.
 
===== 5. Siðferði: =====
Siðgæðisvitund sem búist er við af notendum stafrænnar tækni. Neteinelti.
 
===== 6. Lög og reglur: =====
Lög og reglur sem gilda um tækninotkun. Auðkennisþjófnaður, ólöglegt niðurhal.
 
===== 7. Réttindi og ábyrgð. =====
Réttindi og frelsi sem notendur stafrænnar tækni hafa og þær væntingar um ábyrga hegðun sem fylgja því. Réttur barna til verndar gegn skaðlegu efni, friðhelgi einkalífs, Við berum ábyrgð á því sem við segjum og gerum.
 
== Skilgreining ==
===== 8. Heilsa og velferð: =====
Hægt er að skipta stafræn borgaravitund í níu þætti:
Líkamleg og sálræn heilsa í tengslum við notkun stafrænnar tækni. Tölvunotkun getur valdið álagi á líkamann, netávani.
 
# '''Aðgengi''' — Full þátttaka í stafrænu [[Samfélag|samfélagi]]. Til að tryggja öllum nemendum þessi grunn mannréttindi þarf að hafa í huga sama tækni hentar ekki öllum. Það þarf að hafa í aldur notandans í huga og taka tillit til fötlunar sé hún til staðar. Nemandi sem er sjónskertur/blindur getur ekki nýtt sér allt það sama og heilbrigður nemandi og getur þá þurft að velja tæki sem hentar honum.
===== 9. Öryggi: =====
Varúðarráðstafanir sem hver og einn notandi þarf að gera til að tryggja öryggi sitt. Netsíur, Facebook ekki fyrir yngri en 13 ára.
 
# '''Verslun''' — Kaup og sala á netinu. Ólöglegt niðurhal, fjárhættuspil.
=== Heimildir ===
Rafræn# '''Samskipti''' —Rafræn umferð upplýsinga.
[http://borgaravitund.weebly.com/ Stafræn borgaravitund, efni á íslensku]
# '''Læsi''' — Þekking á því hvenær og hvernig viðeigandi er að nota stafræna tækni. Miðlalæsi.
# '''Siðfærði''' — Siðgæðisvitund sem búist er við af notendum stafrænnar tækni. Neteinelti.
# '''Lög og reglur''' — Lög og reglur sem gilda um tækninotkun. Auðkennisþjófnaður, ólöglegt niðurhal.
# '''Réttindi og ábyrgð''' — Réttindi og frelsi sem notendur stafrænnar tækni hafa og þær væntingar um ábyrga hegðun sem fylgja því. Réttur barna til verndar gegn skaðlegu efni, friðhelgi einkalífs, Við berum ábyrgð á því sem við segjum og gerum.
# '''Heilsa og velferð''' — Líkamleg og sálræn heilsa í tengslum við notkun stafrænnar tækni. Tölvunotkun getur valdið álagi á líkamann, netávani.
# '''Öryggi''' — Varúðarráðstafanir sem hver og einn notandi þarf að gera til að tryggja öryggi sitt. Netsíur, Facebook ekki fyrir yngri en 13 ára.
 
=== Heimildir ===
[http://www.cbe.ab.ca/programs/technology-for-learning/Pages/Digital-Citizenship.aspx/ Digital Citizenship, skilgreining á ensku]
* [http://borgaravitund.weebly.com/ Stafræn borgaravitund, efni á íslensku]
* [http://www.cbe.ab.ca/programs/technology-for-learning/Pages/Digital-Citizenship.aspx/ Digital Citizenship, skilgreining á ensku]
 
[[Flokkur:Samfélagið]]