„Skrúður“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
mynd+hnit+commons+wikiorðabók
Lína 1:
[[Mynd:Skrudur 1.jpg|thumb|right|220px|Skrúður]]
'''Skrúður''' er 160 m há hamra[[eyja]] út frá mynni [[Fáskrúðsfjörður|Fáskrúðsfjarðar]]. Fjölskrúðugt [[fugl]]alíf er í eynni. Eggja- og fuglatekja var mikil í eyjunni fyrrum. Eyjan var friðlýst árið [[1995]]. Skrúður er gerður úr [[basalt]]i og súru [[gosberg]]i. Skrúður heyrir undir jörðina [[Vattarnes]]. Vestan megin við hann er eyjan [[Andey]].
{{hnit|64|54|00|N|13|37|00|W|display=title|region:IS}}
'''Skrúður''' er 160 mmetra há hamra[[eyja]] út frá mynni [[Fáskrúðsfjörður|Fáskrúðsfjarðar]]. Þar sem hún er breiðust er hún 530 metrar en á lengd 590 metrar. Fjölskrúðugt [[fugl]]alíf er í eynni. Eggja- og fuglatekja var mikil í eyjunni fyrrum. Eyjan var friðlýst árið [[1995]]. Skrúður er gerður úr [[basalt]]i og súru [[gosberg]]i. Skrúður heyrir undir jörðina [[Vattarnes]]. Vestan megin við hann er eyjan [[Andey]].
 
== Skrúðsbóndinn ==
 
Samkvæmt [[þjóðtrú]]nni býr í Skrúðnum [[Skrúðsbóndinn]], sem er vættur sem rændi [[sauðfé|sauðum]] [[bóndi|bænda]], sem létu fé sitt ganga í eyjunni. Skrúðsbóndinn seiddi einu sinni til sín prestdóttur til fylgilags. Sagnir eru til um að Skrúðsbóndinn hafi bjargað mönnum úr sjávarháska.
 
== Fuglalíf ==
 
18 fuglategundir verpa í eyjunni. [[Lundi]] er algengasti varpfuglinn þar en talið er að um 150.000 lundahjón byggi Skrúðinn. [[Svartfuglar]] eins og [[langvía]] og [[stuttnefja]] eru algengir varpfuglar í eynni, en [[álka]] og [[teista]] eru sjaldgæfari. [[Súla]] hóf að verpa í Skrúðnum árið 1943 og hefur henni fjölgað jafnt og þétt. [[Fýll]] og [[rita]] eru algengir bjargfuglar í Skrúðnum. [[Silfurmáfur]], [[sílamáfur]] og [[svartbakur]] hafa sést í eynni. Þar hafa einnig sést [[æðakolla|æðarkollur]], [[þúfutittlingur|þúfutittlingar]], [[maríuerla|maríuerlur]], [[snjótittlingur|snjótittlingar]], [[grágæs]]ir, [[hrafn]]ar, [[sæsvala|sæsvölur]] og [[stormsvala|stormsvölur]].
 
== Skrúðshellir ==
 
Í eyjunni er sérkennilegt náttúrufyrirbæri sem er stór [[hellir]], sem skiptist í tvo minni hella, þann ytri og þann innri. Fremri hellirinn er áætlaður um 3200 m² og sá innri 2600 m². Hellirinn er talinn vera um 125 metra langur, 85 metra breiður og mesta hæð hans er 22 metrar. Í hellinum er lundavarp. Fyrr á tímum var róið úr Skrúðnum og þá höfðust vermenn við í Skrúðshelli.
 
Þann [[26. desember]] [[1986]] fórst tankskipið [[Syneta]] við Skrúðinn og létust allir skipsverjarskipverjar. [[Bubbi Morthens]] hefur sungið eigið ljóð um þetta sjóslys.
== Heimildir ==
 
Lína 19 ⟶ 18:
 
== Tenglar ==
{{Wikiorðabók|Skrúður}}
{{commonscat|Skrúður|Skrúð}}
* [http://www.timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3276536 ''Skrúður (úr sóknarlýsingu)''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1945]