„Steingeitin (stjörnumerki)“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Adam Cuerden (spjall | framlög)
Please use the full-size, properly accredited version.
bætti við wp tenglum
Lína 1:
[[File:Sidney_Hall_-_Urania's_Mirror_-_Capricornus.jpg|thumb|Mynd af Steingeitinni í myndaröðinni Spegill Úraníu (Uranias Mirror) frá árinu 1824 eftir Sidney Hall. Myndin er eftirgerð myndar á gömlu stjörnukorti A Calestial Atlas eftir Alexander Jamieson)]]
'''Steingeitin''' er eitt af [[stjörnumerki|stjörnumerkjum]] [[dýrahringurinn|dýrahringsins]]. Latneskt heiti merkisins er ''Capricornus'' sem þýðir hornótt geit eða geitarhorn og á myndum er það venjulega sýnt sem sægeit sem er goðfræðileg skepna að hálfu geit og að hálfu fiskur. Þetta er lítið og dauft stjörnumerki á suðurhveli himins. Bjartasta stjarnan í því nefnist Deneb Algedi. (Delta Capricorni) sem þýðir „dindill geitarinnar“. [[Sólin]] er innan marka Steingeitarinnar frá 20. janúar til 16. febrúar (en ekki frá 22. desember til 19. janúar eins og segir í stjörnuspám).
Steingeitin sést að hluta frá Íslandi. Miðja merkisins er um 20° sunnan við miðbaug himins og liggur merkið því illa við athugun frá Íslandi því auk þess að liggja niður við sjóndeildarhring er engin björt stjarna í merkinu. Steingeitin er annað af daufustu stjörnumerkjum dýrahringsins, hitt er Krabbinn. Steingeitin sést best frá Íslandi að kvöldlagi í september og október og er þá lágt á lofti í suðri.
Þegar reikistjarnan Neptúnus fannst árið 1846 var hún í Steingeitinni, skammt frá stjörnunni Deneb Algedi.
 
Steingeitin sést að hluta frá Íslandi[[Ísland]]i. Miðja merkisins er um 20° sunnan við [[Miðbaugur himins|miðbaug himins]] og liggur merkið því illa við athugun frá Íslandi því auk þess að liggja niður við [[Sjóndeildarhringur|sjóndeildarhring]] er engin björt stjarna í merkinu. Steingeitin er annað af daufustu stjörnumerkjum dýrahringsins, hitt er [[Krabbinn (stjörnumerki)|Krabbinn]]. Steingeitin sést best frá Íslandi að kvöldlagi í september og október og er þá lágt á lofti í suðri. Þegar reikistjarnan [[Neptúnus]] fannst árið 1846 var hún í Steingeitinni, skammt frá stjörnunni Deneb Algedi.
Steingeitin er talin í hópi elstu stjörnumerkja og rekja má tilvist hennar allt til Súmera. Merkið er eitt hinna 48 stjörnumerkja sem gríski stjörnufræðingurinn Ptólmæos lýsti í riti sínu Almagest frá 2. öld e.Kr. Á tímum Forngrikkja var sólin í Steingeitinni um vetrarsólstöður. Hún er á þeim hluta himins þar sem svonefnd „vatnsmerki“ er að finna en í þeim eru einnig stjörnumerkin [[Vatnsberinn]], [[Fiskarnir]], [[Höfrungurinn]], áin [[Eridanus]] og [[Hvalurinn]]. Merkið er því stundum nefnt „sægeitin“ (Capra marii).
 
Steingeitin er talin í hópi elstu stjörnumerkja og rekja má tilvist hennar allt til Súmera. Merkið er eitt hinna 48 stjörnumerkja sem gríski stjörnufræðingurinn Ptólmæos lýsti í riti sínu Almagest frá 2. öld e.Kr. Á tímum Forngrikkja var sólin í Steingeitinni um [[vetrarsólstöður]]. Hún er á þeim hluta himins þar sem svonefnd „vatnsmerki“''vatnsmerki'' er að finna en í þeim eru einnig stjörnumerkin [[Vatnsberinn (stjörnumerki)|Vatnsberinn]], [[Fiskarnir (stjörnumerki)|Fiskarnir]], [[Höfrungurinn (stjörnumerki)|Höfrunginn]], áin [[Eridanus (stjörnumerki)|Eridanus]] og [[Hvalurinn (stjörnumerki)|Hvalurinn]]. Merkið er því stundum nefnt „sægeitin“''sægeitin'' (Capra marii).
 
== Tenglar ==