„Bjarni Pálsson“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ahjartar (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Ahjartar (spjall | framlög)
Lagaði tengla
Lína 1:
[[Mynd:Bjarni Pálsson landlæknir.JPG|thumb|right|Minnismerki um Bjarna Pálsson við Nesstofu.]]
'''Bjarni Pálsson,''' fæddur [[17. maí]] [[1719]] að [[Upsir|Upsum]] á Upsaströnd ([[Dalvík]]), dáinn [[8. september]] [[1779]] að [[NesstofaNes við Seltjörn|Nesi]] á [[Seltjarnarnes]]i, var [[Ísland|íslenskur]] [[læknir]] og [[náttúrufræðingur]]. Hann var fyrsti landlæknir Íslands.
 
== Ferill ==
Foreldrar Bjarna voru hjónin séra Páll Bjarnason prestur á Upsum og Sigríður Ásmundsdóttir. Bjarni missti föður sinn tólf ára að aldri og fluttist þá með móður sinni að [[Staður (Hrútafirði)|Stað]] í [[Hrútafjörður|Hrútafirði]]. Hann hóf nám í [[Hólaskóli (1106-1802)|Hólaskóla]] 1734 en hætti vorið 1736 til að gerast fyrirvinna móður sinnar. Hann hóf þó nám að nýju síðar og lauk stúdentsprófi frá Hólaskóla 1745, þá 26 ára að aldri. Hann innritaðist í [[Kaupmannahafnarháskóli|Kaupmannahafnarháskóla]] [[1746]] og lagði þar stund á [[læknisfræði]] og [[náttúruvísindi]].
 
Bjarni lauk læknanámi í september [[1759]] fyrstur Íslendinga og var þá orðinn fertugur. Hann var skipaður fyrsti [[landlæknir Íslands]] [[18. mars]] [[1760]] og bjó eftir það á [[Bessastaðir|Bessastöðum]] og síðan á Nesi við Seltjörn þar sem nú er [[Nesstofa]] á [[Seltjarnarnes]]i. Hann kenndi nokkrum mönnum læknisfræði og veitti sumum þeirra lækningaleyfi eftir að hafa prófað þá en aðrir sigldu til Kaupmannahafnar og luku þar læknanámi.
 
Kona Bjarna var Rannveig Skúladóttir (1742-1803), dóttir [[Skúli Magnússon|Skúla Magnússonar]] landfógeta. [[Sveinn Pálsson (f. 1762)|Sveinn Pálsson]] læknir skrifaði ævisögu Bjarna og var hún gefin út í [[Leirárgarðar|Leirárgörðum]] árið [[1800]].