„Rjúpa“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m fixing dead links |
m Vélmenni: sv:Fjällripa er gæðagrein; útlitsbreytingar |
||
Lína 15:
| species_authority = [[Lars Montin]] (1781)
}}
[[
'''Rjúpa''' ([[fræðiheiti]]: ''Lagopus muta'' eða ''L. mutus'') er lítill [[fugl]] af [[orraætt]] (''tetraonidae''), um 31–35 cm að lengd. Rjúpan er staðfugl og verpir á heimskautasvæðum og norðlægum slóðum í [[Evrasía|Evrasíu]], [[Norður-Ameríka|Norður-Ameríku]] og einnig á [[Grænland]]i) á heiðum, fjalllendi og á túndru.
Rjúpan er sérstök meðal fugla að því leyti að hún skiptir um hluta fjaðurhams þrisvar á ári. Breytir um lit eftir árstímum, á sumrin og haustin er rjúpan brúnleit með svörtum flikrum, í vetrarbúning eru bæði kynin allhvít með svart stél. Í júlí fella rjúpur flugfjaðrir og stélfjaðrir.
Karrinn helgar sér óðal í lok apríl og kvenfuglinn kemur tveimur til þremur vikum síðar. Rjúpan verpir að jafnaði 12 [[Egg (líffræði)|eggjum]]. Útungunartíminn er um 3 vikur og ungarnir yfirgefa hreiðrið strax. Þeir fylgja móður sinni eftir í 6 - 8 vikur. Rjúpan er jurtaæta, hún lifir á
Rjúpa er algeng um allt land. Hún er staðfugl en ferðast innanlands utan varptímans. Yfir varptímann eru rjúpur algengar í móum, mýrum og kjarrlendi. Á veturnar halda rjúpur til fjalla og upp á heiðar en þær eru einnig í hraunum og kjarrlendi. Fram eftir vetri stýrast ferðir rjúpu af
Myndir af rjúpum
Lína 36:
Rjúpan er lykiltegund í íslensku vistkerfi og einn einkennisfugla íslenskrar náttúru. Rjúpnaveiðar eru vinsælt tómstundagaman og er rjúpnasteik hluti af jólahefð margra íslenskra fjölskyldna.
Stofnstærð er talin mjög breytileg, frá 50 þúsund til 200 þúsund pör á sumrin en allt að 1 milljón fuglar að vetri. Rjúpnastofninn er sveiflóttur og um tíu ár hafa liðið á milli toppa, þessar sveiflur eru taldar vera náttúrulegar og að skotveiðar stjórni þeim ekki. Rannsóknir hafa sýnt að stofnbreytingarnar, þ.e. hvort stofninn vex eða minnkar, ráðast af vetrarafföllum. Hóflegar veiðar eru ekki taldar hafa
== Heimildir ==
Lína 53:
[[Flokkur:Íslenskir fuglar]]
[[Flokkur:Staðfuglar á Íslandi]]
{{Tengill GG|sv}}
|