„Skrýðingardeilan“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ný síða: thumb|right|Trérista sem sýnir konung skrýða biskup embættistáknum sínum '''Skrýðingardeilan''' voru hörð átök milli kaþólska kirkjan|...
 
Xqbot (spjall | framlög)
m Vélmenni: fr:Querelle des Investitures er gæðagrein; útlitsbreytingar
Lína 2:
'''Skrýðingardeilan''' voru hörð átök milli [[kaþólska kirkjan|kirkjunnar]] og [[konungsvald]]sins í [[Evrópa|Evrópu]] á [[miðaldir|miðöldum]]. Á [[11. öldin|11.]] og [[12. öldin|12. öld]] börðust [[páfi|páfar]] gegn því að veraldleg yfirvöld skipuðu ([[skrýðing|skrýddu]]) háttsetta embættismenn kirkjunnar, svo sem [[biskup]]a og [[ábóti|ábóta]]. Höfuðdeilan stóð milli páfa og [[keisari hins Heilaga rómverska ríkis|keisara]] [[hið Heilaga rómverska ríki|hins Heilaga rómverska ríkis]] og hófst árið [[1075]] en hliðstæðar deilur áttu sér stað víðsvegar um Evrópu. Deilan var leyst með [[sáttagerðin í Worms|sáttagerðinni í Worms]] árið [[1122]] þar sem vald páfa yfir skipan embættismanna kirkjunnar var staðfest. Lausn deilunnar styrkti páfann í sessi en veikti vald keisaranna í [[Þýskaland]]i og á [[Ítalía|Ítalíu]].
 
== Saga ==
Árið 1075 gaf [[Gregoríus 7.]] páfi út yfirlýsinguna ''[[Dictatus papae]]'', safn [[kirkjuréttur|laga]] þar sem vald páfa var skilgreint sem algilt og sjálfstætt og frá guði einum komið. Á kirkjuþingi í [[Lateranhöll]] 24. og 28. febrúar sama ár var því haldið fram að einungis páfi mætti skipa og setja af embættismenn kirkjunnar og flytja þá milli [[biskupsdæmi|biskupsdæma]]. [[Hinrik 4. keisari]] virti þessi lög að vettugi og hélt áfram að skipa sína biskupa, meðal annars biskupinn í [[Mílanó]], þrátt fyrir að páfi hefði áður skipað annan prest í það embætti. Árið [[1076]] [[bannfæring|bannfærði]] páfi því Hinrik og afturkallaði keisaratign hans.
 
Lína 9:
Þegar Hinrik lést árið [[1106]] tók sonur hans, [[Hinrik 5. keisari|Hinrik 5.]], við völdum. Hann hafði áður tekið undir sjónarmið páfa í deilunni. Hann hélt þó áfram að skipa eigin biskupa. Samningaviðræður við [[Paskalis 2.]] páfa fóru út um þúfur og árið [[1110]] réðist Hinrik inn í Ítalíu með stóran her. Þeir Paskalis gerðu samkomulag þar sem Hinrik afsalaði sér réttinum til að skipa biskupa en páfi lofaði á móti að krýna hann keisara alls kristindóms. Þegar keisarinn kom inn í [[Péturskirkjan|Péturskirkjuna]] urðu uppþot og páfi neitaði að krýna hann. Hermenn Hinriks tóku páfa höndum og í látunum særðist Hinrik sjálfur. [[Róbert 1. af Capúa]] sendi [[Normannar|Normannaher]] til að frelsa páfa en þeir voru stöðvaðir af [[Ptólemajos 1. af Tusculum|Ptólemajosi 1. hertoga af Tusculum]] sem var hliðhollur keisaranum. Paskalis neyddist til að krýna keisarann og staðfesta rétt hans til að skipa biskupa.
 
Þýsku furstarnir héldu uppreisn sinni áfram og þegar keisarinn var farinn frá Róm lýsti kirkjuráð krýningu hans ógilda þar sem hún var fengin með valdi. [[Kallixtus 2.|Guy]] erkibiskup af [[Vienne]] gekk jafnvel svo langt að bannfæra keisarann og óskaði eftir staðfestingu páfa. Hinrik sneri nú aftur til Rómar og páfi neyddist til að flýja borgina. Hinrik skipaði þá [[Gregoríus 8. andpáfi|Gregoríus 8. andpáfa]]. Hann sneri svo aftur til Þýskalands og tókst að berja uppreisnina niður. Í kjölfarið hófust samningaviðræður við Paskalis sem lyktaði með sáttagerðinni í Worms. Bannfæringu keisarans var þá aflétt og hann fékk áheyrnarfulltrúa við kjör biskupa.
 
[[Flokkur:Kirkjusaga]]
Lína 15:
[[Flokkur:1075]]
[[Flokkur:1122]]
 
{{Tengill GG|fr}}