„Sameinuðu þjóðirnar“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
m Tók aftur breytingar 217.171.220.251 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Rotlink |
||
Lína 24:
|}
<onlyinclude>
'''Sameinuðu þjóðirnar''' ('''S.þ.''') eru [[alþjóðasamtök]] stofnuð [[1945]] sem nú hafa 193 aðildarríki. Öll almennt viðurkennd [[sjálfstæði|sjálfstæð]] ríki í heiminum, að [[Vatíkanið|Vatíkaninu]] undanskildu, eru nú meðlimir. Vatíkanið á eina varanlega áheyrnarfulltrúann og getur sóst eftir fullri aðild ef það kýs svo. Höfuðstöðvar samtakanna eru í [[New York-borg]], þar sem aðildarríkin koma saman á reglulegum fundum til að taka ákvarðanir um margs konar mál sem samtökin koma að.
</onlyinclude>
[[Mynd:United Nations Members.svg|thumb|left|Aðildarríki Sameinuðu þjóðanna]]
Sameinuðu þjóðirnar skiptast í sex stofnanir: [[Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna|allsherjarþingið]], [[Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna|öryggisráðið]], [[Efnahags- og félagsmálaráð Sameinuðu þjóðanna|efnahags- og félagsmálaráðið]], [[Gæsluverndarráð Sameinuðu þjóðanna|gæsluverndarráðið]], [[Aðalskrifstofa Sameinuðu þjóðanna|aðalskrifstofuna]] og [[Alþjóðadómstóllinn|alþjóðadómstólinn]]. Að auki eru fjölmargar undirstofnanir, t.d. [[Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna|UNICEF]] og [[Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin|WHO]]. Valdamesti og mest áberandi embættismaður Sameinuðu þjóðanna er [[Aðalritari Sameinuðu þjóðanna|aðalritarinn]].
Sameinuðu þjóðirnar voru stofnaðar eftir lok [[Síðari heimsstyrjöld|síðari heimsstyrjaldar]] af sigurvegurum stríðsins í þeirri von að samtökin myndu koma í veg fyrir frekari [[stríð]] í framtíðinni vegna sameiginlegra öryggishagsmuna aðildarríkja. Núverandi uppbygging samtakanna ber vott um þær aðstæður sem uppi voru þegar þau voru stofnuð; sérstaklega sér þeirra stað í Öryggisráðinu, þar sem fimm ríki hafa fast sæti og [[neitunarvald]]. Þau eru: [[Alþýðulýðveldið Kína]] (leysti af hólmi [[Lýðveldið Kína]]), [[Bandaríkin]], [[Bretland]], [[Frakkland]] og [[Rússland]] (leysti af hólmi [[Sovétríkin]]).
| |||