„Ritstíll“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Bot: Flyt 5 tungumálatengla, sem eru núna sóttir frá Wikidata á d:q2243831 |
m fixing dead links |
||
Lína 10:
Í bók [[Ólafur Ragnarsson|Ólafs Ragnarssonar]], ''Til fundar við skáldið'', spyr Ólafur [[Halldór Laxness]] hvort hann velti frásagnarhætti bókarinnar fyrir sér áður en hann fer að skrifa og hvort stíllinn komi af sjálfu sér. Laxness svaraði: „Það getur verið snúið að finna réttan tón í upphafi verks og þar með í hvaða stíl er best að skrifa ákveðna bók. Stundum detta menn ofan ofan á heppilegan stílsmáta bara eins og í ógáti, jafnvel afskaplega góðan, skemmtilegan, upphefjandi eða furðulegan stíl dálitla stund og getur verkað vel á lesarann. En svo er kúnstin að halda stílnum - ef hann á þá við efnið. Þetta tvennt, efni og stíll, þarf að fallast í faðma.“ <ref>Ólafur Ragnarsson; Til fundar við skáldið; Veröld, Reykjavík 2007, bls. 24</ref>
Höfundar hafa einnig velt fyrir sér markmið ritstíla og séð að ólíkur stíll hæfir ólíkum tilefnum. Rómverjinn [[Cíceró]] taldi að til væru þrjár stíltegundir til að ná fram marki höfundar. Hann nefndi stíltegundirnar og markmiðin:<ref>[http://wayback.vefsafn.is/wayback/20071214211242/www.fsh.is/files/1369738658%C3%8Dslensk%20m%C3%A1lsaga,%20bls.%2097-109.ppt Íslensk málsaga]</ref>
* '''Einfaldur stíll''' til að gefa til kynna staðreyndir eða sannanir.
* '''Hófstilltur stíll''' til skemmtunar.
Lína 31:
* '''hátimbraður ritstíll''' – höfundur nær ekki jarðsambandi, eða er of háfleygur. Stundum er hátimbraður ritstíll aðeins merki um að höfundur vilji fela vankunáttu sína. Ekki er það þó einhlýtt.
* '''hversdagslegur ritstíll''' – höfundur skrifar eins og hann hafi aðeins lesið [[Dagblað|dagblöð]] alla ævi.<ref>Stíll dagblaða er þó ekki alltaf hversdagslegur. Hann getur verið tilgerðarlegur, klúsaður, lágkúrulegur eða jafnvel stílleysa.</ref> Hversdagslegur stíll er auðveldur aflestrar, en ber takmörkuð persónuleikaeinkenni.
* '''kansellístíll''' – embættisbréfastíll með flókinni og samanskrúfaðri orðskipan (að uppruna dansk-þýskri); samanbarinn og tilgerðarlegur flækjustíll. <ref>http://wayback.vefsafn.is/wayback/20041102214711/www.ma.is/kenn/svp/kennsluefni/malsaga/malsverk/mv11.htm</ref> <ref>[http://wayback.vefsafn.is/wayback/20071214211242/www.fsh.is/files/1369738658%C3%8Dslensk%20m%C3%A1lsaga,%20bls.%2097-109.ppt Íslensk málsaga] '''Kansellístíll''' er kenndur við [[Kansellí]], eina af stjórnarskrifstofum í [[Kaupmannahöfn]].</ref>
* '''klúsaður ritstíll''' eða '''broti''' – ritstíll með snúið, flækjukennt, tilgerðarlegt mál(far).
* '''knosaður ritstíll''' eða '''tyrfinn ritstíll''' – orðabeitingin samanrekinn og textinn torskilinn.
| |||