„Vestfirðir“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Skipti um kort. |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1:
[[Mynd:Vestfirðir in Iceland.svg|thumb|Kort af Íslandi sem sýnir Vestfirði litaða rauða.]]▼
[[Mynd:Vestfirðir features.png|400px|thumb|Kort af Vestfjörðum.]]▼
'''Vestfirðir''' eru [[norður|norðvesturhluti]] [[Ísland]]s eða svæðið sem nær frá [[Gilsfjörður|Gilsfirði]], um [[Reykhólasveit]], [[Barðaströnd]] og [[Patreksfjörður|Patreksfjörð]], [[Tálknafjörður|Tálknafjörð]], [[Arnarfjörður|Arnarfjörð]], [[Dýrafjörður|Dýrafjörð]], [[Önundarfjörður|Önundarfjörð]], [[Súgandafjörður|Súgandafjörð]] og [[Ísafjarðardjúp]], [[Snæfjallaströnd]], [[Jökulfirðir|Jökulfirði]] og [[Hornstrandir]], niður [[Strandir]] að botni [[Hrútafjörður|Hrútafjarðar]].▼
Norðurhluti [[Breiðafjörður|Breiðafjarðar]] telst einnig til Vestfjarða. Frá [[Bitrufjörður|Bitrufirði]] að botni Gilsfjarðar er stutt leið, og svæðið er þannig vel landfræðilega afmarkað. Svæðið einkennist af djúpum [[fjörður|fjörðum]], miklu fuglalífi og auðugum fiskimiðum. Þar bjuggu á miðöldum helstu auðmenn Íslands. Áður fyrr byggði afkoma fólks að mestu leyti á sjósókn, hlunnindum og hefðbundnum búskap. Á Vestfjörðum eru margir bæir og þorp þar sem afkoman byggir að stærstum hluta á sjávarútvegi og þjónustu.▼
[[Látrabjarg]] vestasti oddi Íslands er á Vestfjörðum.▼
Vestfirðir skiptust áður í fimm [[sýslur á Íslandi|sýslur]]: [[Austur-Barðastrandarsýsla|Austur-Barðastrandarsýslu]], [[Vestur-Barðastrandarsýsla|Vestur-Barðastrandarsýslu]], [[Vestur-Ísafjarðarsýsla|Vestur-Ísafjarðarsýslu]], [[Norður-Ísafjarðarsýsla|Norður-Ísafjarðarsýslu]] og [[Strandasýsla|Strandasýslu]], en nú er venja að tala fremur um Barðastrandarsýslu, Ísafjarðarsýslur og Strandir.▼
Vestfirðir eru frá 2003 hluti af [[kjördæmi Íslands|Norðvesturkjördæmi]], áður, frá 1959 voru Vestfirðir, [[Vestfjarðakjördæmi]].▼
<!--''Vestfirðir'' er líka heiti á [[Norðanverðir_Vestfirðir|fjörðunum]] norðan [[Arnarfjörður|Arnarfjarðar]] að [[Ísafjarðardjúp]]i. -->▼
==Sveitarfélög==▼
[[listi yfir íslensk sveitarfélög|Sveitarfélög]] á Vestfjörðum réttsælis:▼
* [[Reykhólahreppur]]▼
* [[Vesturbyggð]]▼
* [[Tálknafjarðarhreppur]]▼
* [[Bolungarvík]]▼
* [[Ísafjarðarbær]]▼
* [[Súðavíkurhreppur]]▼
* [[Árneshreppur]]▼
* [[Kaldrananeshreppur]]▼
* [[Strandabyggð]]▼
* [[Bæjarhreppur (Strandasýslu)|Bæjarhreppur]]▼
=== Sameining sveitarfélaga á Vestfjörðum ===▼
Árið [[2003]] hófst verkefnið „Átak um eflingu sveitarstjórnarstigsins“ á vegum [[
Síðar var fallið frá hugmyndum um sameiningu Bolungarvíkur, Ísafjarðarbæjar og Súðavíkurhrepps vegna andstöðu viðkomandi sveitarstjórna. Kosið var um hinar tillögurnar í öllum viðkomandi sveitarfélögum þann [[8. október]] [[2005]] en sameiningartillögur voru alls staðar felldar á Vestfjörðum nema í Broddaneshreppi. Broddaneshreppur og Hólmavíkurhreppur héldu þó aðra atkvæðagreiðlu í apríl 2006 þar sem sameining þeirra var samþykkt, nýja sveitarfélagið hlaut nafnið [[Strandabyggð]] og tók til starfa [[10. júní]] [[2006]].▼
{| class="wikitable"
|+ Þróun mannfjölda á Vestfjörðum.
|ár
Lína 45 ⟶ 77:
| 2,32%
|}
▲[[Mynd:Vestfirðir in Iceland.svg|thumb|Kort af Íslandi sem sýnir Vestfirði litaða rauða.]]
▲[[Mynd:Vestfirðir features.png|400px|thumb|Kort af Vestfjörðum.]]
▲'''Vestfirðir''' eru [[norður|norðvesturhluti]] [[Ísland]]s eða svæðið sem nær frá [[Gilsfjörður|Gilsfirði]], um [[Reykhólasveit]], [[Barðaströnd]] og [[Patreksfjörður|Patreksfjörð]], [[Tálknafjörður|Tálknafjörð]], [[Arnarfjörður|Arnarfjörð]], [[Dýrafjörður|Dýrafjörð]], [[Önundarfjörður|Önundarfjörð]], [[Súgandafjörður|Súgandafjörð]] og [[Ísafjarðardjúp]], [[Snæfjallaströnd]], [[Jökulfirðir|Jökulfirði]] og [[Hornstrandir]], niður [[Strandir]] að botni [[Hrútafjörður|Hrútafjarðar]].
== Tenglar ==▼
▲Norðurhluti [[Breiðafjörður|Breiðafjarðar]] telst einnig til Vestfjarða. Frá [[Bitrufjörður|Bitrufirði]] að botni Gilsfjarðar er stutt leið, og svæðið er þannig vel landfræðilega afmarkað. Svæðið einkennist af djúpum [[fjörður|fjörðum]], miklu fuglalífi og auðugum fiskimiðum. Þar bjuggu á miðöldum helstu auðmenn Íslands. Áður fyrr byggði afkoma fólks að mestu leyti á sjósókn, hlunnindum og hefðbundnum búskap. Á Vestfjörðum eru margir bæir og þorp þar sem afkoman byggir að stærstum hluta á sjávarútvegi og þjónustu.
▲[[Látrabjarg]] vestasti oddi Íslands er á Vestfjörðum.
▲Vestfirðir skiptust áður í fimm [[sýslur á Íslandi|sýslur]]: [[Austur-Barðastrandarsýsla|Austur-Barðastrandarsýslu]], [[Vestur-Barðastrandarsýsla|Vestur-Barðastrandarsýslu]], [[Vestur-Ísafjarðarsýsla|Vestur-Ísafjarðarsýslu]], [[Norður-Ísafjarðarsýsla|Norður-Ísafjarðarsýslu]] og [[Strandasýsla|Strandasýslu]], en nú er venja að tala fremur um Barðastrandarsýslu, Ísafjarðarsýslur og Strandir.
▲Vestfirðir eru frá 2003 hluti af [[kjördæmi Íslands|Norðvesturkjördæmi]], áður, frá 1959 voru Vestfirðir, [[Vestfjarðakjördæmi]].
▲<!--''Vestfirðir'' er líka heiti á [[Norðanverðir_Vestfirðir|fjörðunum]] norðan [[Arnarfjörður|Arnarfjarðar]] að [[Ísafjarðardjúp]]i. -->
▲==Sveitarfélög==
▲[[listi yfir íslensk sveitarfélög|Sveitarfélög]] á Vestfjörðum réttsælis:
▲* [[Reykhólahreppur]]
▲* [[Vesturbyggð]]
▲* [[Tálknafjarðarhreppur]]
▲* [[Bolungarvík]]
▲* [[Ísafjarðarbær]]
▲* [[Súðavíkurhreppur]]
▲* [[Árneshreppur]]
▲* [[Kaldrananeshreppur]]
▲* [[Strandabyggð]]
▲* [[Bæjarhreppur (Strandasýslu)|Bæjarhreppur]]
▲=== Sameining sveitarfélaga á Vestfjörðum ===
▲Árið [[2003]] hófst verkefnið „Átak um eflingu sveitarstjórnarstigsins“ á vegum [[Félagsmálaráðuneyti Íslands|Félagsmálaráðuneytisins]]. Sérstök sameiningarnefnd var sett á laggirnar af því tilefni, hennar hlutverk var að gera tillögur um mögulegar sameiningar [[Sveitarfélög Íslands|íslenskra sveitarfélaga]]. Hvað varðaði Vestfirði, lagði sameiningarnefndin upphaflega til að Vesturbyggð og Tálknafjarðarhreppur sameinist og að Ísafjarðarbær, Bolungarvík og Súðavíkurhreppur sameinist í eitt sveitarfélag. Einnig lagði hún til að öll sveitarfélög á [[Strandasýsla|Ströndum]] sameinist í eitt sveitarfélag, utan Bæjarhreppur sem sameinist Húnaþingi vestra austur yfir Hrútafjörð. Þá var einnig lagt til að Reykhólahreppur sameinist [[Dalabyggð]] og [[Saurbæjarhreppur|Saurbæjarhreppi]].
▲Síðar var fallið frá hugmyndum um sameiningu Bolungarvíkur, Ísafjarðarbæjar og Súðavíkurhrepps vegna andstöðu viðkomandi sveitarstjórna. Kosið var um hinar tillögurnar í öllum viðkomandi sveitarfélögum þann [[8. október]] [[2005]] en sameiningartillögur voru alls staðar felldar á Vestfjörðum nema í Broddaneshreppi. Broddaneshreppur og Hólmavíkurhreppur héldu þó aðra atkvæðagreiðlu í apríl 2006 þar sem sameining þeirra var samþykkt, nýja sveitarfélagið hlaut nafnið [[Strandabyggð]] og tók til starfa [[10. júní]] [[2006]].
* [http://www.vestfirdir.is Vestfjarðavefurinn]
▲== Tenglar ==
* [http://www.timarit.is/?issueID=417237&pageSelected=0&lang=0 ''Frá Vestfjörðum - smáþættir úr jarðfræði''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1941]
* [http://www.timarit.is/?issueID=341682&pageSelected=0&lang=0 ''Vestfirsk örnefni''; grein í Árbók Hins íslenska fornleifafélags 1949-50]
[[Flokkur:Vestfirðir]]
|