„Bókmál“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Cessator (spjall | framlög)
Ég skil ekki textann í þessari grein, get ekki einu sinni leiðrétt hann. Það þarf að skrifa greinina alveg upp á nýtt
Lína 1:
{{hreingera}}
'''Bókmál''', bókstaflega "bók tungumál", er eitt af tveimur [[norska|norskum]], opinberum ritunarformum. Hinn staðall norsku er [[nýnorska]], það er í raun skrifað tungumál, eins og flestir Norðmenn tala mállýskur, sem í ýmsum gráðum er frábrugðin skrifaðsskrifuðu málsmáli. BokmålBókmál er nálægt og að hluta til dregið af [[Danska|Donskudönsku]] tungumáltungumáli á 19. öld. Af þeim tveimur norska mynd, bókmál er elsta og mest notaðarnotuð um landindlandið: er áætlað að 85-90% íbúa í [[Noregur|Noregi]] noti thadþað. Undantekningin er Vestur Noregi-Noregur, var meirihluti hátölurum samt notað nýnorska. BokmålErlendur ernemendur staðallsem oftastlæra kenntnorsku læra erlendaoftast nemendur í norskubókmál. A íhaldssamt hornrétt staðall, almennt þekktur sem Riksmål er ekki opinbert tungumál í formi, en víða notuð af tímaritum og höfundahöfundum.
 
== Saga ==
Fyrsta tungumál Réttritun var formlega samþykkt árið 1907 undir nafninu Riksmål eftir að hafa verið í þróun frá árinu 1879. Það var aðlögun skrifað dönsku, sem var almennt notuð síðan síðasta stéttarfélags við Danmörku, að Dano-norska talað um norska þéttbýli og vitsmunalegum Elite, sérstaklega í höfuðborginni. Þegar stór íhaldssamt dagblað Aftenposten samþykkti 1907 Réttritun árið 1923, danska skrifa var nánast úr notkun í Noregi.
 
Nafnið bókmál var formlega samþykkt árið 1929 ásamt nýjum og róttækum tungumála umbætum, með það að markmiði að sameina tvö tungumál eyðublöð í ''Samnorsk'', einhvern tíma í framtíðinni. Þessum umbætum var hins vegar mætt með sterkri andstöðu upphaflega fra yfirstettinni, sem haldið eldri othography og nafn Riksmål. Eftir seinni heimsstyrjöldina baráttunni gegn Samnorsk jókst og varð meira segja ad vinsælli hreyfingu, meira eða minna fordæmalaus í Noregi til þessa dags. Seinni tungumála umbætur hafa baka margar róttækar eyðublöð í bókmál, þannig að núverandi Réttritun er nálægt því sem er advocated við stuðningsmenn Riksmål. Sameiningu tungumálið aðferð var stöðvuð af 1960-tengsl, en ekki opinberlega yfirgefin fyrr en arid 2002.
 
Frá því að vera eina tungumálið kennd í skólum í lok 19. aldar, Riksmål / bókmál upplifað hratt í átt að seinni heimsstyrjöldinni, þegar nýnorska stækkað mest sýslur Noregs, samtals meira en einn þriðji af nemendum var kennt á þessu tungumála formi. Eftir stríðið var borðiðinu snuid við, og bókmál endurheimti mikið af vettvangi fyrr en 1975. Eftir minni háttar samdrætti til 1990, bókmál hefur sidan haldid hæguri en stöðugri aukningu og er nú (2011) tungumál sem talad er af 87% af grunnnemendum skólans. Occitan er nú einungis svæðisbundin tungumál fyrir fjórum Vestur sýslum í Noregi.
Lína 16:
 
== Tengt efni ==
 
* [http://www.lovdata.no/cgi-wift/ldles?doc=/sf/sf/sf-20050401-0277.html Forskrift om målvedtak i kommunar og fylkeskommunar]