„Kárahnjúkavirkjun“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Minna millibil milli fyrstu málsgreinar og yfirlits |
Tiltekt í úreltum heimildum, meira þarf að gera hér. |
||
Lína 30:
== Undirbúningur ==
=== Hallormsstaðaryfirlýsingin ===
Dagana 28-29. júní [[1999]] hittust forsvarsmenn [[Norsk Hydro]], [[Landsvirkjun]]ar og íslenskra stjórnvalda við [[Hallormsstaður|Hallormsstaði]] og undirrituðu viljayfirlýsingu þess efnis að athuga skyldi hvort hagkvæmt væri að byggja álver í Reyðarfirði. Gengið var út frá því að ''Fljótsdalsvirkjun'' myndi sjá álverinu fyrir 210 MW af rafmagni og að það geti árlega framleitt 120 þúsund tonn af áli með möguleika á stækkun upp í 480 þúsund tonn. Eignarhaldsfélagið ''NORAL'' átti að stofna til þess að halda utan um rekstur álbræðslunnar og átti rekstur að hefjast fyrir lok 2003. Ekkert varð úr þessu þótt leyfi hefði fengist fyrir Fljótsdalsvirkjun vegna þess að aðilar sem að framkvæmdinni komu töldu þörf á stærri virkjun.
=== Kárahnjúkavirkjun komin á dagskrá ===
Þann 24. maí [[2000]] var komið annað hljóð í strokkinn því nú átti að athuga hvort ekki væri hægt að reisa álver sem framleiddi „240 þúsund tonn á ári, og er gert ráð fyrir að hún verði síðar aukin í 360 þúsund tonn á ári“ og til þess þurfti stærri virkjun, Kárahnjúkavirkjun. Enn fremur var reiknað með því að framleiðsla gæti orðið allt að 480 þúsund tonn á ári og að framkvæmdum yrði lokið einhvern tímann á árinu 2006.
Þann 20. apríl 2001 fékk Skipulagsstofnun afhenta matskýrslu frá Landsvirkjun og 4. maí 2001 var hún gerð aðgengileg almenningi. [[Skipulagsstofnun]] úrskurðaði 1. ágúst 2001 að leggjast gegn framkvæmdinni sökum umhverfisáhrifa. Þá ákvað Norsk Hydro að fresta um hálft ár, frá 1. febrúar 2002 og til 1. september 2002, ákvörðun um það hvort úr virkjuninni yrði.<ref>{{vefheimild|url=http://www.hydro.com/en/press_room/news/archive/2001_09/iceland_en.html|titill=Decision on Iceland aluminium plant postponed|mánuðurskoðað=22. ágúst|árskoðað=2006}}</ref> Þann 20. desember sama ár ákvað þáverandi umhverfisráðherra, [[Siv Friðleifsdóttir]], að fella úrskurðinn úr gildi með ákveðnum fyrirvörum.<ref>{{vefheimild|url=http://www.skipulag.is/focal/webguard.nsf/key2/sasn5vnfhz.html|titill=Mat á umhverfisáhrifum: Kárahnjúkavirkjun allt að 750 MW. Fyrri áfangi allt að 625 MW og síðari áfangi allt að 125 MW.|mánuðurskoðað=22. ágúst|árskoðað=2006}}</ref><ref>{{vefheimild|url=http://www.rettarheimild.is/Umhverfis/UrskurdirRaduneytisins/2001/01/01/nr/836|titill=Mál 01080004: Úrskurðir umhverfisráðuneytis < Umhverfisráðuneyti < rettarheimild.is|mánuðurskoðað=22. ágúst|árskoðað=2006}}</ref>
Lína 41:
=== ALCOA hleypur í skarðið ===
Þann [[23. mars]] [[2002]] tilkynnti Norsk Hydro að sökum yfirtöku á þýska álframleiðslufyrirtækinu ''VAW Aluminium AG'' hefði fyrirtækið í hyggju að fresta virkjunarframkvæmdum um ókominn tíma. Í fréttayfirlýsingu kom einnig fram að skilningur ríkti um að íslensk stjórnvöld og fjárfestar gætu leitað fjárfestingar til annarra fyrirtækja.
Þann [[16. apríl]] 2002 samþykkti Alþingi ný lög um virkjun Jökulsár á Brú og Jökulsár í Fljótsdal og stækkun Kröfluvirkjunar.<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/lagas/nuna/2002038.html|titill=2002 nr. 38 16. apríl/ Lög um virkjun Jökulsár á Brú og Jökulsár í Fljótsdal og stækkun Kröfluvirkjunar|mánuðurskoðað=22. ágúst|árskoðað=2006}}</ref> Þreifanir á milli iðnaðar- og viðskiptaráðuneytisins og [[Alcoa]] hófust fljótlega og strax tæpum mánuði eftir yfirlýsingu NORAL-hópsins, 19. apríl, var undirrituð viljayfirlýsing um að Alcoa tæki við af Norsk Hydro þar sem frá var horfið. Þar kom einnig fram að sérstök undirstofnun iðnaðar- og viðskiptaráðuneytisins [[Fjárfestingarstofan]] (e. [http://www.invest.is Invest in Iceland]) hefði milligöngu fyrir hönd íslensku ríkisstjórnarinnar.
Þann [[23. maí]] 2002 var gefin út önnur viljayfirlýsing um áframhaldandi athuganir og miðað við að frekari fréttir myndu berast þann 18. júlí, tæpri viku eftir stjórnarfund Alcoa.
Í millitíðinni gáfu alþjóðlegu náttúru- og dýraverndunarsamtökin [[WWF]] út fréttatilkynningu þar sem þau ''fordæmdu'' fyrirætlanir Alcoa að eyðileggja á óafturkræfan hátt íslenska náttúru og skoruðu á fyrirtækið að hætta við framkvæmdirnar.
Þann [[19. júlí]] undirrituðu [[Valgerður Sverrisdóttir]] þáverandi iðnaðar- og viðskiptaráðherra, [[Friðrik Sophusson]], forstjóri Landsvirkjunar og [[G. John Pizzey]] einn af mörgum aðstoðarforstjórum Alcoa enn eina viljayfirlýsinguna þar sem fram kom að stefnt væri að samvinnu en komast þyrfti að samkomulagi um grunnforsendur fyrir marslok 2003. Nú var miðað við að árleg afkastageta álversins yrði 295 þúsund tonn og að uppsett afl Kárahnjúkavirkjunar yrði 630 MW og jafnframt að hún yrði tilbúin snemma á 2007 eða jafnvel fyrr.
Þann 15. nóvember 2002 ákvað Norsk Hydro og Hæfi að selja eignarhluti sína í Reyðaráli til Alcoa.<ref>{{vefheimild|url=http://www.hydro.com/en/press_room/news/archive/2002_11/reydaral_en.html|titill=Alcoa takes over Icelandic aluminium project|mánuðurskoðað=22. ágúst|árskoðað=2006}}</ref>
Þann 6. desember átti ítalska verktakafyrirtækið [[Impregilo]] lægsta tilboðið í gerð stíflu og jarðganga fyrir virkjunina. Kostnaðaráætlun Landsvirkjunar hljóðaði upp á 50 milljarða króna fyrir bæði verkefnin en Ítalirnir buðu samtals liðlega 44 milljarða króna, þ.e. 6 milljörðum króna undir áætluninni.
<blockquote><small>„Samninganefndir Alcoa og Landsvirkjunar luku í dag við gerð raforkusamnings vegna fyrirhugaðs 322.000 tonna álvers Alcoa við Reyðarfjörð. Á sama tíma var lokið vinnu við samninga á milli Alcoa, ríkisins, Fjarðabyggðar og Hafnarsjóðs Fjarðabyggðar.
Lína 61:
Raforkusamningurinn verður lagður fyrir stjórnir fyrirtækjanna til staðfestingar. Iðnaðarráðherra mun leggja fram heimildarfrumvarp vegna samninganna þegar Alþingi kemur saman að loknu jólaleyfi. Jafnframt verða samningar sem Fjarðabyggð er aðili að teknir til afgreiðslu hjá bæjaryfirvöldum þar.
Álverinu er ætlað að hefja framleiðslu árið 2007.“
Þann 12. desember 2002 hófust sprengingar við jarðgöng stíflustæðisins, aðalverktaki var [[ÍAV]] og undirverktaki þeirra norsk-sænska fyrirtækið NCC, verkinu lauk í mars 2003.
=== Samningar í höfn ===
Landsvirkjun skrifaði undir rafmagnssamninga við Alcoa, sem getið var í síðustu viljayfirlýsingu, þann 10. janúar. [[Helgi Hjörvar]] stjórnarmaður Landsvirkunar samþykkti ekki samninginn og lagði fram bókun þar sem fram kom að hann taldi framkvæmdina ekki nægilega arðbæra.
Þann [[12. mars]] [[2003]] tóku lög um heimild til samninga um álverksmiðju í Reyðarfirði gildi.<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/lagas/nuna/2003012.html|titill=Lög um heimild til samninga um álverksmiðju í Reyðarfirði|mánuðurskoðað=23. ágúst|árskoðað=2006}}</ref> Lögin voru samþykkt af 41 þingmanni, atkvæði á móti greiddu [[Rannveig Guðmundsdóttir]] og [[Þórunn Sveinbjarnardóttir]] (þingmenn Samfylkingarinnar), [[Katrín Fjeldsted]] (þingmaður Sjálfstæðisflokks) og [[Árni Steinar Jóhannsson]], [[Jón Bjarnason]], [[Kolbrún Halldórsdóttir]], [[Steingrímur J. Sigfússon]], [[Þuríður Backman]] og [[Ögmundur Jónasson]] (þingmenn Vinstri grænna). [[Pétur Bjarnason]], varaþingmaður [[Frjálslyndi flokkurinn|Frjálslynda flokksins]], sat hjá við atkvæðagreiðsluna en 12 þingmenn voru fjarverandi. Við þriðju umræðu ofangreindra laga lögðu sex þingmenn [[Vinstri grænir|Vintri grænna]] breytingartillögu þar sem sá fyrirvari var gerður á lagasetningunni að hún yrði samþykkt í [[þjóðaratkvæðagreiðslu]] samhliða Alþingiskosningum seinna sama ár, tillagan var felld með 35 atkvæðum gegn 6.<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/altext/128/s/1067.html|titill=þskj. 1067 # brtt. SJS, 128. lþ. 509. mál: #A álverksmiðja í Reyðarfirði # frv. 12/2003|mánuðurskoðað=23. ágúst|árskoðað=2006}}</ref>
Þann 15. mars voru undirritaðir endanlegir samningar um Kárahnjúkavirkjun og Álverið í Reyðarfirði. Fyrir hönd íslenska ríkisins skrifuðu ráðherrarnir [[Geir H. Haarde]] og [[Valgerður Sverrisdóttir]], [[Alain J.P. Belda]] forstjóri og [[B. Michael Baltzell]], framkvæmdastjóri Alcoa á Íslandi, fyrir hönd Alcoa, [[Jóhannes Geir Sigurgeirsson]] stjórnarformaður og Friðrik Sophusson forstjóri fyrir hönd Landsvirkjunar og [[Guðmundur Bjarnason]] bæjarstjóri fyrir hönd [[Fjarðarbyggð|Fjarðabyggðar]] og hafnarsjóðs Fjarðabyggðar og voru þúsund manns viðstödd athöfnina. Sagt var að „[s]annkölluð þjóðhátíðarstemmning“ hefði verið ríkjandi á svæðinu og að samningar hefðu verið undirritaðir „eftir nærri þriggja áratuga bið“.
Undir lok fagnaðarhaldanna vitnaði Valgerður Sverrisdóttir í ljóð Einars Benediktssonar:
Lína 82:
framfara öld.“<ref name="fjardabyggd1" /></small></blockquote>
Þremur dögum seinna skrifuðu Friðrik Sophusson, forstjóri Landsvirkjunar, og Gianni Porta, verkefnisstjóri hjá Impregilo undir formlega eftir útboðið á gerð stíflu og jarðganga í desember ríflega þremur mánuðum fyrr.
== Framkvæmdir ==
[[Mynd:Stíflustæði Kárahnjúkastíflu.jpg|thumb|375px|Kárahnjúkastífla í byggingu]]
Ljóst var frá byrjun að flytja þyrfti inn töluvert af erlendu vinnuafli á meðan á framkvæmdunum stæði. Sitt sýndist hverjum um hver langtímaáhrifin yrðu fyrir þjóðarbúskapinn. Iðnaðar- og viðskiptaráðuneytið gaf út skýrsluna „Mannaflaþörf og sérhæfni vegna stóriðjuframkvæmda 2003-2008.“ þar sem fram kom að eftirspurn eftir vinnuafli umfram innlendu framboði myndi sveiflast en ná allt að 2.500 störfum þegar mest læti.
Þann 9. september 2003 gerði Landsvirkjun samning við [[Fosskraft]] um byggingu stöðvarhússins í Valþjófsstaðafjalli að andvirði 8,3 milljörðum kr.
Haustið 2003 bættist hratt í fjölda manns við vinnu á svæðinu.
=== Umfjöllun ===
Mikil umræða hefur verið um Kárahnjúkavirkjun. Segja sumir að þjóðin skiptist í tvær fylkingar, virkjunarsinna og virkjunarandstæðinga. Fjöldamörg bréf hafa verið skrifuð í blöðin, mótmæli skipulögð og ýmsir uppákomur haldnar af þeim sem vilja vekja athygli á því að önnur atvinnustefna sem valdi ekki skaða á náttúru landsins geti verið arðbær. Deilur hafa m.a. snúist um það hvort að raforkuverðið sé of lágt, hvort áhættumat fyrir Hálslón hafi verið nægilega vel unnið, hvort rétt hefði verið að halda [[þjóðaratkvæðagreiðsla|þjóðaratkvæðagreiðslu]] um ákvörðunina að ráðast í framkvæmdina o.fl.
Þann 29. nóvember birtist í breska dagblaðinu [[Guardian]] ítarleg grein eftir blaðakonuna Susan De Muth þar sem hún fjallaði um Kárahnjúkavirkjun og fór fögrum orðum um íslenska náttúru og gagnrýndi þá ákvörðun íslenskra stjórnvalda að ráðast í þessa framkvæmd. Nánar tiltekið efaðist hún um hæfni þáverandi iðnaðar- og viðskiptaráðherra [[Valgerður Sverrisdóttir|Valgerðar Sverrisdóttur]] og umhverfisráðherra [[Siv Friðleifsdóttir|Sifjar Friðleifsdóttur]] þar sem þær hefðu ekki menntun á tengdum sviðum. Í grein sinni vitnaði hún m.a. í rithöfundinn [[Guðbergur Bergsson|Guðberg Bergsson]], ljóðskáldið [[Elísabet Jökulsdóttir|Elísabetu Jökulsdóttur]], Friðrik Sophusson, Guðmund Pál Ólafsson o.fl.<ref>{{vefheimild|url=http://www.guardian.co.uk/weekend/story/0,3605,1094541,00.html|titill=Power driven|mánuðurskoðað=24. ágúst|árskoðað=2006}}</ref> Viðbrögðin létu ekki á sér standa; Sverrir Gunnlaugsson, sendiherra í Englandi, skrifaði ritstjóra Guardian bréf þar sem hann undirstrikaði að lög um Kárahnjúkavirkjun hefðu verið samþykkt af yfirgnæfandi meirihluta Alþingis og lýsti óánægju sinni með hlutdræg skrif umræddar blaðakonu.
=== Framvinda á vinnusvæðinu ===
Lína 101:
Banaslys varð 15. mars 2004 þegar grjóthnullungur féll á ungan mann sem var að undirbúa borun í berg. Ungi maðurinn var starfsmaður Arnarfells, undirverktaka Impregilo.<ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/frett.html?nid=1076066|titill=Mbl.is - Frétt - Banaslys við Kárahnjúka|mánuðurskoðað=24. ágúst|árskoðað=2006}}</ref><ref>{{vefheimild|url=http://www.mbl.is/mm/frett.html?nid=1077768|titill=Mbl.is - Frétt - Bentu á grjóthrunshættu viku áður en banaslys varð í gljúfrinu|mánuðurskoðað=24. ágúst|árskoðað=2006}}</ref>
Í júlí 2004 átti verktakafyrirtækið [[Arnarfell]] lægsta tilboðið í Ufsarveitu, þ.m.t. 3,5 km löng aðrennslisgöng, þegar fyritækið bauð 1911 milljónir í verkþátt sem metinn var á 2500 milljónir.
Þann 11. nóvember 2004 samdi Slippstöðin ehf. á Akureyri við þýska fyrirtækið ''DSB Stahlbau GmbH'' um að stálfóðra aðfallsgöngin í Valþjófsstaðarfjalli að stöðvarhúsinu. Þetta reyndist Slippstöðinni þó of umfangsmikið verkefni og varð fyrirtækið gjaldþrota tæpu ári seinna án þess að geta lokið verkinu.
=== Nýjar upplýsingar um jarðfræði virkjanasvæðisins ===
Í apríl 2005 bárust fréttir af því að vinnuhópur leiddur af Freysteini Sigmundssyni, jarðeðlisfræðing hjá [[Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands]], á vegum Landsvirkjunar hefði komist að þeirri niðurstöðu að þungi fyllts Hálslóns gæti valdið misgengihreyfingum. Þá ákvað Landsvirkjun að ráðast í frekari varúðarráðstafanir sem kostuðu 100-150 milljónir kr. Mest hætta var talin stafa af kvikuhreyfingum við Kverkfjöll.
Í seinni hluta júlí voru unnin skemmdarverk af mótmælendum þegar spreyjuð voru skilaboð á upplýsingaskilti og vinnuvélar og rúður í þeim brotnar. Hópur fólks sem hafði tjaldbúðir við Valþjófsstaði og hafði fengið leyfi fyrir því hjá landeiganda, [[Prestseturssjóður|Prestsetrasjóði]], hlekkjaði sig við vinnuvélar.
Í [[nóvember]] [[2005]] kom út skýrsla náttúru- og umhverfisverndarsamtakanna [[WWF]] um virkjanir og stíflur<ref>{{vefheimild|url=http://assets.panda.org/downloads/2045.pdf|titill=dam right|mánuðurskoðað=4. september|árskoðað=2006|snið=pdf}}</ref> og hafði Landsvirkjun eitt og annað út á hana að setja.<ref>{{vefheimild|url=http://www.karahnjukar.is/article.asp?catID=406&ArtId=1251|titill=15.11.2005: Villandi fréttir og villandi umfjöllun World Wide Fund for Nature|mánuðurskoðað=4. september|árskoðað=2006}}</ref>
Þá varð annað banaslys í mars 2006 þegar ungur starfsmaður Arnarfells lést við vinnu sína. Hann var að koma fyrir sprengiefni þegar ein sprengjan sprakk nærri honum og olli gróthruni sem hann varð fyrir.<ref>{{vefheimild|url=http://www.karahnjukar.is/article.asp?catID=408&ArtId=1331|titill=27.3.2006: Banaslys í aðgöngum 4|mánuðurskoðað=15. desember|árskoðað=2006}}</ref> Annað banaslys varð svo viku seinna þegar undirlag vinnuvélar gaf undan og hún valt nálægt Desjárstíflu. Maðurinn sem starfaði fyrir undirverktakann Suðurverk var látinn þegar að var komið.
Í ágúst 2006 var gefin út skýrsla um þá hugsanlegu áhættu sem því fylgdi að veita vatni á Hálslón. Í umræðu hafði verið Campos Novos-stíflan í [[Brasilía|Brasilíu]] þar sem stíflugöng gáfu sig í júní 2006 og vatnið úr lóninu flæddi burt.<ref>{{vefheimild|url=http://www.newscientisttech.com/article.ns?id=mg19125593.300&feedId=online-news_rss20|titill=Enormous new dam fails in Brazil|mánuðurskoðað=30. janúar|árskoðað=2007}}</ref> Sagt var að Kárahnjúkarvirkjun væri sambærileg og að hætta væri á því þetta myndi endurtaka sig. Skýrsluna samdi nefnd sérfræðinga með Norðmanninn Kaare Hoegh og Brasilíumanninn Nelson Pinto, auk Sveinbjörns Björnssonar, eðlisfræðings innanborðs. Þeir áætluðu að vatnsleki yrði um 5 rúmmetrar á sekúndu en myndi minnka eftir því sem set þjappaðist saman í lóninu.
== Lok framkvæmda ==
=== Hornsteinn lagður að stöðvarhúsi ===
Þann [[12. maí]] [[2006]] lagði [[Ólafur Ragnar Grímsson]], forseti Íslands, ásamt sex grunnskólabörnum, [[hornsteinn|hornstein]] við stöðvarhús Kárahnjúka. Með táknrænni athöfn komu þau blýhólki fyrir sem innihélt gögn um virkjunina sem skjöldur með nöfnum þeirra var lagður yfir. Stöðvarhúsi virkjunarinnar var gefið nafnið, Fljótdalsstöð við athöfn þar sem um 400 manns voru samankomin. Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, flutti ræðu og séra Lára Oddsdóttir á Valþjófsstað lagði blessun sína yfir stöðina.
Í blýhólknum voru upplýsingar á blaðsformi, í minniskubbi og á geisladiski. Þar fylgdi kort af virkjununni og fram komu upplýsingar um þá opinberu starfsmenn sem að ákvarðanatöku komu þegar ráðist var í virkjunina. Upptalning á helstu kennitölum virkjunarinnar, ráðgjöfum og verktökum. Þar er einnig skjal þar sem andstæðingar virkjunarinnar rekja aðdraganda þess að ákveðið var að virkja og tekið fram að [[Skipulagsstofnun]] hafi úrskurðað gegn virkjuninni. Í skjalinu var sagt um Kárahnjúkavirkjun;
Lína 124:
<blockquote><small>„...mestu náttúruspjöll sem hafa farið fram af mannavöldum á þessu landi. Landið sem skal sökkt undir lónið er bæði fjölbreytt og fágætt á landsvísu og heimsvísu. Þar eru einstæðar jarðmyndanir, fossar og flúðir, þar eru heimkynni hreindýra, gæsa, fálka og fleiri fuglategunda. Þar vex berjalyng upp við Töfrafoss og þar eru stuðlahlið við ármót Jöklu. Þetta var ósnortið svæði þar til ákveðið var að sökkva því fyrir bandarískt álfyrirtæki sem notaði meiri raforku en öll íslenska þjóðin. Yfirvöld komu kerfisbundið í veg fyrir að spjöllin yrðu lýðum ljós og komu þar með í veg fyrir upplýsta ákvörðun. Þúsundir Íslendinga reyndu að standa gegn framkvæmdinni og tjáðu hug sinn í orði og verki. Framkvæmdin er aðeins hluti af gömlu markmiði sem beinist að því að gera Ísland að stærstu álbræðslu í heimi. Hafi okkur ekki tekist að koma í veg fyrir þetta markmið viljum við biðja afkomendur okkar afsökunar.“. </small></blockquote>
Þar var einnig eftirfarandi ljóð eftir [[Njörður P. Njarðvík|Njörð P. Njarðvík]].
<blockquote><small>Auðnin er þögul og þegjandi tekur<br />
Lína 143 ⟶ 142:
=== Vatni safnað í Hálslón ===
[[28. september]] [[2006]] var lokað fyrir hjáveitugöng ''Kárahnjúkastíflu'' og þar með byrjað að safna vatni í [[Hálslón]]. Vinnu við stíflurnar sem mynda lónið er þó ekki lokið og mun halda áfram langt frameftir árinu 2007.
Í desember 2006 birti Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðarráðherra, svar við skriflegri fyrirspurn Kolbrúnar Halldórstóttur, þingmanns Vinstrihreyfingarinnar - Græns framboðs, um rannsóknir vegna virkunarinnar.<ref>{{vefheimild|url=http://www.althingi.is/dba-bin/ferill.pl?ltg=133&mnr=222|titill=222. mál fyrirspurn til skrifl. svars: Rannsóknir vegna Kárahnjúkavirkjunar|mánuðurskoðað=31. janúar|árskoðað=2007}}</ref>
Lína 217 ⟶ 216:
{{commonscat|Kárahnjúkar|Kárahnjúkavirkjun}}
* [http://www.lv.is Heimasíða Landsvirkjunar]
* [http://www.natturuverndarsamtok.is/articles.asp?flokkur=karahnukar Efni um Kárahnjúka á heimasíðu Náttúruverndarsamtaka Íslands]
* [http://www.landvernd.is/ Landvernd]
* [http://www.natturuvaktin.com/ Náttúruvaktin]
* [http://www.savingiceland.org/ Saving Iceland]
* [http://www.inthesetimes.com/article/2975/ Greinin: A Dark Night in Iceland] á bandaríska vefritinu In These Times
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/crossing_continents/6453703.stm Iceland faces 'green' energy dilemma]
* [http://www.raunvis.hi.is/~bgo/skyrsla.pdf ''Jarðskorpuhreyfingar 2005-2007 á Kárahnjúkasvæðinu í tengslum við fyllingu Hálslóns''], MS-verkefni Benedikts G. Ófeigssonar í jarðeðlisfræði við Háskóla Íslands
<!--
+ Það vantar að hreinskrifa þessa grein.
+ Greinin nær aðeins fram að lok september 2006.
-->
|