„Kýlapest“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Kýlapest''' er smitsjúkdómursmit[[sjúkdómur]] sem smitast á milli manna og dýra og smitun verður aðallega í gegnum [[fló|flær]] sem lifa á litlum [[nagdýr]]um. Kýlapest er ein af þremur tegundum bakteríusýkinga af völdum Yersinia pestis (áður þekkt sem Pasteurella pestis). Kýlapest er afar banvæn, hún dregur tvo af hverjum þremur sem fá veikina til dauða innan fjögurra daga ef sjúkdómurinn er ekki meðhöndlaður.
 
[[Svarti dauði]] er faraldur í [[Evrópa|Evrópu]] sem stafaði af kýlapest og má rekja uppruna faraldursins til ársins [[1347]]. Þriðjungur fólks í álfunni dó úr pestinni og hún hafði mikil þjóðfélagsleg áhrif og jókst ofbeldi og hernaður á þeim tíma. Talið er að plágan hafi borist frá Austurlöndum fjær en þegar [[Mongólía|Mongólar]] lokuðu [[Silkivegurinn|Silkiveginum]] hafi útbreiðsla plágunnar í átt til Evrópu stöðvast. Mongólar réðust á verslunarstöð ítalskra kaupmanna í Caffa á Krímskaga og haustið 1346 braust út plága meðal hinna sigruðu og barst áfram inn í borgina. Þegar voraði flúðu ítölsku kaupmennirnir án þess að vita að Svarti dauði var með þeim í farteskinu. [[Sýkill|Sóttkveikjan]] barst með rottuflóm og upphaflega til fólks nálægt [[Svartahafið|Svartahafinu]] og áfram til Evrópu og fólk flúði undan pestinni frá einu svæði til annars.
Lína 5:
== Tengt efni ==
* [[Svarti dauði]]
 
{{stubbur|líffræði}}
 
[[Flokkur:Smitsjúkdómar]]