„Heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu“: Munur á milli breytinga

'''Heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu''' ('''HABL''') er [[Lunga|lungnasjúkdómur]] af völdum [[kórónaveira|kórónaveiru]].<ref>{{Vefheimild|url=http://www.landlaeknir.is/?PageID=820|titill=Heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu (HABL)|mánuður=12. mars|ár=2007}}</ref> Veikin kom fyrst upp í [[Guangdong-hérað]]i í [[Kína]] í febrúar 2003 varð svo að [[Heimsfaraldur|heimsfaraldri]] frá í nóvember sama ár fram til júlí 2004. Alls sýktust 8.096 manns og létust 774 samkvæmt [[Alþjóða heilbrigðisstofnunin]]ni.<ref>{{Vefheimild|url=http://www.who.int/csr/sars/country/table2004_04_21/en/index.html WHO|titill=Summary of probable SARS cases with onset of illness from 1 November 2002 to 31 July 2003}}</ref>

Talið er að áður óþekkt kórónaveira valdi sjúkdómnum. Kórónaveirur geta lifað í umhverfinu í allt að þrjár klukkustundir og geta borist milli manna með dropasmiti og snertimengun. Talið er líklegt að heilbrigðisstarfsmenn sem sýktust af HABL hafi smitast með dropasmiti en algengasta smitleið HABL er talin dropasmit frá öndunarvegi frá sjúklingi til þeirra sem eru nálægt þeim. Árið 2003 kom í ljós að 13 sjúklingar áttu það sameiginlegt að hafa verið gestir á sama hóteli í [[Hong Kong]] í febrúarmánuði það ár og margir þessara sjúklinga sem virðast hafa sýkst á hótelinu báru sjúkdóminn með sér til annarra landa og má rekja smit frá þeim til [[Hanoi]] í [[Víet-Nam]], [[Singapore]], [[Þýskaland]] og [[Toronto]] í [[Kanada]] auk þess sem margir sem sýktust á hótelinu sýktu fleiri innan heilbrigðisstofnana í Hong Kong. Einnig hefur verið rannsökuð hópsýking þar sem karlmaður sem var veiktist af HABL [[14. mars]] [[2003]] og heimsótti ættingja í fjölbýlishúsi í Hong Kong. Meðal einkenna hans var [[niðurgangur]]. Sjúkdómurinn barst til annarra íbúa hússins og þann [[15. apríl]] höfðu 321 íbúar veikst. Talið er líklegt að þessi hópsýking hafi orðið vegna bilaðra vatnslása[[vatnslás]]a, brotinna [[salerni|salerna]], skemmdra skolpröra og út af öflugum [[vifta|viftum]] í salernisgluggum sem lágu að brunni þar sem rör lágu eftir.

== Einkenni ==

Megineinkenni HABL eru hiti, þurrhósti og öndunarerfiðleikar sem koma fram á 3. til 5. degi eftir að einkenni hefjast. Flestir sjúklingar fá hroll, vöðva- og höfuðverk og sumir fá niðurgang eða særindi í hálsi. Í flestum tilvikum veldur sjúkdómurinn [[lungnabólga|lungnabólgu]] sem sést á lungnamynd sem staðbundnar lóbar- eða miðvefsþéttingar. Lungnabólgan getur bæði líkst bakteríu- og veirulungnabólgu. Í 10-20% tilvika þarf sjúklingur að vera í [[öndunarvél]] og dánartíðni er talin 5%. Meðgöngutími sjúkdómsins er vanalega 2 - 7 dagar en getur verið 10 dagar. <ref>{{Vefheimild|url=http://www.landlaeknir.is/servlet/file/store93/item16232/version2/Heilkenni%20alvarlegarar%20br%C3%A1%C3%B0rar%20lungnab%C3%B3lgu_l%C3%A6knabla%C3%B0i%C3%B0.pdf|titill=Heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu (HABL) Höf. Haraldur Briem,Læknablaðið 2003/89 }}</ref>