„Suðursjávarbólan“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Baldurv (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 10:
Félagið mútaði þingmönnum og stjórnmálamönnum fyrir stuðning þeirra en alls námu múturnar 1,3 milljónum sem fyrirtækið fjármagnaði með útgáfu nýs hlutafés. Stuðningur stjórnmálamann ýtti undir traust almennings á félaginu en þeir höfðu enga ástæðu til að koma í veg fyrir viðskipti félags sem þeir sjálfir áttu hlut í.<ref> Garber, P. M. (1990). ''Famous first bubbles''. The Journal of Economic Perspectives, bindi. 4, nr. 2., bls. 35-54. </ref>
Árið 1720 var verð hlutabréfanna um 120 fyrir hvert 100 pund og fréttir breiddust út af yfirtöku ríkisskulda fyrir 31 milljón punda. Verð bréfanna tók að hækka og rauk upp í 350 um leið og þingið samþykkti áform félagsins og hækkaði enn meir eftir að tilkynnt var um 10 % arðgreiðslur til félaga í eiginhlutabréfum. Ríkisskuldir Breta lækkuðu í kjölfarið umtalsvert, fyrrum lánadrottnar sáu verð bréfa sinna hækka og Suðursjávarfélagið kom út í töluverðum gróða.
Stjórnandi félagsins John Blunt stóð sig vel í því starfi að skrúfa verð bréfanna sem mest upp með ýmsum aðferðum og hafði m.a. greiðan aðgang að fjölmiðlum sem dreifðu sögusögnum um væntanlegan gróða fyrirtækisins. Orðspor félagsins óx og starfsmenn þess ýktu velgengni fyrirtækisins í augum fjárfesta og slóu ryki í augun á þeim með ríkulegum skrifstofum og íburði. Það komst í tísku að að eiga hlut í Suðursjávarkompaníinu og fjárfestar flykktust að. Félagið bauð reglulega út nýtt hlutafé og reyndi að fækka bréfum á eftirmarkaði á þann máta að afhenda kaupendum ekki bréfin samstundis, í kjölfarið urðu framvirkir samningar á bréf Suðursjávarfélagsins vinsælir. Þessar vinsældir og gríðarleg sala á hlutabréfum á suðursjávarfélaginu náðist án þess að félagið sýndi nokkurn tímann upp á einhvern raunverulegann alvöru rekstur. Til að ná að borga út arð þurfti suðursjávarfélagið stöðugt að fá meira hlutafé og þurfti einnig á því að halda að verð á hlutabréfum þess færi stöðugt upp á við. Í rauninni virkaði félagið eins og það sem er þekkt í dag sem ponzi svikamylla. Þær einkennast af því að fjárfestum er greidd ávöxtun með þeirra eigin fé frekar heldur en að fé þeirra sé notað í fjárfestingar sem skili svo arði sem hægt er að deila út til fjárfesta. Þeir sem höfðu fjárfest hvað fyrst í hlutafé félagsins höfðu stórgrætt þegar leið á og komið var sumar og höfðu margir fjárfetarfjárfestar sex eða sjö faldað höfuðstól sinn.
Í kjölfar vinsælda hlutabréfa í suðursjávarfélaginu þá braust út mikið hlutabréfaæði á Englandi. Fyrirtæki með lítinn sem engin rekstraráform eða jafnvel í hæsta máta óvenjulegar hugmyndir um rekstur spruttu upp. Má þar meðal annars nefna fyrirtæki sem ætlaði að finna upp eilífðarvél, annað sem ætlaði að framleiða ferhyrndar byssukúlur, fyrirtæki sem ætlaði að tryggja framtíðarvelferð barna og eitt það undarlegasta af þeim öllum, Fyrirtæki um mjög gróðavænlegan atvinnurekstur sem enginn fær að vita hver er. Þó ótrúlegt megi virðast þá var fjárfest fyrir 2000 pund í síðast nefnda fyrirtækinu. [[Mynd:South-sea-bubble-chart.png|thumbnail|Ævintýralegt ris og svo fall hlutabréfaverðs í Suðursjávarfélaginu]]