„Alsír“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m r2.7.3) (Vélmenni: Bæti við: pa:ਅਲਜੀਰੀਆ |
m r2.7.3) (Vélmenni: Bæti við: bxr:Алжир; útlitsbreytingar |
||
Lína 52:
Vorið 1980 sýður upp úr milli berbíska minnihlutans í [[Kabylíu]] og stjórnvalda vegna viðleitni stjórnvalda til að arabískuvæða Alsír. Eftir miklar óeirðir og allsherjarverkfall í héraðinu varð útkoman sú að „berbismi“ hafði fest sig í sessi sem pólitískt afl. Í kjölfarið spretta upp fjölmörg berbísk menningarfélög í Frakklandi og ber þar helst að nefna menningarhreyfingu Berba (fr. Mouvement Culturel Berbère, MCB) sem stofnuð var á 9. áratug síðustu aldar og heimsþingi Amazigh (fr. Congrès Mondial Amazigh, CMA), stofnað á 10. áratugnum. Bæði þessi félög eru enn starfandi í dag og halda meðal annars úti heimasíðum.
Öllu alvarlegri átök áttu sér stað vorið [[2001]] eftir að ungur Berbi lét lífið í haldi lögreglu. Óeirðirnar og allsherjarverkföllin sem brjótast út í kjölfarið eru einfaldlega kölluð „svarta vorið“ og hefur verið lýst sem intifada Berba i Kabylíu. Þó svo að ofbeldið sem tengt er við „svarta vorið“ sé aðallega bundið við Kabylíu hefur því verið haldið fram að „neyðin sem kom fram hjá hinum ungu mótmælendum [hafi ekki verið] einstök reiði [[Kabylíska]] minnihlutans, heldur reiði heillar kynslóðar Alsíringa sem höfðu alist upp í Alsír þar sem dýrðir þjóðfrelsisstríðsins voru fjarlæg minning, hverra eina föðurlandshyggja ákvarðaðist af félags- og efnahagslegri útskúfun [e. marginalisation] og ofbeldi borgarastríðs.“
Átök Frakka og Alsíringa 1954-1962 hafi verið bæði sjálfstæðisátök og etnísk átök, þar sem Alsíringar (sem skiptast í Araba og Berba) tóku saman höndum gegn frönskum yfirráðum. En jafnvel þó svo að franskir landnámssinnar (fr. Les colons) hafi barist jafnt gegn bæði Alsíringum og frönskum yfirvöldum, sem þeir töldu of hógvær, er ekki hægt að líta á þá sem sérstakan etnískan hóp þar sem þeir skildu sig frá frönsku yfirvöldunum aðeins að pólitísku leyti. Þar sem markmið Berba er ekki að segja sig úr lögum við Alsír og stofna sjálfstætt ríki er óhætt að halda því fram að einn meginmunur átakanna '54-'62 og síðari uppreisna Berba sé sá að í þeim fyrrnefndu var barist fyrir sjálfstæði þjóðar en í hinum til að viðhalda menningarlegum séreinkennum, það er að segja önnur voru þjóðernisátök en hin etnísk átök.
Lína 90:
[[bs:Alžir]]
[[bug:Aljazair]]
[[bxr:Алжир]]
[[ca:Algèria]]
[[ce:Алжир]]
| |||